Ujian senjata nuklear

Ujian senjata nuklear ialah eksperimen yang dijalankan untuk menentukan keberkesanan, hasil, dan keupayaan peletupan senjata nuklear. Sepanjang abad ke-20, kebanyakan negara pembangun senjata nuklear membuat ujian ke atas senjata tersebut yang boleh memberikan maklumat mengenai fungsi senjata-senjata ini, sifat senjata di bawah pelbagai keadaan serta keadaan pengendali, struktur, dan peralatan apabila didedahkan kepada letupan nuklear. Ujian yang dilakukan sering digunakan sebagai penunjuk kekuatan saintifik dan tentera serta banyaknya bertujuan politik terang-terangan; kebanyakan negara-negara yang mempunyai senjata nuklear secara terbukanya menyatakan status pemilikan senjata sebegini melalui ujian nuklear.

Awan cendawan hasil peletupan bom atom sewaktu Operasi Sandstone di Atol Eniwetok, Lautan Pasifik, 14 April 1948

Pada tahun 1963, tiga (UK, AS dan Kesatuan Soviet) perempat negara pengeluar senjata nuklear serta banyak negara lain menandatangani Perjanjian Pengharaman Ujian Terhad menahan daripada menguji senjata nuklear dalam atmosfera, air, atau di angkasa lepas, namun ujian bawah tanah masih dibenarkan. Perancis terus menjalankan ujian letupan atmosferanya sehingga tahun 1974 manakala China pula menghentikan ujian pada 1980, tetapi kedua-dua negara ini tidak menandatangani perjanjian ini.^[1]

Jenis

Empat jenis utama ujian nuklear: 1. atmosfera, 2. bawah tanah, 3. eksoatmosfera, dan 4. bawah air

Ujian senjata nuklear telah sejarah telah dibahagikan kepada empat kategori berdasarkan medium atau lokasi ujian.

Ujian atmosfera: dilakukan dalam atmosfera. Ini biasanya dilakukan dengan meletupkan alat pada menara, balon, baj, pulau-pulau, atau dijatuhkan dari kapal terbang, serta juga ditanam cukup dalamnya untuk menghasilkan suatu kawah yang memecahkan permukaan bumi. Amerika Syarikat, Kesatuan Soviet, dan China telah menjalankan ujian yang melibatkan letupan bom pelancar peluru berpandu. Letupan yang cukup dekat dengan tanah sehingga menarik kotoran dan puing ke awan berbentuk cendawan lalu menghasilkan sejumlah besar luruhan nuklear (nuclear fallout) akibat penyinaran puing yang jatuh.Pentakrifan terhadap atmosfera ini digunakan dalam Perjanjian Pengharaman Ujian Terhad yang melarang ujian kelas ini bersama-sama dengan ujian-ujian jenis eksoatmosfera dan bawah air.
Ujian bawah tanah: merujuk kepada ujian nuklear dijalankan di bawah permukaan bumi yang berbagai kedalaman. Ujian jenis ini kebanyakan dilakukan pihak Amerika Syarikat dan Kesatuan Soviet semasa Perang Dingin; bentuk ujian nuklear lain telah diharamkan oleh Perjanjian Pengharaman Ujian Terhad pada tahun 1963. Ujian bawah tanah bertujuan dikawal sepenuhnya mengurangkan jumlah luruhan yang terhasil, namun hasil sampingan ujian kadangkalanya akan "mengalir" ke atas permukaan, menghasilkan sekurang-kurang jumlah sisa radioaktif yang ada. Bawah tanah ujian, hampir dengan definisi, menyebabkan aktiviti seismos yang bermagnitud bergantung kepada hasil dari perangkat peranti nuklear dan komposisi medium yang diletupkan, dan biasanya mewujudkan kawah penenggelam.^[2] Pada tahun 1976, Amerika Syarikat dan USSR bersetuju mengehadkan hasil ujian bawah tanah yang maksimum kepada untuk 150 kilotan melalui Perjanjian Pengharaman Ujian Terhad yang ditandatangani bersama.
Bawah tanah ujian juga jatuh ke dua kategori fizikal: terowongan ujian pada umumnya mendatar terowongan melayang, dan batang ujian dalam lubang tebukan menegak.
Ujian eksoatmosfera merujuk kepada ujian nuklear yang dijalankan di atas atmosfera, melalui pengangkutan roket. Letupan nuklear beraltitud tinggi boleh menjana pulsa elektromagnet nuklear (NEMP) apabila ia berlaku di ionosfera, zarah-zarah yang dicaskan hasil daripada letupan itu boleh menyeberangi hemisfera mengikut garis kuasa geomagnet lalu menghasilkan fenomena seakan sebuah aurora.
Ujian bawah air hasil daripada peletupan peranti nuklear bawah air, biasanya dipasangkan ke kapal atau tongkang (yang kemudiannya dimusnahkan oleh letupan). Ujian seperti ini biasanya dijalankan untuk menilai kesan senjata nuklear terhadap kapal angkatan laut (seperti dalam Operasi Crossroads), atau untuk menilai keupayaan senjata nuklear berasaskan laut(seperti nuklear torpedo atau tuduhan mendalam). Air ujian dekat dengan permukaan boleh bersurai besar jumlah partikel radioaktif dalam air dan wap, mencemarkan berdekatan kapal atau struktur, walaupun umumnya mereka tidak membuat fallout lain daripada yang sangat tempatan untuk ledakan.

Tujuan

Ujian-ujian ini juga sering dikategorikan berdasarkan tujuan ujian itu sendiri.

Berkaitan dengan senjata: untuk mendapatkan maklumat mengani fungsi (dan cara) sesuatu senjata itu berfungsi. Beberapa berkhidmat untuk membangunkan dan mengesahkan tertentu jenis senjata. Ujian lain turut menguji konsep eksperimental atau bertindak sendirinya sebagai eksperimen fizik bertujuan meraih maklumat proses dan bahan-bahan yang terlibat dalam letupan nuklear.
Kesan senjata: untuk mendapatkan maklumat tentang kesan senjata ke atas struktur, peralatan, organisme dan persekitaran. Ujian-ujian dengan tujuan ini digunakan untuk menilai dan meningkatkan kemandirian letupan nuklear letupan dalam konteks ketenteraan dan awam, menyesuaikan senjata ke sasaran mereka, dan membangunkan taktik perang nuklear.
Eksperimen keselamatan: untuk mengkaji kelakuan senjata dalam simulasi senario kemalangan, lebih khususnya untuk mengesahkan bahawa letupan nuklear (penting) tidak dapat terjadi dengan tidak sengajanya. Ini termasuk ujian satu titik keselamatan serta simulasi-simulasi penyimpanan dan pengangkutan kemalangan.
Eksperimen pengesanan ujian nuklear: untuk meningkatkan kemampuan mengesan, mencari, dan mengenal pasti letupan nuklear, khususnya untuk tujuan memantau patuhan kepada perjanjian pengharaman ujian tertentu.
Letupan nuklear aman: untuk menyiasat penggunaan bahan letupan nuklear dalam konteks bukan ketenteraan.

Selain dari pertimbangan teknikal sebegini, ujian juga dijalankan untuk tujuan lain, antaranya tujuan politik dan latihan.

Negara-negara penguji

Negara-negara pengeluar senjata nuklear telah melakukan lebih daripada 2,000 ujian letupan (kiraan adalah lebih kurang termasuk ujian yang dipertikaikan hasilnya):

Amerika Syarikat: 1,054 uian secara rasminya (melibatkan 1,149 alat) - 219 jenis atmosfera seperti yang ditakrifkan CTBT termasuk 904 di Tapak Ujian Nevada, 106 ujian di kawasan-kawasan sekitar lautan Pasifik, 3 di Lautan Atlantik Selatan, dan 17 ujian lain di Amchitka di negeri-negeri Alaska, Colorado, Mississippi, New Mexico dan Nevada di luar NNSS. 24 tests are classified as British tests held at the NTS. 88 daripada ujian ini merupakan eksperiman keselamatan manakala 4 daripadanya merupakan ujian pengangkutan/penyimpanan.^[3] Aktiviti-aktiviti letupan ini dirakam sebagai bahan bukti yang kemudiannya dijadikan rujukan untuk simulasi komputer letupan akan datang.^[4]
Kesatuan Soviet: 715 ujian (melibatkan 969 alat) secara rasminya, dengan 13 ujian gagal^[5]^[6] - dilakukan di Kawasan Ujian Selatan di Tapak Ujian Semipalatinsk dan Kawasan Ujian Selatan di Novaya Zemlya. Ini juga termasuk ujian-ujian roket dan peletupan bertujuan aman di pelbagai lokasi di Rusia, Kazakhstan, Turkmenistan, Uzbekistan dan Ukraine.
United Kingdom: 45 buah (21 di kawasan Australia termasuk 3 di kepulauan Montebello, 9 di tanah besar Australia Selatan di Maralinga dan Emu Field, sebahagian ujian di Pulau Kiritimati di Lautan Pasifik, serta 24 ujian bersama Amerika Syarikat di Nevada)^[7] 43 ujian keselamatan, siri Vixen, tidak termasuk dalam kiraan ini.
Perancis: 210 ujian secara rasminya (50 jenis atomsfera, 160 jenis bawah tanah^[8]) - 4 jenis atmosfera berdekatan Reggane, 13 jenis bawah tanah berdekatan In Ekker di gurun Sahara Algeria (ketika masih dijajah Perancis) serta ujian-ujian jenis atmosfera dan bawah tanah di kawasan atol-atol Fangataufa dan Moruroa, Polinesia Perancis. 4 daripada 13 letupan yang berlaku di In Ekker bertujuan baik sebagai sebahagian daripada projek "Penggunaan Selamat Eksperimen Nuklear" (Application pacifique des expérimentations nucléaires, APEX) CET yang diberi pelbagai nama.
China: 45 ujian (23 jenis atmosfera dan 22 jensi bawah tanah), di Tapak Ujian Senjata Nuklear Lop Nur, Malan, Xinjiang.^[9]
India: 6 letupan bawah tanah (sejak tahun 1974), di Pokhran.
Pakistan: 6 letupan bawah tanah di bukit-bukau Ras Koh dan Wilayah Chagai.^[10]
Korea Utara: satu-satunya negara di dunia yang masih menguji senjata nuklear mereka, sehingga menyebabkan ketegangan hubungan dengan Amerika Syarikat. Ujian nuklear yang terkini dilakukan negara ini pada 3 September 2017.

