Mahkamah Perlembagaan Azerbaijan
Mahkamah Perlembagaan Republik Azerbaijan ialah badan perlembagaan tertinggi yang memutuskan perkara berkaitan bidang kuasanya mengikut Perlembagaan Republik Azerbaijan. Mahkamah Perlembagaan ialah badan negara yang bebas dan tidak bergantung kepada organisasi, kewangan atau bentuk aktiviti lain pada badan perundangan, eksekutif dan kehakiman lain, badan kerajaan tempatan, serta entiti undang-undang dan fizikal. Objektif asas Mahkamah Perlembagaan adalah untuk memastikan keluhuran Perlembagaan Republik Azerbaijan dan perlindungan hak asasi dan kebebasan individu.
Sejarah berdiri sunting
Mahkamah Perlembagaan Republik Azerbaijan telah ditubuhkan pada 14 Julai 1998. Asas undang-undang untuk aktiviti Mahkamah Perlembagaan ialah Perlembagaan Republik Azerbaijan yang diterima pakai pada 12 November 1995 (dengan pengubahsuaian yang diperkenalkan sebagai hasil daripada referendum diadakan pada 24 Ogos 2002), perjanjian antara negeri mengenai "Mahkamah Perlembagaan" yang diterima pakai pada 23 Disember 2003, undang-undang lain dan Peraturan Tatacara Mahkamah Perlembagaan.
Perkara 86, 88, 102, 103, 104, 107, 130, 153 dan 154 Perlembagaan Republik Azerbaijan memperuntukkan pembentukan dan fungsi Mahkamah. Fungsi Mahkamah Perlembagaan akan berdasarkan prinsip ketuanan Perlembagaan Republik Azerbaijan serta prinsip kemerdekaan, kolegial dan publisiti.[1]
Struktur sunting
Menurut Perkara 130.1 Perlembagaan Republik Azerbaijan Mahkamah Perlembagaan terdiri daripada 9 hakim. Menurut Perlembagaan Perkara yang sama, hakim-hakim Mahkamah Perlembagaan hendaklah dilantik oleh Dewan Negara Republik Azerbaijan atas cadangan Presiden Republik Azerbaijan. Mahkamah Perlembagaan boleh memulakan pelaksanaan aktivitinya sekiranya pada pelantikan tidak kurang daripada 7 hakim. Hakim dilantik untuk tempoh 15 tahun. Selepas tamat tempoh jawatannya, seorang hakim Mahkamah Perlembagaan tidak boleh dilantik semula ke jawatan yang sama. Pengerusi dan Timbalan Pengerusi Mahkamah dilantik oleh Presiden Republik Azerbaijan.
Untuk menjalankan organisasi tersebut, beberapa jabatan telah ditubuhkan iaitu: Jabatan Undang-undang dan Pentadbiran Jenayah; Jabatan Undang-undang Antarabangsa dan Kerjasama Antarabangsa; Jabatan Protokol dan Perhubungan Awam; Jabatan Hak Asasi Manusia; Jabatan Organisasi dan Analisis; Jabatan Undang-undang Sivil; Jabatan Kemasukan dan Aduan Warganegara; Jabatan Am; Jabatan Sokongan Undang-undang dan sistematisasi perundangan; Jabatan Logistik; Sektor Pengawasan Pelaksanaan Keputusan Mahkamah; Sektor bagi Penganjuran Sesi Mahkamah; Penolong dan Penasihat Pengerusi dan Juri. Penyeliaan kakitangan kini dijalankan oleh Ketua Staf dan Timbalannya.[1]
Kerja dan fungsi sunting
Mahkamah Perlembagaan menerima pakai keputusan mengenai surat-menyurat undang-undang, keputusan dan tindakan undang-undang normatif lain yang bertentangan dengan Perlembagaan dan undang-undang Republik Azerbaijan. Mahkamah Perlembagaan Republik Azerbaijan menyediakan tafsiran Perlembagaan dan undang-undang Republik Azerbaijan berdasarkan petisyen Presiden Republik Azerbaijan, Dewan Negara Republik Azerbaijan, Kabinet Menteri Republik Azerbaijan. , Mahkamah Agung Republik Azerbaijan, Pejabat Pendakwa Republik Azerbaijan dan Parlimen Republik Autonomi Nakhchivan.
Menurut Perlembagaan Republik Azerbaijan, mereka yang mempunyai akses kepada Mahkamah Perlembagaan ialah: Presiden Republik Azerbaijan, Dewan Negara Republik Azerbaijan (Parlimen), Kabinet Menteri Republik Azerbaijan, Mahkamah Agung Republik Azerbaijan, Pejabat Pendakwa Republik Azerbaijan, Perhimpunan Ali Republik Autonomi Nakhichevan, Mahkamah, individu , Ombudsman. Menurut Artikel 34.1 Undang-undang "Pada Mahkamah Perlembagaan" Republik Azerbaijan mana-mana orang yang mendakwa bahawa hak dan kebebasannya telah dicabuli oleh tindakan undang-undang normatif Badan Perundangan dan Eksekutif, langkah-langkah yang diambil oleh majlis perbandaran atau mahkamah boleh mengemukakan aduan kepada Mahkamah Perlembagaan untuk memulihkan hak dan kebebasan manusia. Mahkamah Perlembagaan boleh memeriksa aduan individu dalam kes berikut: jika tindakan undang-undang normatif yang sepatutnya digunakan tetapi tidak digunakan oleh mahkamah; jika tindakan undang-undang normatif yang tidak sepatutnya digunakan tetapi telah digunakan oleh mahkamah; jika tindakan undang-undang normatif tidak ditafsirkan dengan betul oleh mahkamah. Aduan boleh dikemukakan kepada Mahkamah Perlembagaan selepas tamat tempoh semua remedi undang-undang dalam tempoh enam bulan dari tarikh kemasukan keputusan mahkamah yang sah terakhir atau dalam tempoh tiga bulan dari tarikh pelanggaran hak pengadu untuk memohon kepada mahkamah.
Selaras dengan prosedur yang ditetapkan dalam undang-undang Republik Azerbaijan, Ombudsman Republik Azerbaijan boleh memohon kepada Mahkamah Perlembagaan dalam kes di mana hak dan kebebasan seseorang telah dilanggar oleh akta perundangan yang terpakai, tindakan normatif kuasa eksekutif, tindakan yang diterima pakai oleh majlis perbandaran atau mahkamah. Mahkamah Perlembagaan akan meneliti kes-kes ini pada sidang perbicaraan dan pleno. Keputusan Mahkamah Perlembagaan adalah muktamad dan tidak boleh secara rasmi dibatalkan, diubah suai atau ditafsirkan oleh mana-mana badan atau pegawai lain.[1]
Lihat juga sunting
Rujukan sunting
- ^ a b c "Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi". www.constcourt.gov.az. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-03-06. Dicapai pada 2018-11-29.