Josip Broz Tito
Josip Broz (abjad Cyril: Јосип Броз, disebut [jǒsip brôːz]; 7 Mei 1892 – 4 Mei 1980), juga dikenali dengan nama Tito,[1] abjad Cyril: Тито, disebut [tîto]), merupakan seorang revolusioner komunis Yugoslav yang berkedudukan penting dalam politik Yugoslavia dari tahun 1943 sehingga kematiannya pada 1980.[2]
Josip Broz Tito | |
|---|---|
 | |
| Presiden Yugoslavia | |
| Dalam jawatan 14 Januari 1953 – 4 Mei 1980 | |
| Perdana Menteri | Sendiri(1953–1963) Petar Stambolić (1963–1967) Mika Špiljak (1967–1969) Mitja Ribičič (1969–1971) Džemal Bijedić (1971–1977) Veselin Đuranović (1977–1980) |
| Naib Presiden | Aleksandar Ranković (1963–1966) Koča Popović (1966–1967) |
| Didahului oleh | Ivan Ribar (as President of the Presidency of the People's Assembly) |
| Digantikan oleh | Lazar Koliševski (as President of the Presidency) |
| Perdana Menteri Yugoslavia ke-19 | |
| Dalam jawatan 2 November 1944 – 29 Jun 1963 | |
| Presiden | Ivan Ribar |
| Didahului oleh | Ivan Šubašić |
| Digantikan oleh | Petar Stambolić |
| Setiausaha Agung Pergerakan Negara-Negara Berkecuali Pertama | |
| Dalam jawatan 1 September 1961 – 5 Oktober 1964 | |
| Didahului oleh | Jawatan ditubuhkan |
| Digantikan oleh | Gamal Abdel Nasser |
| Menteri Pertahanan Yugoslavia | |
| Dalam jawatan 7 Mac 1945 – 14 Januari 1953 | |
| Perdana Menteri | Sendiri |
| Didahului oleh | Ivan Šubašić |
| Digantikan oleh | Ivan Gošnjak (sebagai Setiausaha Persekutuan Pertahanan Negara) |
| Presiden Liga Komunis Yugoslavia ke-4 | |
| Dalam jawatan 5 Januari 1939 – 4 Mei 1980 | |
| Didahului oleh | Milan Gorkić |
| Digantikan oleh | Branko Mikulić |
| Butiran peribadi | |
| Lahir | Josip Broz 7 Mei 1892 Kumrovec, Croatia-Slavonia, Austria-Hungary |
| Meninggal dunia | 4 Mei 1980 (umur 87) Ljubljana, SR Slovenia, SFR Yugoslavia |
| Tempat persemadian | House of Flowers, Belgrade, Serbia 44°47′12″N 20°27′06″E / 44.78667°N 20.45167°E |
| Parti politik | SKJ RCP (b) |
| Pasangan | Pelagija Broz (1920–1939), bercerai Herta Haas (1940–1943) Jovanka Broz (1952–1980) |
| Rakan kongsi domestik | Davorjanka Paunović |
| Anak-anak | Zlatica Broz Hinko Broz Žarko Leon Broz Aleksandar Broz |
| Pekerjaan | Pakar mesin, revolusioner, komander pemberontak, negarawan |
| Anugerah | 98 international and 21 Yugoslav decorations, including Darjah Bintang Yugoslav Legion of Honour Order of the Bath Order of Lenin Order of Merit of Italy(short list below, full list in the article) |
| Etnik | orang Croatia |
| Tandatangan |  |
| Perkhidmatan ketenteraan | |
| Kesetiaan |  Austria-Hungary Republik Sosialis Persekutuan Soviet Rusia Yugoslavia |
| Perkhidmatan/cawangan | Tentera Darat Austria-Hungary Tentera Merah Tentera Rakyat Yugoslav |
| Tahun perkhidmatan | 1913–1915 1918–1920 1941–1980 |
| Pangkat | Marsyal |
| Perkhidmatan | Partisan Yugoslav Tentera Rakyat Yugoslav (panglima agung) |
| