Ginkgo biloba
Ginkgo (Ginkgo biloba; dalam Cina dan Jepun 銀杏, romanisasi pinyin: yín xìng, romanisasi Hepburn: ichō atau ginnan) (dieja juga sebagai gingko) ialah spesis pokok unik dengan tiada spesis bersaudara yang hidup selainnya. Pokok ginkgo ditanam dan diperkenalkan secara meluas sejak zaman dahulu lagi dan mempunyai pelbagai gunaan dalam makanan dan ubatan tradisional. Pokok ini adalah pokok asal kepada China, Jepun dan Korea dengan penanaman di China, Perancis dan Carolina Utara di Amerika; ia juga membesar di Iran. Ia hidup dalam kawasan beriklim sederhana sahaja.
| Ginkgo biloba | |
|---|---|
| |
| Daun ginkgo | |
| Pengelasan saintifik | |
| Alam: | |
| Divisi: | |
| Kelas: | |
| Order: | |
| Keluarga: | |
| Genus: | |
| Spesies: | G. biloba
|
| Nama binomial | |
| Ginkgo biloba | |
Ciri-ciri morfologi sunting
Pokok ginkgo ialah pokok konifer yang boleh membesar sehingga 40 m dan boleh hidup sehingga 1,000 tahun lamanya. Pokoknya berbentuk mahkota bersudut dan panjang dengan cabang tak menentu serta akar dalam yang membolehkannya tahan kepada serangan angin dan salji. Daunnya (5-10 cm) berwarna hijau muda pada musim panas dan bertukar keemasan sebelum gugur pada musim luruh. Ia berbentuk seperti kipas, liat dan rata, dengan urat bercabang. Daun, buah dan biji benihnya boleh digunakan untuk makanan dan perubatan.
Pembiakan sunting
Ginkgo ialah tumbuhan diesius, dengan jantina terpisah, sesetengah pokok jantan manakala sesetengah pula betina. Pokok jantan menghasilkan kon debunga kecil dengan sporofil setiapnya mempunyai mikrosporangium tersusun secara berpusar di paksi tengah.
Pokok betina tak menghasilkan kon. Dua ovul terbentuk pada hujung tangkai dan selepas pendebungaan, satu atau keduanya berkembang menjadi biji benih. Benihnya berukuran 1.5-2 cm panjang.
|
| |
Pembiakan benih ginkgo berlaku melalui sperma motil seperi dalam sikad, pakis, lumut dan alga. Dua sperma terhasil dan hanya satu sahaja berjaya bergabung dengan ovul. Persenyawaan benih ginkgo berlaku sebelum atau selepas ia jatuh pada awal musim luruh.[1]
Sejarah perubatan sunting
Perubatan luar menggunakan daun ginkgo (bai-guoye) pertama kali direkodkan di China dalam penulisan Lan Mao Dian Nan Ben Cao pada tahun 1436. Kegunaan dalaman pula direkodkan dalam tugas khas diraja Liu Wen-Tai, Ben Cao Pin hui Jing Yao pada tahun 1505.
Penanaman dan kegunaan sunting
Pokok ginkgo sudah lama ditanam di China; sesetengah yang ditanam di tokong dipercayai telah berumur lebih dari 1,500 tahun lamanya.
Pokok ginkgo mudah hidup dengan baik di persekitaran bandar, tahan dengan pencemaran udara dan kawasan tanah terhad.[2] Ia juga jarang diserang penyakit dan perosak. [3][4] Kebanyakan yang ditanam adalah pokok jantan kerana ia tak menghasilkan biji benih yang berbau busuk apabila gugur. 'Emas Luruh' ('Auntum Gold') ialah kultivar popular sebagai klon pokok jantan yang banyak digunakan dalam penanaman sebagai pokok hiasan di negara yang mempunyai 4 musim.
Ginkgo juga popular sebagai tanaman penjing dan bonsai; ia boleh ditanam dan disimpan dalam bekas kecil dan dijaga untuk berkurun lamanya. Selanjutnya, ia adalah pokok yang mudah dibiakkan melalui biji benih.
Biji ginkgo adalah merupakan barangan sembahyang Baba Nyonya (dalam Bahasa Baba: pek kweh serapan Pe̍h-ōe-jī 白果 pe̍h-kóe) untuk Guek Neo dewi Bulan anutan Tao yang diadakan setiap hari ke-15 bulan 8 dalam takwim Cina.[5]
Khasiat sunting
Dalam perubatan China, biji Gingko biloba dianggap lebih bermanfaat berbanding daun. Ia digunakan untuk merawat asma, masalah keputihan, kencing malam dan tidak terkawal dan tonik paru-paru kerana ia mempunyai bahan anti bakteria dan anti kulat.
Bagaimanapun sejak 30 tahun yang lalu, ahli sains mendapati ekstrak daunnya lebih bermanfaat kerana kandungan flavonoid dan terpena lakton yang bertanggungjawab ke atas kebanyakan tindakan biologi dalam tubuh manusia. [perlu rujukan]
Gingko menggalakkan pengaliran darah, termasuk ke otak, tangan dan kaki, mengawal keanjalan saluran darah serta mengurangkan kecenderungan pembekuan darah. Manfaat terhadap memori tidak terhad kepada golongan berusia, malah kajian ke atas golongan wanita muda yang sihat menunjukkan perubahan memberangsangkan dalam ujian memori selepas pengambilan ekstrak Gingko biloba.[perlu rujukan]
Gingko biloba turut dipercayai memberi kesan baik terhadap fungsi kognitif bagi penyakit Alzheimer. Memandangkan otak terdiri daripada asid perlu tak tepu yang tinggi, ia mendedahkan kepada radikal bebas. Gingko biloba adalah anti oksida yang baik dan ini juga menjadikannya popular sebagai makanan tambahan.[perlu rujukan]
Minyak ikan yang kaya dengan asid dokosaheksanoik juga turut memberi impak kepada rangsangan minda. Rangsangan minda sebenarnya bukan sahaja sesuai untuk golongan kanak-kanak, malah sesuai juga untuk golongan berusia bagi mengekalkan kecergasan minda. Membaca, menyelesaikan teka-teki, teka silang kata serta bermain catur merupakan antara permainan yang boleh merangsang minda.[perlu rujukan]
Rujukan sunting
- ^ Holt, B. F.; Rothwell, G. W. (1997). "Is Ginkgo biloba (Ginkgoaceae) Really an Oviparous Plant?". American Journal of Botany. 84 (6): 870–872. doi:10.2307/2445823. JSTOR 2445823.
- ^ Gilman, Edward F. and Dennis G. Watson (1993). "Ginkgo biloba 'Autumn Gold'" (PDF). US Forest Service. Dicapai pada 29 March 2008.
- ^ Boland, Timothy, Laura E. Coit, Marty Hair (2002). Michigan Gardener's Guide. Cool Springs Press. ISBN 1930604203.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ^ "Examples of Plants with Insect and Disease Tolerance". SULIS - Sustainable Urban Landscape Information Series. University of Minnesota. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-03-13. Dicapai pada 29 March 2008.
- ^ Ee Sin Soo (Jul-Sep 2006) "Sembayang Guek Neo". The Peranakan. The Peranakan Association Singapore. m/s. 15.