Wikipedia

Feleti Teo

Feleti Penitala Teo (lahir 9 Oktober 1962) ialah seorang ahli politik dan peguam Tuvalu yang kini berkhidmat sebagai Perdana Menteri Tuvalu ke-14. Beliau telah dipilih ke Parlimen Tuvalu pada pilihan raya umum 2024. Sebelum ini, beliau ialah pengarah eksekutif Suruhanjaya Perikanan Pasifik Barat dan Tengah (WCPFC).[1][2]

Feleti Penitala Teo

OBE MP
Feleti pada tahun 2016
Perdana Menteri Tuvalu ke-14
Memegang jawatan
26 Februari 2024
RajaCharles III
Gabenor JeneralSir Tofiga Vaevalu Falani
Didahului olehKausea Natano
Ahli Parlimen
Memegang jawatan
26 Januari 2024
Didahului olehSamuelu Teo
Kawasan pilihan rayaNiutao
Butiran peribadi
Lahir (1962-10-09) 9 Oktober 1962 (umur 61)
Parti politikBebas
PasanganTausaga Teo
Alma materUniversiti Canterbury
Universiti Nasional Australia
Pekerjaan
  • Ahli politik
  • penjawat awam
ProfesionPeguam

Kehidupan awal dan pendidikan sunting

Feleti dilahirkan pada 9 Oktober 1962. Bapanya, Sir Fiatau Teo, merupakan Gabenor Jeneral Tuvalu yang pertama selepas Tuvalu mendapat kemerdekaan daripada Great Britain.[3]

Feleti menerima ijazah Sarjana Muda Undang-undang dari Universiti Canterbury, Christchurch, New Zealand. Beliau kemudian menerima ijazah Sarjana Undang-undang dalam undang-undang awam daripada Universiti Nasional Australia, Canberra, Australia.[4] Pada tahun 1986, beliau menjadi rakyat Tuvalu pertama yang layak sebagai peguam setelah diterima sebagai peguamcara dan peguam cara di Mahkamah Tinggi New Zealand.[5]

Kerjaya sunting

Feleti dilantik sebagai Peguam Negara Tuvalu dan Ketua Perkhidmatan Perundangan dan Kehakiman Tuvalu dari tahun 1991 hingga tahun 2000, menjadi rakyat Tuvalu pertama yang menjawat jawatan itu.[4][5] Pendahulu beliau merupakan ekspatriat.[6][7][8][9][10][11] Cameron Dick berkhidmat sebagai pemangku Peguam Negara Tuvalu dari tahun 1995 hingga tahun 1996 ketika Feleti mengikuti pengajian pasca siswazah di Universiti Nasional Australia.[12][13] Beliau digantikan oleh Iakoba Italeli pada tahun 2002.[14]

Dari tahun 2000 hingga tahun 2006, Feleti ialah Ketua Pengarah Agensi Perikanan Forum Kepulauan Pasifik (FFA), yang berpangkalan di Honiara, Kepulauan Solomon.[4] Dari tahun 2007 hingga tahun 2013, beliau berkhidmat sebagai Timbalan Ketua Setiausaha Forum Kepulauan Pasifik (PIF), yang beribu pejabat di Fiji.[15] Dalam tempoh ini, beliau juga merupakan pemangku Setiausaha Agung Forum Kepulauan Pasifik, berikutan kesihatan dan kematian Setiausaha Agungnya, Greg Urwin dari Australia.[4][16]

Pada tahun 2014, Feleti dilantik sebagai setiausaha agung sementara bagi pertubuhan serantau yang baru ditubuhkan, Forum Pembangunan Kepulauan Pasifik (PIDF), yang dipegangnya sehingga pelantikannya ke WCPFC. Dua lagi calon untuk setiausaha agung ialah Wilkie Rasmussen, menteri luar Kepulauan Cook, dan Tuiloma Neroni Slade, bekas peguam negara Samoa dan bekas hakim Mahkamah Jenayah Antarabangsa.[15] Akhirnya, Slade dipilih sebagai setiausaha agung seterusnya pada mesyuarat Forum Kepulauan Pasifik di Niue,[17] manakala Feleti dilantik untuk mengetuai Sekretariat WCPFC sebagai pengarah eksekutif pada Disember 2014.[18]

Feleti menerima anugerah Darjah Empayar British (OBE) dalam Senarai Anugerah Kehormat sempena Keputeraan Ratu 2013 atas jasa perkhidmatan beliau kepada kerajaan.[19]

Perdana Menteri Tuvalu (2024–kini) sunting

Feleti dilantik sebagai Perdana Menteri Tuvalu ke-14 pada 26 Februari 2024 selepas beliau dipilih tanpa bertanding oleh parlimen.[20][21][22][23][24][25]

Rujukan sunting

  1. ^ "Tuvalu general election: Six newcomers in parliament". Radio New Zealand. 29 Januari 2024. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 Januari 2024. Dicapai pada 29 Januari 2024.
  2. ^ Marinaccio, Jess (30 Januari 2024). "Tuvalu's 2024 general election: a new political landscape". PolicyDevBlog. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 Januari 2024. Dicapai pada 30 Januari 2024.
  3. ^ "Tuvalu Elects 12 Members of Parliament". East-West Center Center for Pacific Islands Studies/University of Hawai'i at Manoa/PACNEWS. 27 March 1998. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 October 2019. Dicapai pada 11 April 2015.
  4. ^ a b c d "Tuvalu's Feleti Te'o Is Forum's New Deputy Secretary General". Pacific Magazine. 3 May 2008. Dicapai pada 2008-09-14.
  5. ^ a b "Senior Regional Bureaucrat honoured by the Queen | THE JET | Fiji's First Community Newspaper". thejetnewspaper.com (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2 March 2018. Dicapai pada 2018-03-02.
  6. ^ Jill and Fred Hunter (2006-11-28). "Obituary: Anita Wilson". The Guardian (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 11 March 2018. Dicapai pada 2018-03-11.
  7. ^ McIntyre, W. David (2016-11-24). Winding up the British Empire in the Pacific Islands (dalam bahasa Inggeris). Oxford University Press. ISBN 9780192513618. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 September 2023. Dicapai pada 11 March 2018.
  8. ^ Australia journal of political science (dalam bahasa Inggeris). 1992. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 May 2022. Dicapai pada 11 March 2018.
  9. ^ "Announcements (15 Commonwealth Law Bulletin 1989)". heinonline.org. 1989. Diarkibkan daripada yang asal pada 28 November 2023. Dicapai pada 2018-03-11.
  10. ^ Melanesian Law Journal (dalam bahasa Inggeris). Papua and New Guinea University law Faculty. 1991. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 February 2024. Dicapai pada 11 March 2018.
  11. ^ Whitaker, Joseph (1991-12-01). Whitaker's Almanac 1992 124 (dalam bahasa Inggeris). J. Whitaker. ISBN 9780850212204. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 February 2024. Dicapai pada 11 March 2018.
  12. ^ "Hon Cameron Dick". Queensland Parliament (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 March 2019. Dicapai pada 2018-03-02.
  13. ^ "Queensland's new Attorney General practised law in Tuvalu | Pacific Beat". radioaustralia.net.au (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 3 March 2018. Dicapai pada 2018-03-02.
  14. ^ "Tuvalu confident of Commonwealth nomination". pina.com.fj. 27 April 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 February 2024. Dicapai pada 26 February 2024.
  15. ^ a b "Three in Running For Forum Secretary General". Pacific Magazine. 6 August 2008. Dicapai pada 2008-09-14.
  16. ^ "Executive Heads of The Secretariat". Pacific Islands Forum Secretariat. 28 June 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 November 2017. Dicapai pada 25 June 2017.
  17. ^ "Pacific Islands Forum chooses new Secretary General". Radio New Zealand International. 21 August 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 May 2011. Dicapai pada 2008-09-14.
  18. ^ "WCPFC improves observer safety". Diarkibkan daripada yang asal pada 27 February 2024. Dicapai pada 5 July 2017.
  19. ^ "No. 60538". The London Gazette (Supplement). 15 June 2013. m/s. 1.
  20. ^ Needham, Kirsty (26 February 2024). "Taiwan ally Tuvalu names Feleti Teo as new prime minister". Reuters. Dicapai pada 26 February 2024.
  21. ^ Agence France-Presse (26 February 2024). "Tuvalu names Feleti Teo prime minister after pro-Taiwan leader Kausea Natano ousted". The Guardian. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 February 2024. Dicapai pada 26 February 2024.
  22. ^ Australian Associated Press (26 February 2024). "Feleti Teo named as new Tuvalu prime minister". The National Indigenous Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 February 2024. Dicapai pada 26 February 2024.
  23. ^ Rod McGuirk and Tristan Lavalette (25 February 2024). "Feleti Teo is named Tuvalu's new prime minister after elections that ousted Taiwan supporter". The Washington Post. Dicapai pada 26 February 2024.
  24. ^ "Feleti Teo elected new Tuvalu PM unopposed". Radio New Zealand. 26 February 2024. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 February 2024. Dicapai pada 26 February 2024.
  25. ^ Faa, Marian; Dziedzic, Stephen (26 February 2024). "Tuvalu's new prime minister to face decisions on key pact with Australia and recognition of Taiwan". ABC News (Australia). Diarkibkan daripada yang asal pada 26 February 2024. Dicapai pada 26 February 2024.
Jawatan politik
Didahului oleh
Kausea Natano 		Perdana Menteri Tuvalu
2024–kini 		Pemegang jawatan kini
Didahului oleh
David Ballantyne 		Peguam Negara Tuvalu
1991–2000 		Diikuti oleh:
Iakoba Italeli
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Feleti_Teo&oldid=6129448"