Voltan (kadang kala dikenali sebagai tekanan elektrik atau electrical tension; Jawi: ۏولتن) ialah perbezaan keupayaan antara dua titik elektrik atau litar eletronik yang digambarkan sebagai volt.[1] Ia mengukur keupayaan tenaga bagi medan elektrik untuk menghasilkan arus elektrik dalam pengalir elektrik. Bergantung kepada perbezaan keupayaan elektrik, ia dikenali sebagai voltan amat rendah, voltan rendah, voltan tinggi atau voltan amat tinggi.

Simbol keselamatan sedunia "Awas, risiko kejutan elektrik" (ISO 3864), secara tidak rasmi dikenali sebagai simbol bervoltan tinggi.

Penjelasan

sunting

Definisi matematik

sunting

Perbezaan keupayaan elektrik ditakrifkan sebagai jumlah tenaga yang diperlukan untuk menggerakkan satu unit cas elektrik dari titik kedua ke titik pertama. Perbezaan keupayaan antara dua titik antara titik a dan b ialah kamiran talian (line integral) bagi medan elektrik E:

 

Formula berguna

sunting

litar DC

sunting
 
 
 

Yang mana V = voltan/perbezaan keupayaan, I = keamatan arus elektrik, R = rintangan, P = kuasa/watts

litar AC

sunting
 
 
 

Yang mana V=voltan, I=arus elektrik, R=rintangan, P=kuasa sebenar, Z=galangan, φ=sudut vektor fasa antara I dan V

Penukaran AC

sunting
 
 
 
 
 
 

Yang mana Vpk=voltan puncak, Vppk=voltan puncak ke puncak, Vavg=purata voltan dalam separuh kitaran, Vrms=voltan berkesan (punca kuasa min kuasa dua),dengan anggapan gelombang sinosoid dengan bentuk  , dengan tempoh  , dan yang mana sudut kurungan (dalam persamaan dalam punca-min-kuasa dua) mewakili purata tempoh bagi keseluruhan masa.

Voltan penuh

sunting

Punca-punca voltan dan turunan dalam litar bersiri:

 

Punca-punca voltan dan turunan dalam litar selari:

 

Yang mana   ialah punca voltan ke-n atau turunan

Penurunan voltan

sunting

Merentasi perintang (Perintang R):

 

Merentasi pemuat (Pemuat C):

 

Merentasi peraruh (Peraruh L):

 

Yang mana V=voltan, I=arus elektrik, R=rintangan, X=regangan.

Keselamatan

sunting

Keselamatan elektrik turut dibincangkan dalam rencana voltan tinggi dan kejutan elektrik.

Rujukan

sunting
  1. ^ "voltage", A Dictionary of Physics. Ed. John Daintith. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Oxford University Press.

Pautan luar

sunting