Pandemik COVID-19 di Malaysia: Perbezaan antara semakan
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
Ceball1923 (bincang | sumb.) Tiada ringkasan suntingan |
k Menambahkan pautan ke laman sesawang kerajaan yang turut disahkan (cited) |
||
Baris 15:
| origin = [[Wuhan]], [[Hubei]], China
| deaths = 19,827<ref name="stats"/>
| confirmed_cases = 1,940,950<ref name="stats">{{cite web |url=
| recovery_cases = 1,678,962<ref name="stats"/>
| total_ili =
Baris 21:
| website = {{URL|http://covid-19.moh.gov.my/}}|image=Novel Coronavirus SARS-CoV-2.jpg|caption=Gambar mikroskop elektron pancaran ini menunjukkan [[Koronavirus sindrom pernafasan akut teruk 2|SARS-CoV-2]] - juga dikenali sebagai 2019-nCoV, virus yang menyebabkan [[Penyakit koronavirus 2019|COVID-19]] - diasingkan daripada seorang pesakit di [[Amerika Syarikat]]. Partikel virus ditunjukkan timbul daripada permukaan sel-sel yang dikulturkan di makmal. Protein pepaku pada permukaan luar virus seakan bentuk mahkota (''corona'') memberikan nama [[koronavirus]].|fatality_rate={{Percentage|19,827|1,940,950|2}}}}
{{Data pandemik COVID-19/Carta kes perubatan Malaysia}}
'''Pandemik COVID-19 di Malaysia''' merupakan sebahagian daripada [[Pandemik COVID-19|pandemik]] [[penyakit koronavirus 2019]] (COVID-19) yang sedang melanda seluruh dunia berpunca daripada [[koronavirus sindrom pernafasan akut teruk 2]] (SARS-CoV-2). Tindak balas dan kesiapsiagaan perubatan terhadap wabak tersebut di [[Malaysia]] diselia oleh Ketua Pengarah Kesihatan, Tan Sri Dr. [[Noor Hisham Abdullah]] di bawah [[Kementerian Kesihatan Malaysia|Kementerian Kesihatan]] tiga buah [[Kerajaan Persekutuan Malaysia|kerajaan]] berturut-turut.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.penerangan.gov.my/japenv2/index.php/2020/01/26/langkah-langkah-kesiapsiagaan-dan-respon-kkm-novel-coronavirus/|title=LANGKAH-LANGKAH KESIAPSIAGAAN DAN RESPON KKM NOVEL CORONAVIRUS|date=26 Januari 2020|website=Jabatan Penerangan Malaysia|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210515091340/https://www.penerangan.gov.my/japenv2/index.php/2020/01/26/langkah-langkah-kesiapsiagaan-dan-respon-kkm-novel-coronavirus/|archive-date=15 Mei 2021|access-date=15 Mei 2021}}</ref><ref name=":2">{{cite web|url=https://kpkesihatan.com/2020/01/06/kenyataan-akhbar-kpk-6-januari-2020-makluman-kejadian-kejadian-kluster-radang-paru-paru-pneumonia-di-wuhan-republik-rakyat-china/|title=Kenyataan Akhbar KPK 6 Januari 2020 – Makluman Kejadian Kejadian Kluster Radang Paru-Paru (Pneumonia) di Wuhan, Republik Rakyat China|last=|first=|date=6 Januari 2020|website=From the Desk of the Director-General of Health Malaysia|publisher=Kementerian Kesihatan Malaysia|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201130194707/https://kpkesihatan.com/2020/01/06/kenyataan-akhbar-kpk-6-januari-2020-makluman-kejadian-kejadian-kluster-radang-paru-paru-pneumonia-di-wuhan-republik-rakyat-china/|archive-date=30 November 2020|access-date=28 October 2020|quote=}}</ref> Sehingga kini, Malaysia berada di tempat ketiga bagi jumlah kes jangkitan COVID-19 dan juga jumlah kematian akibat COVID-19 di [[Pandemik COVID-19 di Asia Tenggara|Asia Tenggara]] selepas [[Pandemik COVID-19 di Indonesia|Indonesia]] dan [[Pandemik COVID-19 di Filipina|Filipina]].<ref>{{cite web|url=https://www.csis.org/programs/southeast-asia-program/southeast-asia-covid-19-tracker-0|title=Southeast Asia Covid-19 Tracker|author=<!--Not stated-->|first=|date=28 Januari 2020|website=|publisher=Center for Strategic and International Studies|language=en|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|quote=}}</ref> Setakat 10 September 2021, terdapat sebanyak 1,940,950 kes yang telah disahkan di Malaysia dengan sebanyak 1,678,962 kes sudah pulih sepenuhnya dan 19,827 kes kematian serta 242,161 kes masih aktif.<ref>{{
Kes COVID-19 yang pertama di Malaysia telah disahkan pada 25 Januari 2020 yang melibatkan para pelancong dari [[China]] yang tiba di [[Johor]] melalui [[Singapura]].<ref>{{cite web|url=https://www.reuters.com/article/china-health-malaysia/malaysia-confirms-first-cases-of-coronavirus-infection-idUSL4N29U03A|title=Malaysia confirms first cases of coronavirus infection|last1=Sipalan|first1=Joseph|last2=Holmes|first2=Sam|date=25 Januari 2020|work=Reuters|language=en|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200218061827/https://www.reuters.com/article/china-health-malaysia/malaysia-confirms-first-cases-of-coronavirus-infection-idUSL4N29U03A|archivedate=18 Februari 2020|accessdate=18 Februari 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.garda.com/crisis24/news-alerts/308496/malaysia-first-cases-of-2019-ncov-confirmed-january-25|title=Malaysia: First cases of 2019-nCoV confirmed January 25|last=|first=|date=25 Januari 2020|work=GardaWorld|language=en|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200218065823/https://www.garda.com/crisis24/news-alerts/308496/malaysia-first-cases-of-2019-ncov-confirmed-january-25|archivedate=18 Februari 2020|accessdate=18 Februari 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.astroawani.com/berita-malaysia/kes-pertama-koronavirus-di-malaysia-tiga-warga-china-kini-dirawat-di-hospital-sungai-buloh-228989|title=Kes pertama koronavirus di Malaysia, tiga warga China kini dirawat di Hospital Sungai Buloh|last=Hasnan|first=Harits Asyraf|date=2020-01-25|website=www.astroawani.com|language=ms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200125063530/https://www.astroawani.com/berita-malaysia/kes-pertama-koronavirus-di-malaysia-tiga-warga-china-kini-dirawat-di-hospital-sungai-buloh-228989|archive-date=2020-01-25|access-date=2021-09-04}}</ref> Walaupun kes-kes yang dilaporkan pada awalnya terbatas kepada beberapa kes-kes yang diimport, beberapa kluster tempatan telah muncul pada bulan Mac 2020. Kluster yang terbesar pada ketika itu dikaitkan dengan [[Kluster COVID-19 Jemaah Tabligh 2020 di Malaysia|perhimpunan agama]] [[Jemaah Tabligh]] yang diadakan di [[Sri Petaling]], [[Kuala Lumpur]], yang membawa kepada kenaikan besar-besaran dalam kes tempatan serta pengeksportan kes ke negara jiran.<ref name="NYT mosque">{{cite web|url=https://www.nytimes.com/reuters/2020/03/17/world/asia/17reuters-health-coronavirus-malaysia-mosque.html|title=How Mass Pilgrimage at Malaysian Mosque Became Coronavirus Hotspot|date=17 March 2020|work=The New York Times|language=en|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20200322192328/https://www.nytimes.com/reuters/2020/03/17/world/asia/17reuters-health-coronavirus-malaysia-mosque.html|archive-date=22 March 2020|access-date=22 March 2020|agency=Reuters}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/coronavirus-malaysia-cases-southeast-asia-mosque-islam-a9403816.html|title=Coronavirus: Malaysia cases rise by 190 after mosque event as imams urge online services|last=Ng|first=Kate|date=16 Mac 2020|website=The Independent|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200405134732/https://www.independent.co.uk/news/world/asia/coronavirus-malaysia-cases-southeast-asia-mosque-islam-a9403816.html|archive-date=2020-04-05|access-date=5 April 2020}}</ref> Menjelang akhir bulan Mac 2020, jumlah kumulatif kes jangkitan COVID-19 yang disahkan di dalam negara telah meningkat daripada bawah 30 kes pada awal bulan tersebut kepada 2,000 kes ke atas dan telah dilaporkan di setiap [[Negeri dan Wilayah Persekutuan di Malaysia|negeri dan wilayah persekutuan]] di negara ini.<ref>{{Cite web|url=https://kpkesihatan.com/2020/03/30/kenyataan-akhbar-kpk-30-mac-2020-situasi-semasa-jangkitan-penyakit-coronavirus-2019-covid-19-di-malaysia/|title=Kenyataan Akhbar KPK 30 Mac 2020 – Situasi Semasa Jangkitan Penyakit Coronavirus 2019 (Covid-19) di Malaysia|last=Health|first=DG of|date=2020-03-30|website=From the Desk of the Director-General of Health Malaysia|language=ms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210227001433/https://kpkesihatan.com/2020/03/30/kenyataan-akhbar-kpk-30-mac-2020-situasi-semasa-jangkitan-penyakit-coronavirus-2019-covid-19-di-malaysia/|archive-date=2021-02-27|access-date=2021-08-29}}</ref>
Baris 27:
Ekoran daripada peningkatan jumlah kes yang mendadak pada bulan Mac 2020, [[Kabinet Muhyiddin Yassin|kerajaan Malaysia]] yang diketuai oleh [[Perdana Menteri Malaysia|Perdana Menteri]], Tan Sri [[Muhyiddin Yassin]] telah melaksanakan [[Perintah Kawalan Pergerakan Malaysia 2020|Perintah Kawalan Pergerakan]] (PKP) yang berkuat kuasa mulai 18 Mac 2020 di seluruh negara.<ref>{{cite web|url=https://www.mstar.com.my/lokal/semasa/2020/03/07/agong-bimbang-covid|title=Agong bimbang peningkatan kes Covid-19, titah rakyat beri kerjasama kepada KKM|author=<!--Not stated-->|first=|date=7 Mac 2020|website=Mstar|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201008181531/https://www.mstar.com.my/lokal/semasa/2020/03/07/agong-bimbang-covid|archive-date=2020-10-08|access-date=28 October 2020|quote=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.pmo.gov.my/2020/03/perutusan-khas-yab-perdana-menteri-mengenai-covid-19-16-mac-2020/|title=The Prime Minister's Special Message on COVID-19 - 16 March 2020|website=Prime Minister's Office of Malaysia|language=en-US|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811085344/https://www.pmo.gov.my/2020/03/perutusan-khas-yab-perdana-menteri-mengenai-covid-19-16-mac-2020/|archive-date=2021-08-11|access-date=2021-08-25}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.dailyexpress.com.my/news/148684/covid-19-pm-outlines-several-key-measures/|title=Covid-19: PM outlines several key measures|date=14 Mac 2020|work=Bernama|language=en|via=Daily Express|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200314024442/http://www.dailyexpress.com.my/news/148684/covid-19-pm-outlines-several-key-measures/|archive-date=14 Mac 2020|accessdate=14 Mac 2020}}</ref><ref name="nationwide lockdown">{{cite web|url=https://www.scmp.com/week-asia/health-environment/article/3075456/coronavirus-malaysias-prime-minister-muhyiddin-yassin|title=Coronavirus: Malaysia in partial lockdown from March 18 to limit outbreak|last=Sukumaran|first=Tashny|date=16 Mac 2020|work=South China Morning Post|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200316155922/https://www.scmp.com/week-asia/health-environment/article/3075456/coronavirus-malaysias-prime-minister-muhyiddin-yassin|archive-date=16 Mac 2020|accessdate=16 Mac 2020}}</ref><ref name="Malaysia nationwide lockdown">{{cite web|url=https://www.malaymail.com/news/malaysia/2020/03/16/pm-malaysia-in-lockdown-from-wed-until-march-31-all-shops-closed-except-for/1847204|title=PM: Malaysia under movement control order from Wed until March 31, all shops closed except for essential services|last=Bunyan|first=John|date=16 Mac 2020|work=The Malay Mail|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200316160541/https://www.malaymail.com/news/malaysia/2020/03/16/pm-malaysia-in-lockdown-from-wed-until-march-31-all-shops-closed-except-for/1847204|archive-date=16 Mac 2020|accessdate=16 Mac 2020}}</ref> PKP yang sepatutnya tamat pada 31 Mac 2020 telah dilanjutkan hingga awal bulan Mei 2020.<ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/03/669053/covid-19-pkp-dilanjutkan-hingga-14-april-ini-pm|title=COVID-19: PKP dilanjutkan hingga 14 April ini - PM|last=Abdul Karim|first=Luqman Ariff|date=25 Mac 2020|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924013812/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/03/669053/covid-19-pkp-dilanjutkan-hingga-14-april-ini-pm|archive-date=2020-09-24|access-date=28 Oktober 2020|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/04/675471/covid-19-pkp-dilanjutkan-hingga-28-april|title=COVID-19: PKP dilanjutkan hingga 28 April|last=Idris|first=Rohaniza|last2=Ibrahim|first2=Mohd Iskandar|date=10 April 2020|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201001173146/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/04/675471/covid-19-pkp-dilanjutkan-hingga-28-april|archive-date=2020-10-01|access-date=28 Mac 2020|quote=|last3=Arifin|first3=Latifah}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/04/680896/pkp-dilanjutkan-2-minggu-lagi-hingga-12-mei|title=PKP dilanjutkan 2 minggu lagi hingga 12 Mei|last=Ibrahim|first=Mohd Iskandar|last2=Parzi|first2=Mohd Nasaruddin|date=23 April 2020|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200607103859/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/04/680896/pkp-dilanjutkan-2-minggu-lagi-hingga-12-mei|archive-date=2020-06-07|access-date=28 Oktober 2020|quote=|last3=Muzammir|first3=Muhamad Yusri}}</ref> Setelah dilihat bahawa PKP dapat menurunkan kes jangkitan harian, pelonggaran sekatan secara bertahap dilaksanakan, pertama dengan Perintah Kawalan Pergerakan Bersyarat (PKPB) pada 4 Mei 2020, yang membenarkan kebanyakan sektor perniagaan dibuka di bawah [[Tatacara pengendalian piawai|Prosedur Operasi Standard]] (SOP) yang ketat, diikuti dengan Perintah Kawalan Pergerakan Pemulihan (PKPP) mulai 10 Jun 2020.<ref name=":3" /><ref>{{cite web|url=https://www.bernama.com/bm/news.php?id=1837419|title=Perintah Kawalan Pergerakan bersyarat akan dilaksana - Muhyiddin|author=<!--Not stated-->|first=|date=1 Mei 2020|website=Bernama|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200502065357/https://www.bernama.com/bm/news.php?id=1837419|archive-date=2020-05-02|access-date=28 Oktober 2020|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/05/685046/pkpb-diwartakan-semua-negeri-perlu-patuh-ismail-sabri|title=PKPB diwartakan, semua negeri perlu patuh - Ismail Sabri|author=<!--Not stated-->|first=|date=4 Mei 2020|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201001062438/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/05/685046/pkpb-diwartakan-semua-negeri-perlu-patuh-ismail-sabri|archive-date=2020-10-01|access-date=28 Oktober 2020|quote=}}</ref><ref name=":8">{{cite web|url=https://www.pmo.gov.my/2020/06/teks-ucapan-pelaksanaan-perintah-kawalan-pergerakan-pemulihan-pkpp/|title=Teks Ucapan Pelaksanaan Perintah Kawalan Pergerakan Pemulihan (PKPP)|author=<!--Not stated-->|first=|date=7 Jun 2020|website=Prime Minister's Office of Malaysia Official Website|publisher=|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210428154417/https://www.pmo.gov.my/2020/06/teks-ucapan-pelaksanaan-perintah-kawalan-pergerakan-pemulihan-pkpp/|archive-date=2020-04-28|access-date=28 Oktober 2020|quote=}}</ref> Pada asalnya, PKPP dijadualkan berakhir pada 31 Ogos 2020 tetapi oleh sebab pengesanan kes import yang berterusan, ia telah dilanjutkan lagi hingga akhir bulan Disember 2020, dengan beberapa sektor terpilih yang kekal ditutup serta penguatkuasaan [[Sekatan perjalanan berkaitan pandemik COVID-19|sekatan perjalanan yang ketat]] dari beberapa buah negara.