Ikatan kovalen ialah sejenis ikatan kimia yang melibatkan perkongsian elektron di antara atom-atom. Imbangan stabil daya tarikan dan tolakan antara atom apabila mereka berkongsi elektron dikenali sebagai pengikatan kovalen. Untuk pelbagai molekul, perkongsian elektron membolehkan setiap atom untuk memiliki petala elektron yang penuh, yang memberikan mereka konfigurasi elektron yang stabil.

Satu ikatan kovalen yang membentuk H2 (kanan), di mana 2 atom hidrogen berkongsi kedua-dua elektron.

Ikatan kovalen melibatkan pelbagai jenis interaksi lain, termasuklah ikatan σ, ikatan π, interaksi agostik dan ikatan tiga pusat dua elektron. Istilah covalent bond dalam bahasa Inggeris pertama kali digunakan pada tahun 1939. Imbuhan awalan bahasa Inggeris co- bermaksud "bergabung, berkaitan dalam tindakan, dipadankan ke darjah yang lebih rendah," oleh itu, "co-valent bond" bermaksud yang atom-atom berkongsi secara "valensi", seperti yang disebut dalam teori ikatan valens.

Di dalam molekul hidrogen, H2, kedua-dua atom hidrogen di dalam molekul ini berkongsi kedua-dua elektron mereka melalui ikatan kovalen. Ikatan kovalen paling kuat di antara atom-atom dengan keelektronegatifan yang setara. Oleh itu, ikatan kovalen tidak semestinya melibatkan dua atom daripada unsur yang sama, sekadar ia mempunyai keelektronegatifan yang setara sudah memadai. Walaupun ikatan kovalen membabitkan perkongsian elektron, tidak semestinya elektron-elektron itu dinyahsetempatkan.

Kekutuban

sunting

Ikatan kovalen boleh dipengaruhi oleh keelektronegatifan atom-atom yang terlibat. Atom-atom dengan nilai keelektronegatifan akan membentuk molekul kovalen yang tidak berkutub seperti molekul H2. Dalam molekul dengan atom-atom dengan nilai keelektronegatifan yang agak berbeza, elektron akan lebih tertumpu dengan atom yang lebih elektronegatif. Hal ini menyebabkan atom yang lebih elektronegatif akan mengalami cas separa negatif, δ-, dan sebaliknya, atom yang kurang positif akan mengalami cas separa positif, δ+. Cas-cas separa ini menyumbang kepada ikatan kovalen berkutub.[1]

Kecenderungan pembentukan ikatan kovalen adalah tertakluk dengan perbezaan nilai keelektronegatifan, ΔEN antara atom-atom. Atom-atom dengan nilai keelektronegatifan yang lebih ketara akan lebih cenderung untuk menghasilkan molekul melalui ikatan ionik.[2]

Lihat juga

sunting

Rujukan

sunting
  1. ^ Petrucci, R. H.; Harwood, W. S. General Chemistry: Principles & Modern Applications (dalam bahasa Inggeris) (ed. keenam). m/s. 360-361.
  2. ^ "4.4: Polar and Non-polar Covalent Bond". LibreTexts (dalam bahasa Inggeris). 6 Jun 2019. Dicapai pada 6 April 2020.