Kuala Lumpur: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
k bot menambah: yo:Kuala Lumpur |
|||
Baris 53:
[[Dewan Bandaraya Kuala Lumpur]] merupakan sebuah pihak berkuasa tempatan yang bertanggungjawab mentadbir seluruh Kuala Lumpur dan sekitarnya.
== Sejarah ==▼
[[Image:KLskyline.JPG|250px|left|thumb|[[Menara Berkembar Petronas]] dan [[Menara Kuala Lumpur]]]]
▲== Sejarah ==
{{main|Sejarah Kuala Lumpur}}
[[Image:Yap-Ah-Loy.jpg|thumb|left|Kapitan Cina [[Yap Ah Loy]], bapa pengasas Kuala Lumpur]]
Sejarah moden Kuala Lumpur bermula pada 1850-an, ketika ketua Melayu [[Klang]], Raja Abdullah,<ref>{{cite web|title=Kuala Lumpur History|url=http://all.talkmalaysia.com/kuala-lumpur/kuala-lumpur-history/|accessdate=2009-09-15}}</ref> mengupah buruh Cina untuk membuka lombong [[timah]] yang baru dan lebih besar.<ref name="virtual" /> Mereka tiba di kuala [[Sungai Gombak]] dan [[Sungai Klang]] untuk membuka lombong di Ampang.<ref name="virtual" /> Sungai Gombak pernah dikenali sebagai Sungai Lumpur, maka nama asal untuk bandar ini ialah "Pengkalan Lumpur", lama-kelamaan diberi nama Kuala Lumpur. Tidak lama kemudian, lombong timah dibuka di Pudu dan Batu.
Lombong-lombong ini berkembang menjadi kawasan perdagangan yang semakin diterima sebagai bandar sempadan. Banyak sekali kemelut yang dialami Kuala Lumpur yang masih muda itu, terutamanya [[Perang Saudara Selangor]], di samping diserang wabak penyakit, kajadian kebakaran dan banjir.<ref name="virtual" /> Sekitar 1870-an, [[Kapitan Cina]] Kuala Lumpur, [[Yap Ah Loy]] menjadi pemimpin yang bertanggungjawab memastikan ketahanan diikuti pertumbuhan sistematik bandar ini. Beliau mula membangunkan Kuala Lumpur dari sebuah tempat kecil yang tidak dikenali menjadi bandar perlombongan yang giat sekali ekonominya.<ref>{{cite web|title=Sejarah Malaysia|url=http://sejarahmalaysia.pnm.my/portalBI/detail.php?section=sm02&spesifik_id=15&ttl_id=3|accessdate=2007-12-15}}</ref> Pada tahun 1880, ibu negeri Selangor berpindah dari Klang ke Kuala Lumpur yang jauh lebih strategik.<ref name="Britannica">{{cite web|title=Kuala Lumpur|url=http://www.britannica.com/eb/article-9046321/Kuala-Lumpur|work=Encyclopædia Britannica|accessdate=2007-12-06}}</ref>
Pada tahun 1881, berlakunya malapetaka kebakaran besar disusuli banjir besar, memusnahkan struktur kayu atap bangunan-bangunan Kuala Lumpur. Residen British di Selangor, [[Frank Swettenham]], bertindak dengan mewajibkan semua bangunan dibina daripada batu-bata dan jubin sahaja.<ref name="Britannica"/> Kebanyakan bangunan batu-bata baru menyerupai rumah kedai di China Selatan, dengan ciri-ciri "[[jalan kaki kima]]" dan juga hasil kemahiran pertukangan kayu Cina, maka menyerlahkan seni bina eklektik [[rumah kedai]] tersendiri yang biasa terdapat di rantau ini. Pengangkutan ke bandar ini dipermudahkan lagi dengan landasan keretapi. Berikutan kepesatan pembangunan pada 1890-an, maka wujudnya sebuah Lembaga Kebersihan (''Sanitary Board''). Pada tahun 1896, Kuala Lumpur dipilih sebagai ibu negara [[Negeri-Negeri Melayu Bersekutu]] yang baru.<ref>{{cite web|work=Nation History|publisher=National Library of Malaysia|title=The Federated Malay States (1896)|url=http://sejarahmalaysia.pnm.my/portalBI/detail.php?section=sm01&spesifik_id=437&ttl_id=60|accessdate=2007-12-06}}</ref>
[[Image:Japanese troops mopping up in Kuala Lumpur.jpg|right|thumb|Tentera Jepun membersihkan jalan-jalanan di Kuala Lumpur ketika [[Perang Dunia II]].]]
