Air Mata Mengalir di Tjitarum
Air Mata Mengalir di Tjitarum ([aiˈr maˈta meŋˈalɪr di tʃiˈtarum]; Ejaan yang Disempurnakan: Air Mata Mengalir di Citarum) adalah filem 1949 dari rangkuman Indonesia moden, [a] yang ditulis dan diarahkan oleh Roestam Sutan Palindih bagi Tan & Wong Bros Film Company.
| Air Mata Mengalir di Tjitarum | |
|---|---|
 Iklan | |
| Pengarah | Roestam Sutan Palindih |
| Lakon layar | Roestam Sutan Palindih |
| Dibintangi | |
| Sinematografi | |
Syarikat penerbitan | Wong & Tan Bros. |
Tarikh tayangan |
|
| Negara | |
| Bahasa | Indonesia |
Penerbitan
suntingBerikutan penaklukan Hindia Timur Belanda oleh Jepun pada Mac 1942, Tan's Film telah ditutup. Semasa pendudukan, banyak filem diterbitkan dalam propaganda, dan selepas Revolusi Nasional Indonesia bermula pada 1945 tiada filem baru diterbitkan. Pada 1948 pemilik Tan's Film, saudara Tan Khoen Yauw dan Khoen Hian, bekerja bersama Joshua dan Othniel Wong untuk menubuhkan Syarikat Filem Tan & Wong Bros. Mereka memulakan penerbitan filem pertama, Air Mata Mengalir di Tjitarum.[1]
Filem ini ditulis dan diarahkan oleh Roestam Sutan Palindih,[2] seorang wartawan dan penulis yang mengarahkan dua filem semasa pendudukan Jepun.[3] Air Mata Mengalir di Tjitarum dibintangi Sofia, dan suaminya S Waldy (nama samaran Waldemar Caerel Hunter), dan Rd Endang yang semuanya mempunyai pengalaman di pentas semasa Pendudukan. Air Mata Mengalir dari Tjitarum merupakan filem sulung Sofia dan Rd Endang.[4] Sinematografi hitam putih filem telah dibahagikan antara Wong bersaudara.[5]
Keluaran dan sambutan
suntingAir Mata Mengalir di Tjitarum telah dikeluarkan pada 1948,[2] dan sekurang-kurangnya satu iklan telah menyiarkan kuasa lakonan Roekiah, yang menjadi tunjang utama Tan's Film; iklan itu termasuk barisqn "Roekiah? Tiada! But Sofia di dalam filem Indonesia baru, Air Mata Mengalir di Tjitarum".[6] Filem ini merupakan penerbitan domestik kedua sejak berakhirnya pendudukan, berikutan filem Andjar Asmara, Djaoeh Dimata untuk South Pacific Film Corporation.[7] Kedua-dua filem ini mempunyai tema sama, Air Mata dari Tjitarum merupakan hits pecah panggung terbesar.[1]
Legasi
suntingRoestam tidak mengarahkan penerbitan Tan & Wong Bros seterusnya, Bengawan Solo (1949),[1] dan hanya menulis satu filem, Terang Bulan (1950). Beliau banyak menghabiskan kehidupan seterusnya dengan menjadi pembikin dokumetari.[3] Sofia dan Waldy dalam beberapa filem seterusnya, termasuk Bengawan Solo, dan kedua-dua mereka kemudiannya menduduki kerusi pengarah; mereka bercerai pada 1964.[8] Rd Endang kekal sebagai bintang popular sehingga 1956, apabila beliau meninggalkan industri filem.[9] Tan & Wong Bros menerbitkan beberapa filem lagi selepas keluarnya Air Mata Mengalir di Tjitarum; pada 1955 mereka menukar nama syarikat itu sebagai Tjendrawasih Film.[10]
Filem ini mungkin hilang. Filem di Hindia telah dirakam pada filem nitrat sangat mudah terbakar, dan selepas kebakaran memusnahkan banyak gudang Produksi Filem Negara pada tahun 1952, filem-filem lama dirakam pada nitrat sengaja dimusnahkan. [11] Oleh itu, ahli antropologi visual Amerika Karl G. Heider menunjukkan bahawa semua filem Indonesia dari sebelum tahun 1950 hilang. [12] Walau bagaimanapun, Kristanto mencatatkan beberapa sebagai telah terselamat di arkib Sinematek Indonesia, dan Biran menulis bahawa beberapa filem propaganda Jepun terselamat di Perkhidmatan Maklumat Kerajaan Belanda. [13]
Catatan penjelasan
sunting- ^ Filem ini dikeluarkan semasa Revolusi Nasional Indonesia, pada ketika itu Indonesia mengisytiharkan kemerdekaan sendiri sementara entiti jajahan Hindia Timur Belanda masih wujud secara formal.
Rujukan
sunting- ^ a b c Biran 2009, m/s. 367.
- ^ a b Filmindonesia.or.id, Air Mata Mengalir.
- ^ a b Filmindonesia.or.id, Rustam Sutan Palindih.
- ^ Filmindonesia.or.id, Air Mata Mengalir; Biran 1979, halaman 459, 488.
- ^ Filmindonesia.or.id, Kredit Air Mata.
- ^ Imanjaya 2006, m/s. 111.
- ^ Said, McGlynn & Heider 1991, m/s. 3.
- ^ Biran 1979, m/s. 459, 488.
- ^ Biran 1979, m/s. 39.
- ^ Filmindonesia.or.id, Tan & Wong Bros.
- ^ Biran 2012, m/s. 291.
- ^ Heider 1991, m/s. 14.
- ^ Biran 2009, m/s. 351.
Sumber petikan
sunting- "Air Mata Mengalir di Tjitarum". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-08-23. Dicapai pada 23 August 2012.
- Biran, Misbach Yusa, penyunting (1979). Apa Siapa Orang Film Indonesia 1926–1978. Sinematek Indonesia. OCLC 6655859. Cite has empty unknown parameter:
|trans_title=(bantuan)CS1 maint: ref=harv (link) - Biran, Misbach Yusa (2009). Sejarah Film 1900–1950: Bikin Film di Jawa. Jakarta: Komunitas Bamboo working with the Jakarta Art Council. ISBN 978-979-3731-58-2. Cite has empty unknown parameter:
|trans_title=(bantuan)CS1 maint: ref=harv (link) - Biran, Misbach Yusa (2012). "Film di Masa Kolonial" [Film in the Colonial Period]. Indonesia dalam Arus Sejarah: Masa Pergerakan Kebangsaan. V. Ministry of Education and Culture. m/s. 268–93. ISBN 978-979-9226-97-6.CS1 maint: ref=harv (link)
- Heider, Karl G (1991). Indonesian Cinema: National Culture on Screen. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-1367-3.CS1 maint: ref=harv (link)
- Imanjaya, Ekky (2006). A to Z about Indonesian Film. Bandung: Mizan. ISBN 978-979-752-367-1.CS1 maint: ref=harv (link)
- "Kredit Air Mata Mengalir di Tjitarum". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-02-16. Dicapai pada 16 February 2014.
- "Rustam Sutan Palindih". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-10-03. Dicapai pada 3 September 2012.
- Said, Salim; McGlynn, John H.; Heider, Karl G (1991). Cinema of Indonesia: Eleven Indonesian Films, Notes & Synopses. New York: Festival of Indonesia Foundation. ISBN 978-1-879578-00-5.CS1 maint: ref=harv (link)
- "Tan & Wong Bros". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-02-16. Dicapai pada 16 February 2014.