Wikipedia

Al-'Ula

Al-'Ula[1] (Arab: ٱلْعُلَا) ialah sebuah bandar oasis Arab kuno yang terletak di wilayah Madinah di barat laut Arab Saudi. Terletak di Hijaz, wilayah yang menonjol dalam sejarah Islam serta beberapa tamadun Semitik pra-Islam, Al-'Ula ialah sebuah bandar pasar di laluan kemenyan bersejarah yang menghubungkan India dan Teluk ke Syam dan Eropah.

Al-'Ula
ٱلْعُلَا
Bandar Lama Al-'Ula
Bandar Lama Al-'Ula
Al-'Ula is located in Bumi
Al-'Ula
Al-'Ula (Bumi)
Koordinat: 26°37′N 37°55′E / 26.617°N 37.917°E / 26.617; 37.917Koordinat: 26°37′N 37°55′E / 26.617°N 37.917°E / 26.617; 37.917
Negara Arab Saudi
KawasanAl Madinah

Persekitaran terdekat mengandungi kepekatan unik artifak berharga, termasuk inskripsi batu purba yang dipelihara dengan baik yang menggambarkan perkembangan bahasa Arab, dan kepekatan kediaman batu dan makam yang berasal dari zaman Nabatea dan Dedanit yang bertepatan dengan pengaruh Yunani-Rom semasa zaman klasik. Tapak Warisan Dunia UNESCO pertama Arab Saudi, Mada'in Saleh (juga Al-Hijr atau Hegra), terletak 22 km (14 bt) utara bandar. Dibina lebih daripada 2,000 tahun lalu oleh Nabataea, Hegra sering dibandingkan dengan bandar saudaranya Petra di Jordan. Sementara itu, kota berdinding kuno Al-'Ula ("Kota Lama"), terletak berhampiran oasis yang membenarkan penempatannya, mengandungi gugusan padat rumah bata lumpur dan batu.[2] Al-'Ula juga merupakan ibu kota Lihya kuno (Dedanit).

Hari ini, kota Al-'Ula berada dalam Gabenorat Al-'Ula (Arab: مُحَافَظَة ٱلْعُلَا, rumi: Muḥāfathat Al-ʿUlā), salah satu daripada tujuh daerah konstituen wilayah Madinah. Bandar ini terletak 110 km (68 bt) barat daya Tayma dan 300 km (190 bt) utara Madinah.[3] Bandar (perbandaran) ini meliputi 2,391 kilometer persegi (923 bt2),[4] dan mempunyai populasi 5,426 orang.[4] Sebagai tambahan kepada bandar lama purba, sebuah bandar bersejarah yang lebih terkini dengan corak penempatan urban Arab-Islam, kekal diduduki dan sedang mengalami pembangunan semula. Kawasan ini juga terkenal dengan landskap batu, ngarai dan wadi yang menarik, dan perbezaan antara persekitaran kering ini dengan oasis yang subur dan dipenuhi palma berhampiran pusat bandar.

Al-'Ula pernah menjadi persinggahan penting di Keretapi Hijaz yang menghubungkan Damsyik ke Madinah.

Sejarah sunting

Oasis Al-'Ula telah mempunyai penempatan manusia kekal sejak 5000 SM, melalui Zaman Gangsa.[5] Kota berdinding Al-'Ula diasaskan pada abad ke-6 SM, sebuah oasis di lembah padang pasir dengan tanah yang subur dan air yang banyak. Ia terletak di sepanjang "laluan kemenyan", suatu rangkaian laluan yang memudahkan perdagangan rempah ratus, sutera dan barangan mewah lain melalui kerajaan Axum, Arab, Mesir, dan India. Al-'Ula berdiri di atas tapak kota Dedan dalam Alkitab, tetapi diasaskan dengan kerajaan Arab utara purba Lihya, yang memerintah dari abad ke-5 hingga ke-2 SM.[6] Sejarah lama oasis telah dibahagikan kepada beberapa fasa. Kerajaan Dedan menjangkau abad ketujuh dan keenam SM. Dedan disebut dalam Prasasti Harran. Di dalamnya, diceritakan bagaimana Nabonidus, raja Babylonia, membuat kempen ketenteraan ke utara Arab pada 552 SM atau agak kemudian, menakluki Tayma Dedan dan Yathrib (Madinah).[7] Diperkirakan bahawa sekitar pergantian abad kelima SM, kerajaan itu mengamalkan pewarisan.