<ref name=":4" /><ref>{{cite web|url=https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/08/725656/pkpp-disambung-hingga-31-disember|title=PKPP disambung hingga 31 Disember|last=Idris|first=Rohaniza|date=28 Ogos 2020|website=BH Online|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200908072755/https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2020/08/725656/pkpp-disambung-hingga-31-disember|archive-date=2020-09-08|access-date=28 Oktober 2020|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.astroawani.com/berita-malaysia/rakyat-dari-uk-as-india-indonesia-antara-23-negara-dilarang-masuk-malaysia-mulai-hari-ini-258384|title=Rakyat dari UK, AS, India, Indonesia antara 23 negara dilarang masuk Malaysia mulai hari ini|last=Azil|first=Firdaus|date=7 September 2020|website=Astro Awani|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210303183519/https://www.astroawani.com/berita-malaysia/rakyat-dari-uk-as-india-indonesia-antara-23-negara-dilarang-masuk-malaysia-mulai-hari-ini-258384|archive-date=2021-03-03|access-date=28 Oktober 2020|quote=}}</ref>
Gelombang ketiga jangkitan COVID-19 berlaku selepas [[Pilihan raya negeri Sabah 2020|Pilihan Raya Negeri Sabah]] pada bulan September 2020 yang diikuti dengan beberapa letusan wabak di kilang-kilang [[Top Glove]].<ref>{{cite web|url=https://origin.bharian.com.my/berita/nasional/2020/10/739959/malaysia-masuk-gelombang-ketiga-pandemik-covid-19|title=Malaysia masuk gelombang ketiga pandemik COVID-19|author=<!--Not stated-->|first=|date=9 Oktober 2020|website=BH Online|publisher=Berita Harian|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201228215235/https://origin.bharian.com.my/berita/nasional/2020/10/739959/malaysia-masuk-gelombang-ketiga-pandemik-covid-19|archive-date=2020-12-28|access-date=4 Disember 2020|quote=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bernama.com/bm/rencana/news.php?id=1897736|title=COVID-19: Sabah Masih Penyumbang Besar Kes Baharu Di Malaysia|last=Mohd Ariff|first=Melati|date=6 November 2020|website=Bernama|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201106044522/https://www.bernama.com/bm/rencana/news.php?id=1897736|archive-date=6 November 2020|access-date=15 November 2020|quote=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/tempatan/2020/11/23/kluster-teratai-pekerja-top-glove-catat-peningkatan-mendadak-covid-19/|title=Kluster Teratai pekerja Top Glove catat peningkatan mendadak Covid-19|last=Zainudin|first=Faiz|date=23 November 2020|website=Free Malaysia Today (FMT)|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201123125601/https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/tempatan/2020/11/23/kluster-teratai-pekerja-top-glove-catat-peningkatan-mendadak-covid-19/|archive-date=23 November 2020|access-date=28 Jun 2021}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.sinarharian.com.my/article/113017/KHAS/Covid-19/Jangkitan-Kluster-Teratai-menular-dalam-komuniti|title=Jangkitan Kluster Teratai menular dalam komuniti|last=ADNAN|first=TUAN BUQHAIRAH TUAN MUHAMAD|date=2 Disember 2020|website=Sinarharian|language=ms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210124163610/https://www.sinarharian.com.my/article/113017/KHAS/Covid-19/Jangkitan-Kluster-Teratai-menular-dalam-komuniti|archive-date=24 Januari 2021|access-date=28 Jun 2021}}</ref>
Pandemik ini memberikan [[Kesan ekonomi pandemik COVID-19 di Malaysia|kesan ekonomi]] yang buruk kepada Malaysia dengan menurunkan nilai [[Ringgit|mata wang Malaysia]] dan menyusutkan [[Keluaran dalam negara kasar|KDNK]]<nowiki/>nya serta telah memberi [[Kesan sosial pandemik COVID-19 di Malaysia|kesan sosial yang besar kepada masyarakat Malaysia]].<ref>{{Cite web|url=https://asia.nikkei.com/Economy/Malaysia-s-GDP-shrinks-5.6-in-COVID-marred-2020|title=Malaysia's GDP shrinks 5.6% in COVID-marred 2020|website=Nikkei Asia|language=en-GB|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210731074144/https://asia.nikkei.com/Economy/Malaysia-s-GDP-shrinks-5.6-in-COVID-marred-2020|archive-date=2021-07-31|access-date=2021-08-06}}</ref> Permulaan pandemik ini pada awal tahun 2020 berlaku serentak dengan [[Kemelut politik Malaysia 2020–21|krisis politik negara yang awalnya tiada kaitan]] yang telah mengganggu tindak balas awal kerajaan, dan penyebaran COVID-19 serta pengisytiharan darurat memburukkan lagi [[Kesan pandemik COVID-19 terhadap politik di Malaysia|ketidakstabilan politik negara yang berterusan]] sepanjang tahun 2020 dan 2021.<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/week-asia/explained/article/3140382/what-do-latest-political-twists-malaysia-mean-pm-muhyiddin|title=What do Malaysia’s latest political twists mean for Muhyiddin?|date=2021-07-08|website=South China Morning Post|language=en|url-status=live|access-date=2021-07-12}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cfr.org/article/malaysias-political-crisis-dooming-its-covid-19-response|title=Malaysia’s Political Crisis Is Dooming Its COVID-19 Response|website=Council on Foreign Relations|language=en|access-date=2021-09-02}}</ref> Keadaan ini membawa kepada kejatuhan kerajaan Tan Sri Muhyiddin Yassin dan pembentukan [[Kabinet Ismail Sabri|kerajaan baharu]] di bawah Dato' Sri [[Ismail Sabri Yaakob]] pada bulan Ogos 2021.<ref>{{Cite web|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/rise-fall-malaysias-muhyiddin-yassin-2021-08-16/|title=The rise and fall of Malaysia's Muhyiddin Yassin|date=2021-08-16|website=Reuters|language=en|access-date=2021-09-09}}</ref>
[[Program Imunisasi COVID-19 Kebangsaan (Malaysia)|Program vaksinasi negara ini]], yang juga diketahui sebagai [[Program Imunisasi COVID-19 Kebangsaan (Malaysia)|Program Imunisasi COVID-19 Kebangsaan]] (PICK), telah bermula sejak akhir bulan Februari 2021,<ref>{{cite web|url=https://www.sinarharian.com.my/article/124948/KHAS/Covid-19/Program-Imunisasi-Covid-19-Kebangsaan-bermula-24-Februari|title=Program Imunisasi Covid-19 Kebangsaan bermula 24 Februari|last=HUSAIN|first=NURUL HUDA|date=21 Februari 2021|website=Sinar Harian|publisher=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210221083808/https://www.sinarharian.com.my/article/124948/KHAS/Covid-19/Program-Imunisasi-Covid-19-Kebangsaan-bermula-24-Februari|archive-date=2021-02-21|access-date=25 Februari 2021|quote=}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/pm-muhyiddin-receives-first-covid-19-vaccine-as-malaysia-kicks-off-mass-inoculation|title=PM Muhyiddin receives first Covid-19 vaccine as Malaysia kicks off mass inoculation campaign|last=Anand|first=Ram Anand|date=2021-02-24|website=The Straits Times|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210803014112/https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/pm-muhyiddin-receives-first-covid-19-vaccine-as-malaysia-kicks-off-mass-inoculation|archive-date=2021-08-03|access-date=2021-08-17}}</ref> yang telah memberikan vaksin sepenuhnya kepada lebih daripada separuh populasi Malaysia setakat 8 September 2021.<ref name=":10" /> {{Sejarah Malaysia}}
== Penamaan ==
|