Wilayah persekutuan
Sebuah wilayah persekutuan merupakan kawasan dalam bidang kuasa langsung dan biasanya eksklusif kepada pemerintah peringkat pusat atau kebangsaan sesebuah persekutuan. Wilayah itu ialah kawasan dalam Persekutuan yang bukan merupakan sebahagian daripada negeri bersekutu. Negeri-negeri bersekutu ialah bahagian-bahagian yang membentuk persekutuan itu sendiri dan berkongsi kedaulatan dengan kerajaan persekutuan, manakala wilayah itu tidak mempunyai status yang berdaulat.
Tidak seperti daerah persekutuan, wilayah mungkin mempunyai beberapa tahap pemerintahan sendiri, tetapi istilah yang sering digunakan agak berbeza dalam persekutuan yang berbeza.
Wilayah persekutuan dalam pelbagai persekutuan sunting
Wilayah persekutuan termasuk:
- Wilayah Ibu Kota Persekutuan (Nigeria)
- Wilayah Persekutuan (Malaysia)
- Wilayah Ibu Negara Australia dan Wilayah Utara (Australia)
- Wilayah Barat Laut, Nunavut dan Yukon (Kanada)
Di India, wilayah persekutuan secara rasmi dipanggil wilayah kesatuan. Terdapat tujuh wilayah kesatuan: Kepulauan Andaman dan Nicobar, Chandigarh, Dadra dan Nagar Haveli, Daman dan Diu, Lakshadweep, Puducherry, dan Delhi.
Di Pakistan, Wilayah Persekutuan ialah wilayah Kashmir ditadbir Pakistan yang dipertikaikan, hanya terdapat dua buah: Azad Kashmir dan Gilgit-Baltistan.
Wilayah persekutuan yang pernah wujud sunting
Brazil sunting
Di Brazil, walaupun disebut dalam Perlembagaan Persekutuan, kini tiada lagi wilayah persekutuan. Sehingga 1988 terdapat tiga buah wilayah: Fernando de Noronha (kini menjadi daerah peringkat negeri Pernambuco), Amapá, dan Roraima, kini diiktiraf negeri sepenuhnya. Dari 1943 hingga 1982 Rondônia juga merupakan wilayah persekutuan (sehingga 1956 di bawah nama Território do Guaporé).
Jerman sunting
Empayar Jerman merupakan sebuah persekutuan monarki dan beberapa negeri bandar. Walau bagaimanapun, selepas Perang Perancis-Prusia, negara yang baru diwujudkan merangkumkan bersama sebahagian besar Alsace dan Lorraine, dua buah wilayah Perancis yang kebanyakannya berbahasa Jerman yang pernah tergolong dalam Empayar Rom Suci. Sebahagian besar daripada penduduk tempatan menentang pemindahan, yang bermaksud bahawa pemberian status kenegerian kepada wilayah yang baru diperolehi akan mewujudkan sebuah negeri mungkin akan berpisah yang juga tidak pernah belaku dalam politik Jerman dan undang-undang Jerman. Menggabungkan wilayah ke dalam Prussia, seperti yang berlaku kepada Schleswig-Holstein dan negeri lain semasa Peperangan Penyatuan Jerman, telah ditentang oleh negeri-negeri Selatan Jerman yang sudah merasa dikurangkan oleh Prussia. Oleh itu, satu pengilhakan kepada Bavaria dan Baden turut dibincangkan, sekali lagi bertemu tentangan oleh tentera yang berpendapat bahawa wilayah sempadan penting harus ditadbir dari Berlin. Sebagai tolak ansur, Otto von Bismarck dengan jayanya mencadangkan untuk menggabungkan Alsace-Lorraine sebagai wilayah ditadbir secara terus oleh kerajaan Imperial (persekutuan), yang membawa kepada penciptaan Wilayah Imperial Alsace-Lorraine (Reichsland Elsaß-Lothringen). Status wilayah, biasa di Amerika Syarikat, adalah unik di tanah besar Jerman, kerana semua negeri konstituen adalah berkerajaan sendiri.
Perancis mengilhakkan kawasan keseluruhan selepas Perang Dunia I. Sejak itu, kerajaan kebangsaan Jerman tidak pernah mempunyai kawalan langsung ke atas wilayah Jerman, dengan pengecualian kerajaan Nazi; bagaimanapun, Jerman Nazi ialah - seperti Jerman Timur - keadaan berpusat di mana kerajaan negeri dimansuhkan secara de facto. Perlembagaan Republik Persekutuan Jerman kini tidak menyediakan kaedah undang-undang untuk mewujudkan wilayah persekutuan, termasuk daerah modal, dan menerangkan wilayah negara Jerman sebagai yang terdiri semata-mata negeri-negeri.
Amerika Syarikat sunting
Di Amerika Syarikat, banyak negeri-negeri ialah wilayah atau bahagian-bahagian wilayah sebelum mencapai kenegerian, contohnya Wilayah Louisiana, Wilayah Mississippi, Wilayah Oregon, Wilayah Alaska dan Wilayah Hawaii. Sebelum mencapai status kenegerian, wilayah-wilayah Amerika Syarikat ini secara rasmi biasanya daripada jenis yang boleh digambarkan sebagai "wilayah diperbadankan", yang bermaksud bahawa kerajaan bidang kuasa secara rasmi diaturkan dalam apa-apa cara untuk mematuhi piawaian persekutuan yang diiktiraf untuk pemerintahan sendiri, dan bidang kuasa itu "organik" kepada Amerika Syarikat, iaitu, bahagian yang tidak boleh ditarik balik yang tidak dapat dipisahkan daripadanya berbanding sebagai naungan, kawasan dipajak daripada dan masih berhubung secara rasmi kepada negara lain, atau konsesi yang diberikan oleh bangsa lain atau kumpulan yang difikirkan boleh mengekalkan hak-hak tertentu kepadanya. Wilayah "diperbadankan" merupakan sebahagian daripada Amerika Syarikat, walaupun bukan mana-mana negeri konstituen tertentu, dan seperti yang tidak sedia untuk dijual atau dipajak kepada kuasa lain dengan cara wilayah "tidak diperbadankan".