 
Salah satu makam Nabataea dari nekropolis Madain Saleh

Empat abad berikutnya sehingga sekitar 100 SM ialah zaman Kerajaan Lihyan. Kaum Nabataea menjadi penguasa wilayah itu sekurang-kurangnya sehingga 106 M apabila orang Rom menakluki ibu kota mereka, Petra. Warga Nabataea menjadikan Hegra, Mada'in Salih moden, ibu kota kedua mereka. Oleh itu, pusat kuasa rantau itu beralih ke Hegra kira-kira 22 km (14 bt) ke utara Al-'Ula.

Al-Mabiyat, kira-kira 20 km (12 bt) jauh berhampiran Mughira, menjadi pusat perdagangan seterusnya di rantau ini. Ia berkembang maju dari sekitar 650 M sehingga ia merosot pada suatu ketika sebelum 1230 M. Pada abad ke-13, kota lama Al-'Ula telah dibina, dan banyak batu runtuhan Dedan dan Lihya lama telah digunakan semula. Al-'Ula kini menjadi penempatan utama wilayah itu sehingga zaman moden. Antara 1901 dan 1908, pihak Uthmaniyyah membina landasan kereta api Hijaz untuk menghubungkan Damsyik ke Madinah. Kereta api itu mempunyai stesen utama di Mada'in Salih (Hegra) dan Al-'Ula, di mana sebuah laluan dibina melalui bahagian barat Al-Khuraybah, kira-kira 12 km (7.5 bt) ke utara bandar zaman pertengahan lama, yang dipercayai tapak bandar Dedan dan Lihyan lama yang masih berdiri di sana walaupun dalam keadaan buruk.

Pada abad ke-20, pusat bandar baru telah ditubuhkan di sebelah bandar lama, dan akhirnya orang ramai meninggalkan bangunan lama. Keluarga terakhir dikatakan telah meninggalkan tempat itu pada 1983, manakala perkhidmatan terakhir di masjid lama diadakan pada 1985.[8] Kedua-dua runtuhan bandar zaman pertengahan dan tapak penempatan Liyhanite kini terletak dalam sempadan bandar moden.

Sejarah kajian sunting

Kajian yang paling terperinci tentang kawasan itu dibuat oleh paderi Perancis Antonin Jaussen [fr] dan Raphaël Savignac [] yang melawat kawasan itu tiga kali, yakni pada tahun 1907, 1908 dan 1910. Mereka mengkaji tinggalan Hegra dan Dedan, dan mengumpul sejumlah besar inskripsi Lihya, Minaea, Thamud dan Nabataea. Sehubungan itu, kerja merekalah yang menjadi asas kepada semua kajian dan penyelidikan lanjut dalam sejarah kawasan itu.[9]

Pengembara Eropah pertama zaman moden yang menggambarkan bandar itu ialah Charles Doughty pada 1876. Charles Huber [Wikidata] berada di Al-'Ula pada 1881–82. Beliau kembali pada tahun 1883 ditemani oleh Julius Euting. Pada 1968, sepasukan ahli arkeologi dari Universiti London menyiasat kira-kira 15 inskripsi.

Tebing batu pasir menegak yang mengelilingi lembah menyediakan permukaan yang luas buat seni batu, menjadikan gabenorat itu salah satu kawasan petroglif yang lebih kaya dalam kerajaan. Ar-Ruzeiqiah ialah sebuah gunung di bahagian selatan gabenorat, dengan panel petroglif besar memaparkan ratusan imej, termasuk gambaran adegan memburu dengan manusia dan pelbagai jenis haiwan. Ibeks ialah spesies yang paling biasa, tetapi unta, kuda dan spesies lain juga boleh ditemui. Gunung Ikma juga mempunyai fasad yang besar dengan pemandangan, simbol aneh, dan inskripsi.[10]