Rujukan

^ "The Treaty has not been signed by France or by the Peoples Republic of China." Jabatan Negeri A.S., Limited Test Ban Treaty.
^ For an overview of the preparations and considerations used in underground nuclear testing, see ""Underground Nuclear Weapons Testing" (Globalsecurity.org)". Dicapai pada 19 Oktober 2006. Untuk perbincangan yang lebih lanjut, sila lihat U.S. Congress, Office of Technology Assessment (October 1989). The Containment of Underground Nuclear Explosions (PDF). Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office.
^ "United States Nuclear Tests: July 1945 through September 1992" (PDF). Las Vegas, NV: Department of Energy, Nevada Operations Office. 2000-12-01. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 12 Oktober 2006. Dicapai pada 18 Disember 2013. Unknown parameter |dead-url= ignored (bantuan); Cite journal requires |journal= (bantuan) This is usually cited as the "official" US list.
^ Long, Kat. "Blasts from the Past: Old Nuke Test Films Offer New Insights [Video]". Scientific American (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 24 April 2017.
^ "USSR Nuclear Weapons Tests and Peaceful Nuclear Explosions 1949 through 1990". Sarov, Russia: RFNC-VNIIEF. 1996. Cite journal requires |journal= (bantuan) The official Russian list of Soviet tests.
^ Mikhailov, Editor in Chief, V.N.; Andryushin, L.A.; Voloshin, N.P.; Ilkaev, R.I.; Matushchenko, A.M.; Ryabev, L.D.; Strukov, V.G.; Chernyshev, A.K.; Yudin, Yu.A. "Catalog of Worldwide Nuclear Testing". Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Disember 2013. Dicapai pada 28 Disember 2013. Unknown parameter |dead-url= ignored (bantuan)An equivalent list available on the internet.
^ "UK/US Agreement". Web.archive.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Jun 2007. Dicapai pada 21 Oktober 2010.
^ "N° 3571.- Rapport de MM. Christian Bataille et Henri Revol sur les incidences environnementales et sanitaires des essais nucléaires effectués par la France entre 1960 et 1996 (Office d'évaluation des choix scientifiques et technologiques)". Assemblee-nationale.fr. Dicapai pada 21 Oktober 2010.
^ Nuclear Weapons, see also Nuclear Weapons Test List
^ https://fas.org/nuke/guide/pakistan/nuke/chron.htm

Pautan luar

[1] "The Treaty has not been signed by France or by the Peoples Republic of China." Jabatan Negeri A.S., Limited Test Ban Treaty.

[2] For an overview of the preparations and considerations used in underground nuclear testing, see ""Underground Nuclear Weapons Testing" (Globalsecurity.org)". Dicapai pada 19 Oktober 2006. Untuk perbincangan yang lebih lanjut, sila lihat U.S. Congress, Office of Technology Assessment (October 1989). The Containment of Underground Nuclear Explosions (PDF). Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office.

[3] "United States Nuclear Tests: July 1945 through September 1992" (PDF). Las Vegas, NV: Department of Energy, Nevada Operations Office. 2000-12-01. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 12 Oktober 2006. Dicapai pada 18 Disember 2013. Unknown parameter |dead-url= ignored (bantuan); Cite journal requires |journal= (bantuan) This is usually cited as the "official" US list.

[4] Long, Kat. "Blasts from the Past: Old Nuke Test Films Offer New Insights [Video]". Scientific American (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 24 April 2017.

[5] "USSR Nuclear Weapons Tests and Peaceful Nuclear Explosions 1949 through 1990". Sarov, Russia: RFNC-VNIIEF. 1996. Cite journal requires |journal= (bantuan) The official Russian list of Soviet tests.

[6] Mikhailov, Editor in Chief, V.N.; Andryushin, L.A.; Voloshin, N.P.; Ilkaev, R.I.; Matushchenko, A.M.; Ryabev, L.D.; Strukov, V.G.; Chernyshev, A.K.; Yudin, Yu.A. "Catalog of Worldwide Nuclear Testing". Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Disember 2013. Dicapai pada 28 Disember 2013. Unknown parameter |dead-url= ignored (bantuan)An equivalent list available on the internet.

[7] "UK/US Agreement". Web.archive.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Jun 2007. Dicapai pada 21 Oktober 2010.

[8] "N° 3571.- Rapport de MM. Christian Bataille et Henri Revol sur les incidences environnementales et sanitaires des essais nucléaires effectués par la France entre 1960 et 1996 (Office d'évaluation des choix scientifiques et technologiques)". Assemblee-nationale.fr. Dicapai pada 21 Oktober 2010.

[9] Nuclear Weapons, see also Nuclear Weapons Test List

[10] ttps://fas.org/nuke/guide/pakistan/nuke/chron.htm

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]