Pelbagai komuniti berlainan keturunan mencari tempat tinggal di merata Kuala Lumpur. Kaum Cina menetap di sekitar pusat perdagangan Medan Pasar (''Market Square'') di timur Sungai Klang, ke arah Pekan Cina ([[Jalan Petaling]]). Kaum Melayu, Chettiar India, dan India Muslim pula menetap di sepanjang Java Street (kini Jalan Tun Perak). Padang yang kini dikenali sebagai [[Dataran Merdeka]], merupakan pusat pejabat pentadbiran British.<ref name=virtual>{{cite web|publisher=Virtual Malaysia Magazine|accessdate=2007-12-18|title=Old-World Charm|url=http://magazine.virtualmalaysia.com/content.cfm/ID/17AD5478-79E7-4E6F-B76E41D642B3F579}}</ref>
Ketika [[Perang Dunia II]], Kuala Lumpur ditawan oleh tentera [[Empayar Jepun|Jepun]] pada 11 Januari 1942 dan menguasainya bersama seluruh Tanah Melayu sehingga 15 Oktober 1945, apabila panglima besar [[Tentera Kawasan Ketujuh Jepun]] di Singapura dan Tanah Melayu, [[Seishirō Itagaki]], menyerah kalah kepada pentadbir British selepas [[pengeboman atom Hiroshima dan Nagasaki]].<ref>{{cite web|url=http://army.gov.au/news/armynews/special_elements/on_this_day/january.htm|publisher=The Australian Army|title=On This Day|accessdate=2007-12-17}}</ref> Kuala Lumpur meredah zaman peperangan, kejatuhan nilai [[getah]] dan [[timah]] dan [[Darurat Tanah Melayu|zaman darurat]] ketika Tanah Melayu berdepan dengan pemberontakan [[komunis]].<ref name="Britannica"/> Pada tahun 1957, Persekutuan Tanah Melayu merdeka dari pemerintahan British.<ref>{{cite news|title=1957: Malaya celebrates independence|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/31/newsid_3534000/3534340.stm|work=On This Day: 31 August|publisher=BBC|accessdate=2007-12-06}}</ref> Kuala Lumpur kekal sebagai ibu negara selepas [[Hari Malaysia|pembentukan Malaysia]] pada 16 September 1963.
Tanggal [[Peristiwa 13 Mei|13 Mei 1969]] menyaksikan salah sebuah rusuhan kaum yang paling dahsyat di Malaysia yang meletus di antara kaum [[Melayu]] dan [[Orang Cina Malaysia|Cina]] di Kuala Lumpur.<ref name="iht" />, disebabkan ketidakpuasan kaum Melayu mengenai keadaan sosiopolitik mereka ketika itu. Rusuhan ini menyebabkan 196 orang terkorban,<ref name=iht>Official figure, {{cite news|publisher=International Herald Tribune|title=New book on 1969 race riots in Malaysia may be banned, officials warn|url=http://www.iht.com/articles/ap/2007/05/16/asia/AS-GEN-Malaysia-Race-Riot-Book.php|accessdate=2007-12-08|date=2007-05-16}}</ref> lantas menyebabkan pembaharuan besar dalam dasar ekonomi negara yang menyebelahi kaum Melayu.
Kuala Lumpur mencapai [[Bandar raya di Malaysia|status bandaraya]] pada tahun 1972,<ref>{{cite web|title=Destinations: Kuala Lumpur|url=http://travel.tourism.gov.my/consumer/destinations/history.asp?state=kl|publisher=Tourism Malaysia|accessdate=2007-12-16}}</ref> menjadikannya penempatan pertama di Malaysia yang dikurniakan status itu sejak mencapai kemerdekaan. Pada 1 Februari 1974, Kuala Lumpur menjadi [[Wilayah Persekutuan]],<ref>{{cite web|publisher=Columbia University Press|url=http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-KualaLum.html|title=Kuala Lumpur|work=Columbia Encyclopedia, Sixth Edition 2007|accessdate=2007-12-06}}</ref> lalu menyerahkan status ibu negeri [[Selangor]] kepada [[Shah Alam]] pada tahun 1978.<ref>{{cite web|title=Sejarah Shah Alam|language=Malay|url=http://www.mbsa.gov.my/mbsa/shah%20alam/sejarah.htm|publisher=Shah Alam City Council|accessdate=2007-12-14}}</ref>
Pada 14 Mei 1990, Kuala Lumpur menyambut 100 tahun kerajaan tempatannya dengan memperkenalkan lagu dan [[Bendera Kuala Lumpur|bendera Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur]].
Pada tahun 1998, sebuah pergerakan politik yang dikenali sebagai ''[[Reformasi (Malaysia)|Reformasi]]'' bergiat di bandaraya ini,<ref name="reformasi" /> berikutan pemecatan bekas Timbalan Perdana Menteri Malaysia, [[Anwar Ibrahim|Datuk Seri Anwar Ibrahim]], di samping mencetuskan berkali-kali perarakan bantahan sehingga tahun 1999, yang mana para penyokong Anwar menyesakkan jalan-jalan untuk menggesa pembaharuan dalam pentadbiran kerajaan, antara lainnya.<ref name=reformasi>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/517644.stm|title=Analysis: The challenge for Malaysia's reformers|publisher=BBC News|date=1999-11-16|accessdate=2007-12-13|author=Harrison, Frances}}</ref>
Pada 1 Februari 2001, Putrajaya diisytiharkan sebagai Wilayah Persekutuan dan juga pusat kerajaan persekutuan Malaysia.<ref>{{cite web|url=http://www.malaysianbar.org.my/content/view/7524/2/|title=PJC turns focus on maintenance issues|publisher=The Malaysian Bar|author=Geetha Krishnan|accessdate=2007-12-14}}</ref> Fungsi-fungsi pentadbiran dan kehakiman kerajaan beralih dari Kuala Lumpur ke Putrajaya. Namun begitu, Kuala Lumpur masih mengekalkan fungsi perundangan,<ref>{{cite web|title=Attractions|url=http://www.issti.gov.my/attractions.htm|publisher=Ministry of Science Technology and Innovation|accessdate=2007-12-11}}</ref> dan juga kekal sebagai kediaman rasmi [[Yang di-Pertuan Agong]].<ref>{{cite web|publisher=National Library of Malaysia|url=http://www.malaysianmonarchy.org.my/portal_bi/rk7/rk7.php|title=National Palace|accessdate=2007-12-11}}</ref>
== Politik ==
| |||