Pentadbiran sunting

 
Pemandangan udara Al-'Ula

Terdapat empat majlis perbandaran utama di Gabenorat 'Ula: Al-'Ula: ibu kota yang terletak di barat daya; Mughīrāʾ (Arab: مُغِيْرَاء) di tenggara; Abu Raku di utara; dan Al Hajar di timur laut.[4]

Prasarana sunting

Lapangan Terbang Antarabangsa Putera Abdul Majeed bin Abdulaziz merupakan bahagian penting dalam strategi pembangunan RCU yang membayangkan menjadikannya destinasi global untuk kebudayaan dan pelancongan. Pada Mac 2021, lapangan terbang itu telah diluluskan untuk menerima penerbangan antarabangsa, bersama-sama dengan peningkatan kapasiti untuk menerima 15 penerbangan komersial pada satu masa. Kapasiti telah ditingkatkan daripada 100 kepada 400 ribu penumpang setahun.[11][12]

Pelancongan sunting

Kepentingan Al-'Ula sebagai tapak arkeologi dan bersejarah membawa kepada penubuhan Suruhanjaya Diraja Al-'Ula (RCU) pada Julai 2017, bertujuan untuk membangunkan dan mempromosikan Al-'Ula sebagai tumpuan pelancongan antarabangsa.[13] Selain itu, suruhanjaya itu membangunkan rancangan untuk pemuliharaan dan pemeliharaan warisan.[14] Suruhanjaya Diraja Al-'Ula telah mengambil pelbagai projek pembangunan di rantau ini, termasuk lima daerah yang dirancang buatu Al'Ula menjelang 2030. Lima daerah itu termasuk: bandar lama Al'Ula, Dadan, Jabal Ikmah, Nabataeane Horizen, dan Bandar Bersejarah Hegra.[15]

Kerajaan Arab Saudi bekerjasama dengan pakar dari seluruh dunia dalam pembangunan Al-'Ula. Pada April 2018 ia menandatangani perjanjian 10 tahun dengan Perancis yang merangkumi peruntukan untuk hotel, infrastruktur pengangkutan dan muzium budaya dan seni bertaraf dunia.[16] Sejak 2021, RCU  telah menjalankan pemecut PKS dengan kerjasama AstroLabs untuk memastikan pertumbuhan ekosistem pelancongan tempatan.[17] Dengan program ini, rantau ini telah memulakan misi bercita-cita tinggi untuk mengalu-alukan anggaran dua juta pelancong, dan menyumbang 120 bilion riyal kepada KDNK negara menjelang 2030.[18]

Untuk mempromosikan pelancongan Al-'Ula, Suruhanjaya Diraja sedang melatih 200 anak muda Saudi dalam usaha untuk meneroka khazanah budaya kawasan itu. Mereka ditempatkan di Riyadh, Arab Saudi untuk dilatih dalam bidang perhotelan, belajar bahasa baharu, mempelajari teknologi pertanian dan air, dan menyelidik sejarah budaya, sosial dan semula jadi di wilayah asal mereka.[19]

Satu tinjauan arkeologi bersepadu utama di lembah Al-'Ula dan seterusnya telah dilancarkan oleh suruhanjaya itu, yang bertanggungjawab melindungi dan menjana semula wilayah barat laut. Semasa pelan pemuliharaan dan pembangunan diwujudkan, beberapa tapak termasuk Tapak Warisan Dunia Mada'in Salih telah ditutup kepada orang ramai, tetapi telah dibuka sejak 2020 kepada pelawat.[20]

Tapaknya yang paling popular termasuk Pekan Lama, Jejak Warisan Oasis, Tapak Warisan UNESCO Hegra, Dadan, Jabal Ikmah, Jabal AlFil (Batu Gajah), Sudut Pandang Harrarat atau Maraya. Pengembara dari seluruh dunia juga boleh menikmati pelbagai aktiviti seperti memerhati bintang, membentur bukit pasir, kempen padang pasir, mendaki, berbasikal, memanjat batu, dan melalui ferata.[21]

