Bahasa-bahasa Ural
(Dilencongkan dari Bahasa Ural)
| Bahasa-bahasa Ural | |
|---|---|
| Taburan geografi: | Eropah Timur dan Eropah Utara, Asia Utara |
| Klasifikasi bahasa: | Pelbagai cadangan yang mengaitkan Uralik dengan keluarga lain dibuat, seperti Indo-Uralik dan Nostratik, semua dipertikaikan |
| Pembahagian: | |
Bahasa-bahasa Ural (IPA:[jʊˈɹælɪk]) merupakan sebuah keluarga bahasa bagi 30 buah bahasa yang jumlah penutur kira-kira 20 juta orang. Yang paling sihat dari segi bilangan penutur bahasa ibunda ialah Bahasa Estonia, Bahasa Finland, dan Bahasa Hungary.
Family tree sunting
Pelbagai usaha mengaitkan keluarga ini dengan keluarga yang lain dilakukan, tetapi tiada satu yang diterima secara meluas:
- Bahasa-bahasa Uralik-Yukaghir (atau Uralo-Yukaghir)
- Bahasa-bahasa Indo-Uralik (atau Uralo-Indo-Eropah)
- Bahasa-bahasa Eurasiatik
- Bahasa-bahasa Nostratik
- Bahasa-bahasa Ural-Altaik
- Bahasa-bahasa Uralo-Siberia
- Bahasa-bahasa Uralo-Dravidia
Perbandingan terpilih sunting
| Bahasa Melayu | Proto-Uralik | Bahasa Finland | Bahasa Estonia | Bahasa Sami Utara | Bahasa Erzya | Bahasa Mari | Bahasa Komi | Bahasa Khanty | Bahasa Mansi | Bahasa Hungary | Bahasa Nenets |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| api | *tuli | tuli | tuli | dolla | tol | tul | tyl- | - | - | - | tu |
| ikan | *kala | kala | kala | guolli | kal | kol | - | kul | kul | hal | xalya |
| sarang | *pesä | pesä | pesa | beassi | pize | pəžaš | poz | pel | pit'ii | fészek | pyidya |
| tangan, lengan | *käti | käsi | käsi | giehta | ked´ | kit | ki | köt | kaat | kéz | - |
| mata | *śilmä | silmä | silm | čalbmi | śel´me | šinča | śin | sem | sam | szem | sæw° |
| fatom | *süli | syli | süli | salla | sel´ | šülö | syl | Löl | täl | öl | tyíbya |
| vena / sinew | *sïxni | suoni | soon | suotna | san | šün | sën | Lan | taan | ín 'sinew, tendon' | te' |
| tulang | *luwi | luu | luu | - | lovaža | lu | ly | loγ | luw | - | le |
| hati | *mïksa | maksa | maks | - | makso | mokš | mus | muγəl | maat | máj | mud° |
| air kencing | *kunśi | kusi | kusi | gožža | - | kəž | kudź | kos- | końć- | húgy | - |
Lihat juga sunting
Bibliografi sunting
- Abondolo, Daniel (ed., 1998), The Uralic Languages, London and New York, ISBN 0-415-08198-X.
- Collinder, Björn (1957), Survey of the Uralic Languages, Stockholm.
- Collinder, Björn (1960), An Etymological Dictionary of the Uralic Languages, Stockholm.
- Décsy, Gyula (1990), The Uralic Protolanguage: A Comprehensive Reconstruction, Bloomington, Indiana.
- Hajdu, Péter, (1963), Finnugor népek és nyelvek, Gondolat kiadó, Budapest [Transl. G. F. Cushing as Finni-Ugrian Languages and Peoples (1975), André Deutsch, London].
- Laakso, Johanna (1992), Uralilaiset kansat (Uralic Peoples), Porvoo – Helsinki – Juva, ISBN 951-0-16485-2.
- Rédei, Károly (ed.) (1986-88), Uralisches etymologisches Wörterbuch (Uralic Etymological Dictionary), Budapest.
- Sammallahti, Pekka, Matti Morottaja (1983): Säämi – suoma – säämi škovlasänikirje (Inari Sami – Finnish – Inari Sami School Dictionary). Helsset/Helsinki: Ruovttueatnan gielaid dutkanguovddaš/Kotimaisten kielten tutkimuskeskus, ISBN 951-9475-36-2.
- Sammallahti, Pekka (1988): Historical Phonology of the Uralic Languages In: Denis Sinor (ed.): The Uralic Languages, pp. 478-554. Leiden: E.J. Brill.
- Sammallahti, Pekka (1993): Sámi – suoma – sámi sátnegirji (Northern Sami – Finnish – Northern Sami Dictionary). Ohcejohka/Utsjoki: Girjegiisá, ISBN 951-8939-28-4.
- Sauvageot, Aurélien (1930), Recherches sur le vocabulaire des langues ouralo-altaïques (Research on the Vocabulary of the Uralo-Altaic Languages), Paris.
- Önija komi kyv. (Modern Komi language) Morfologia/Das’töma filologijasa kandidat G.V.Fed'un'ova kipod ulyn. — Syktyvkar: Komi n’ebög ledzanin, 2000. — 544 s. ISBN 5-7555-0689-2.
Bacaan lanjut sunting
- Künnap, A. (2000). Contact-induced perspectives in Uralic linguistics. LINCOM studies in Asian linguistics, 39. München: LINCOM Europa. ISBN 3895869643
- Abondolo, D. M. (1998). The Uralic languages. Routledge language family descriptions. New York: Routledge. ISBN 041508198X
- Collinder, B. (1965). An introduction to the Uralic languages. Berkeley: University of California Press.
- Collinder, B. (1960). Comparative grammar of the Uralic languages. Stockholm: Almqvist & Wiksell.
- Wickman, B. (1955). The form of the object in the Uralic languages. Uppsala: Lundequistska bokhandeln.
Pautan luar sunting
- Ethnologue’s Uralic Family Tree
- The Untenability of the Finno-Ugrian Theory from a Linguistic Point of View Diarkibkan 2007-10-17 di Wayback Machine by Dr. László Marácz, a minority opinion on the language family.
- "The Ugric-Turkic Battle": A Critical Review Diarkibkan 2005-02-11 di Wayback Machine (PDF) by Angela Marcantonio (Rome), Pirjo Nummenaho (Naples) and Michela Salvagni (Rome)
- Linguistic Shadow-Boxing by Johanna Laakso — A book review of Angela Marcantonio’s "The Uralic language family. Facts, myths and statistics"
- The Finno-Ugrics, The Economist, Dec. 20, 2005