Sungai Sakup (Jawi: سوڠاي ساكوڤ) ialah sebatang sungai di Daerah Selangau, dalam negeri Sarawak, Malaysia. Sungai ini terletak di dalam zon pentadbiran Bahagian Sibu dan juga merupakan cabang sungai kepada Sungai Selangau.[2][5] Ia terletak kira-kira 1,200 kilometer (745.6 bt) ke arah timur dari ibu negara Malaysia, Kuala Lumpur.

Sungai Sakup
Sungei Sakup, Sg. Sakup
Sungai Sakup yang terletak di Sarawak
Sungai Sakup
Lokasi muara Sungai Sakup
Sungai Sakup yang terletak di Malaysia
Sungai Sakup
Sungai Sakup (Malaysia)
Lokasi
NegaraMalaysia
NegeriSarawak
BahagianSibu
DaerahSelangau
Ciri-ciri fizikal
Sumber 
 • lokasikira-kira 2.3 kilometer ke barat daya dari Rumah Nyami, Daerah Selangau
 • ketinggiandi antara 40 dan 60 meter (131.2 dan 196.9 ka)
MuaraSungai Selangau 
 • lokasi
kira-kira satu kilometer ke tenggara dari Rumah Antalai, Daerah Selangau
 • koordinat
2°29′39″N 112°20′59″E / 2.49421°N 112.3498°E / 2.49421; 112.3498Koordinat: 2°29′39″N 112°20′59″E / 2.49421°N 112.3498°E / 2.49421; 112.3498
 • ketinggian
di antara 20 dan 30 meter (65.6 dan 98.4 ka)
Panjang1.4 kilometer (0.9 bt)[1][2]
Ciri-ciri lembangan
PergerakanSungai Selangau → Batang MukahLaut China Selatan
Sistem sungaiBatang Mukah[3][4]
Anak sungai 
 • kiriSungai Susan
 • kananSungai Sikup
Peta topografiJUPEM Selangau (DNMM5201/MY512A)

Sejarah

sunting

Sungei Sakup merupakan ejaan lapuk bahasa Melayu bagi sungai ini iaitu Sungai Sakupyang digunakan sebelum tahun 1972.[1][5] Nama sungai ini pertama kali dipaparkan dalam peta terbitan Directorate of Overseas Surveys Great Britain dan Direktorat Pemetaan Negara Malaysia (kini dikenali sebagai Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia) iaitu, Sarawak & Sabah 1:50,000 siri T735 yang diterbitkan pada tahun 1960-an.[3] Sungai Sakup dimasukkan ke dalam pangkatan data geografi GeoNames pada 29 Julai 2023, dengan pengenal pasti dalam GeoNames iaitu 12547382.[5]

Bentuk fizikal

sunting

Sungai Sakup berpunca di kawasan perhutanan sekunder yang berbukit di dalam Hutan Simpan Selangau di Daerah Selangau, Sarawak. Punca bagi Sungai Sakup terletak di Bukit Sinang, kira-kira 2.3 kilometer ke arah barat daya dari Rumah Nyami. Sungai ini mengalir ke arah timur laut kemudian membengkok ke utara untuk mendekati muaranya di Sungai Selangau. Sungai ini akan bercamtum dengan Sungai Selangau, iaitu anak sungai kepada Batang Mukah sebagai penamat Sungai Sakup. Muara bagi Sungai Sakup terletak satu kilometer ke arah tenggara dari Rumah Antalai, Daerah Selangau.[1][2]

Sungai Sakup mengalir sepanjang kira-kira 1.4 kilometer (0.9 bt) daripada hulu sungai sehingga hilir sungainya. Punca bagi Sungai Sakup terletak di ketinggian di antara 40 dan 60 meter (131.2 dan 196.9 ka) dari atas paras laut tidak jauh daripada puncak bagi Bukit Sinang manakala muara sungai bagi Sungai Sakup pula terletak di ketinggian di antara 20 dan 30 meter (65.6 dan 98.4 ka) dari atas paras laut.[1][2]

Bentuk lembangan

sunting

Sungai Sakup merupakan sebahagian daripada sistem lembangan Batang Mukah yang terletak di dalam Bahagian Sibu. Sungai Sakup juga merupakan anak sungai kepada Sungai Selangau yang mengalir ke Batang Mukah.[3][4] Kedudukan sungai ini terletak di antara Sungai Ensurai dan Sungai Bayan.[2][5] Pemerhatian muka bumi oleh Pentadbiran Aeronautik dan Angkasa Kebangsaan (NASA) mendedahkan bahawa terdapat kira-kira lima ke 25 orang yang mendiami di sekitar kawasan lembah Sungai Sakup.[6] Kawasan lembah Sungai Sakup dilitupi dengan kawasan perhutanan.[1][6] Kawasan petempatan manusia yang berekatan dengan Sungai Sakup ialah Rumah Umban, Rumah Antalai dan Rumah Nyami.[1][2][3]

Anak sungai

sunting

Dalam peta topografi siri DNMM5201 yang diterbitkan oleh Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM), terdapat empat batang sungai yang didapati bermuara di Sungai Sakup, dua daripada mempunyai nama iaitu:[2]

Lihat juga

sunting
  • Sungai Ensurai, anak sungai Sungai Selangau berikutnya menuju ke hilir sungai
  • Sungai Bayan, anak sungai Sungai Selangau berikutnya menuju ke hulu sungai

Rujukan

sunting
  1. ^ a b c d e f Bruno Manser Fund. "Sarawak Geoportal". bmfmaps.ch (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 25 Februari 2023.
  2. ^ a b c d e f g Malaysia (Sabah dan Sarawak) Topographic Map (Peta). 1:50,000. DNMM5201. Pengarah Pemetaan Negara Malaysia; Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia. 1992–2010.
  3. ^ a b c d Sarawak & Sabah 1:50,000 (Peta). 1:50,000. T735. Directorate of Overseas Surveys Great Britain; Direktorat Pemetaan Negara Malaysia. 1960-an. Check date values in: |date= (bantuan)
  4. ^ a b "Hydrology Stations At Mukah Basin" [Stesen Hidrologi di Kawasan Tadahan Hujan Mukah]. did.sarawak.gov.my (dalam bahasa Inggeris). Kuching, Sarawak: Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) Sarawak. 17 September 2021. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 September 2021. Dicapai pada 20 Februari 2023.
  5. ^ a b c d "Sungai Sakup, Malaysia" (dalam bahasa Inggeris). GeoNames. 21 Julai 2023. Dicapai pada 22 Julai 2023.
  6. ^ a b SEDAC. "SEDAC Map Viewer, v2" [Pemapar Peta SEDAC, v2]. sedac.ciesin.columbia.edu (dalam bahasa Inggeris). NASA. Dicapai pada 30 Januari 2023.