Kampung Warisan sunting

Kampung Warisan AlUla, juga dikenali sebagai Ad-Deerah, ialah perkampungan tradisional Arab yang menjadi tempat penduduk oasis berpindah kira-kira lapan abad yang lalu dan didiami sehingga abad ke-20. Ia dibina di bahagian lembah yang lebih tinggi untuk mengelakkan banjir yang boleh berlaku semasa musim hujan. Ketika perkembangan puncak, bandar ini mengandungi lebih 1000 rumah yang dibina bersebelahan antara satu sama lain, dengan itu membentuk tembok di sekeliling bandar untuk mempertahankan penduduk. Di sebelah barat bandar, di bahagian bawah tebing, terdapat souq lama yang telah diubah suai.[22]

Rujukan sunting

  1. ^ "Heritage Sites in Al-'Ula, Saudi Arabia | ExperienceAlUla.com". experiencealula.com. Dicapai pada 2020-06-03.
  2. ^ Chowdhury, Arka Roy (16 April 2018). "Saudi Arabia is planning to open the region of Al-'Ula for tourists". The Times of India. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 January 2019.
  3. ^ موسوعة المحيط [The Encyclopedia of the Ocean]. 11 August 2018 http://almoheet.net/محافظة-العلا/. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan); Missing or empty |title= (bantuan)
  4. ^ a b c العلا.. عروس الجبال.. عاصمة الآثار.. مدينة الأربعين عينًا [Al-ʿUla .. Bride of the mountains .. The capital of monuments .. The city of forty Ain]. Al Madina. 1 December 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 January 2018. Dicapai pada 10 May 2019.
  5. ^ "Dedan". Livius. Dicapai pada 23 August 2023.
  6. ^ "Al 'Ula".
  7. ^ Gadd, C. J. (1958), The Harran Inscriptions of Nabonidus, 8, Anatolian Studies, m/s. 59
  8. ^ Modern Al-'Ula Diarkibkan 2011-07-23 di Wayback Machine at Madainsale.net.
  9. ^ Al-Nasif, Abdallah (1981). "Al-'Ula (Saudi Arabia): A Report on a Historical and Archaeological Survey". Bulletin (British Society for Middle Eastern Studies). 8 (1): 30–32. doi:10.1080/13530198108705304. JSTOR 194675.
  10. ^ "Al Ula - Arabian Rock Art Heritage".
  11. ^ "Al-'Ula Airport Starts Receiving International Flights". Asharq AL-Awsat. Dicapai pada 5 March 2021.
  12. ^ "Saudi Arabia to allow international flights to land at Al-'Ula airport - SPA". Reuters. 4 March 2021. Dicapai pada 4 March 2021.
  13. ^ "King Salman Appoints Commissions to Develop Al-Ola and Diriyah Gate into Major Tourist Attractions". www.businesswire.com (dalam bahasa Inggeris). 2017-07-25. Dicapai pada 2019-02-11.
  14. ^ "الهيئة الملكية لمحافظة العلا - Royal Commission for Al-'Ula". twitter.com. Dicapai pada 2019-02-11.
  15. ^ "AlUla | 5 Districts of Journey Through Time". ucl.rcu.gov.sa (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2023-06-15.
  16. ^ "France to help build a 'new Petra' in Saudi Arabia with estimated $20bn development deal". www.theartnewspaper.com. 9 April 2018.
  17. ^ "ASTROLABS PARTNERS WITH ROYAL COMMISSION FOR ALULA TO ACCELERATE BUSINESS TRANSFORMATION UNDER SAUDI VISION 2030". www.startupmagazine.co.uk. 15 January 2023.
  18. ^ read, Market Outlook··4 min. "SMEs Drive Global Tourism: Modern businesses showcasing heritage". AstroLabs (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2023-02-22.
  19. ^ "A new era dawns for Saudi Arabia's ancient cities of Al-'Ula". Arab News. 9 April 2018.
  20. ^ "New drive to showcase the treasures of Saudi Arabia's ancient city of Al-'Ula". Arab News. 3 May 2018.
  21. ^ "The Ultimate Traveler's Guide to Al Ula, Saudi Arabia". Everywhere We Go (dalam bahasa Inggeris). 2023-02-05. Dicapai pada 2023-02-18.
  22. ^ "Al-'Ula". Saudi Arabia Tourism Guide. 14 September 2017.

Bacaan lanjut sunting

Pautan luar sunting

  Kategori berkenaan Al-'Ula di Wikimedia Commons

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Al-%27Ula&oldid=5966635"