Wikipedia

Hidrokarbon: Perbezaan antara semakan

Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Addbot (bincang | sumb.)
148,518 suntingan
k Bot: Memindahkan 68 pautan interwiki, kini disediakan oleh Wikidata di d:q43648
Jeluang Terluang (bincang | sumb.)
9,509 suntingan
kTiada ringkasan suntingan
Baris 1:
Dalam [[kimia]], '''hidrokarbon''' merupakan [[sebatian kimia]] yang mengandungi hanya [[karbon]] (C) dan [[hidrogen]] (H). Ia semua mengandungi rangka tunjang dari karbon dan atom hidrogen lekatmelekat pada rangka tunjang tersebut. (Seringkali istilah ini digunakan sebagai ringkasan istilah [[alifatik]] hidrokarbon.)
 
Sebagai contoh, metana ([[gas asli|gas paya]]) adalahialah hidrokarbon dengan satu atom karbon dan empat atom hidrogen: CH<sub>4</sub>. Etana adalahialah hidrokarbon (lebih khusus lagi, alkana) mengandungi dua atam karbon diikat dengan satu ikatan tunggal, setiap atom karbon terikat pada tiga atom hidrogen: C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>. Propana mempunyai tiga atom karbon 'C' (C<sub>3</sub>H<sub>8</sub>) dan seterusnya (C<sub>n</sub>H<sub>2·n+2</sub>).
 
Hidrokarbon boleh dikelaskan kepada beberapa bahagian:
Baris 13:
== Hidrokarbon Alifatik ==
Hidrokarbon alifatik terdiri daripada rantaian atom karbon tanpa struktur siklik. Ia sering disebut sebagai hidrokarbon rantai terbuka atau hidrokarbon asiklik.
 
Contoh: Alkana (propana, butana)
 
== Hidrokarbon Alisiklik ==
Hidrokarbon alisiklik atau hidrokarbon siklik terdiri daripada rantaian atom karbon dalam susunan gelang (siklik).
 
Contoh: Sikloaklana (siklopropana, siklobutana)
 
== Hidrokarbon Aromatik ==
Hidrokarbon aromatik merupakan kumpulan khusus sebatian siklik. Ia biasanya mempunyai gelang berahli enam yang dilukis dengan ikatan tunggal dan ikatan ganda dua yang berselang-seli.
 
Contoh: Benzena, naftalena
 
Baris 26 ⟶ 29:
Terdapat tiga jenis asas hidrokarbon:
# [[hidrokarbon harum]], yang mengandungi sekurang-kurangnya satu [[cecincin harum|cecincin harum (''aromatic ring'')]] sebagai tambahan kepada apa jua ikatan yang ia ada
# [[hidrokarbon tepu|hidrokarbon tepu (''saturated hydrocarbon'')]], juga dikenali sebagai [[alkana]], yang tidak mempunyai ikatan dwidua, tiga atau harum.
# [[hidrokarbon tidak tepu|hidrokarbon tidak tepu (''unsaturated hydrocarbon'')]], yang mengandungi satu atau lebih ikatan dwidua atau tiga antara atom karbon, yang dibahagiterbahagi pula padakepada:
:* [[alkena]]
:* [[alkuna]]
Baris 34 ⟶ 37:
Jumlah atom hidrogen dalam hidrokarbon boleh ditentukan, jika jumlah karbon diketahui, dengan menggunakan persamaan berikut:
* Alkana: C<sub>''n''</sub>H<sub>''2n+2''</sub>
* Alkena: C<sub>''n''</sub>H<sub>''2n''</sub> (dengan anggapan hanya satu dwi ikatandwiikatan)
* Alkuna: C<sub>''n''</sub>H<sub>''2n-2''</sub> (dengan anggapan hanya satu tiga ikatan)
 
Hidrokarbon cecair yang dikeluarkan dari bawah tanah dirujuk sebagai [[petroliumpetroleum]] (harafiahnya "batu minyak") atau [[minyak mineral]], sementara hidrokarbon bergas dalam tanah dikenali sebagai [[gas asli]]. Kesemuanya merupakan sumber penting bahan api dan bahan mentah sebagai stok bekalan untuk penghasilan kimia organik dan biasa terdapat di sub-permukaansubpermukaan menggunakan peralatan [[geogologi petrolium]].
 
Hidrokarbon merupakan sumber ekonomi penting kerana ia menrangkumimerangkumi keseluruhan sumber bahanapibahan api fossilfosil ([[arang batu]],[[petrolium]], [[gas asli]], dll.) dan [[bahan api bio]], termasuk juga [[plastik]], [[lilin]], [[pelarut]] dan [[minyak]]. Dalam pencemaran bandar, komponen ini--bersamaini–bersama dengan NOx dan cahaya matahari--kesemuanyamatahari–kesemuanya menyumbang kepada pembentukan [[ozon tropospheriktroposferik]].
 
{{commons|Gallery Hydrocarbons}}
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Hidrokarbon"