Sungai Nirai
Sungai Nirai (Jawi: سوڠاي نيراي) merupakan sebatang sungai di negeri Sarawak, Malaysia. Secara pentadbirannya, Sungai Nirai merupakan sungai yang terletak di dalam kawasan Daerah Selangau dalam Bahagian Sibu. Sungai Nirai juga merupakan anak sungai kepada Sungai Jagia dalam Bahagian Sibu.[2][3] Kedudukan sungai ini terletak kira-kira 1,100 kilometer (683.5 bt) ke bahagian timur dari ibu negara Malaysia, Kuala Lumpur.
| Sungai Nirai | |
|---|---|
Anak sungai kepada Sungai Jagia | |
| Lokasi | |
| Negara | Malaysia |
| Negeri/wilayah | Sarawak |
| Bahagian | Sibu |
| Daerah | Selangau |
| Ciri-ciri fizikal | |
| Sumber | |
| • lokasi | kira-kira 0.9 km (0.6 bt) ke barat dari Ladang Hijau Sarawak |
| • koordinat | 2°30′50″N 112°22′03″E / 2.513873°N 112.367411°E |
| • ketinggian | kira-kira 120–140 m (390–460 ka) |
| Muara | Sungai Jagia |
• lokasi | kira-kira 0.3 km (0.2 bt) ke barat laut dari Rumah Bundan |
• koordinat | 2°32′30″N 112°20′05″E / 2.54177°N 112.33485°EKoordinat: 2°32′30″N 112°20′05″E / 2.54177°N 112.33485°E |
• ketinggian | kira-kira 40–60 m (130–200 ka) |
| Panjang | 5.8 km (3.6 bt)[1][2] |
| Aliran | |
| • lokasi | Sungai Jagia |
| Ciri-ciri lembangan | |
| Pergerakan | Sungai Jagia → Batang Mukah → Laut China Selatan |
| Sistem sungai | Mukah[2] |
| Peta topografi | JUPEM Selangau (DNMM5201) |
Latar belakang sunting
Toponim Sungai Nirai pertama kali dipaparkan dalam peta topografi Malaysia Timur siri T735 terbitan Direktorat Survei Antarabangsa Great Britain (Directorate of Overseas Surveys Great Britain) untuk Direktorat Pemetaan Negara Malaysia (kini dikenali sebagai Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia), dengan label nama "S. Nirai".[1][2] Toponim bentuk muka bumi ini juga telah dimasukkan ke dalam pangkatan data geografi GeoNames dengan pengenal pasti Sungai Nirai dalam GeoNames ialah 1753416.[3] Sungai Nirai juga mempunyai nama lain iaitu Sungei Nirai.[3]
Ciri-ciri fizikal sunting
Sungai Nirai berpunca di sekitar kawasan perhutanan primer di dalam Daerah Selangau, Sarawak berhampiran dengan kemuncak Bukit Karah. Lokasi punca bagi sungai ini terletak kira-kira 0.9 km (0.6 bt) ke arah barat dari estet Ladang Hijau Sarawak. Ketinggian di punca bagi Sungai Nirai ialah di antara 120 dan 140 m (393.7 dan 459.3 ka) dari atas permukaan laut. Pergerakkan Sungai Nirai pada umumnya akan menuju ke bahagian barat laut untuk bercamtum dengan Sungai Jagia sebagai penamat dan dan seterusnya mengalir ke Batang Mukah, kemudian ke Laut China Selatan. Penamat bagi sungai ini terletak kira-kira 0.3 km (0.2 bt) ke arah barat laut dari Rumah Bundan, Sarawak di ketinggian di antara 40 dan 60 m (131.2 dan 196.9 ka) dari atas permukaan laut.[1][2] Panjang keseluruhan Sungai Nirai dari bahagian hulu hingga ke bahagian hilir di Sungai Jagia ialah kira-kira 5.8 km (3.6 bt).[1][2]
Ciri-ciri lembangan sunting
Sungai Nirai merupakan sebahagian daripada sistem lembangan Mukah yang terletak di dalam Bahagian Sibu.[2] Pemerhatian muka bumi oleh Pentadbiran Aeronautik dan Angkasa Kebangsaan (NASA) mendedahkan bahawa terdapat kira-kira lima ke 25 orang yang mendiami di sekitar kawasan lembah Sungai Nirai.[4] Kebanyakan kawasan lembah Sungai Nirai dilitupi dengan kawasan perhutanan, petempatan manusia, perladangan.[4][5] Terdapat kawasan petempatan manusia yang terbina di sekitar lembah Sungai Nirai iaitu Rumah Bundan, Rumah Jugah dan Rumah Igeran. Bandar yang terletak berhampiran dengan Sungai Nirai ialah Selangau, yang terletak di bahagian barat daya dari sungai ini.[1][2]
Rujukan sunting
- ^ a b c d e "Sarawak Geoportal" [Geoportal Sarawak]. bmfmaps.ch (dalam bahasa Inggeris). Bruno Manser Fonds. Dicapai pada 25 Oktober 2023.
- ^ a b c d e f g h Direktorat Survei Antarabangsa Great Britain (Directorate of Overseas Surveys Great Britain) untuk Direktorat Pemetaan Negara Malaysia (1960-an). Sarawak 1:50,000 (Peta). 1:50,000. T735. Diperolehi pada 20 Februari 2023.
- ^ a b c "Sungai Nirai, Malaysia" (dalam bahasa Inggeris). GeoNames. 6 Januari 2024. Dicapai pada 6 Januari 2024.
- ^ a b SEDAC. "SEDAC Map Viewer, v2" [Pemapar Peta SEDAC, v2]. sedac.ciesin.columbia.edu (dalam bahasa Inggeris). NASA. Dicapai pada 30 Januari 2023.
- ^ "Peta Interaktif – eBiz JUPEM". eBiz JUPEM. Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia. 25 Februari 2023. Dicapai pada 25 Februari 2023.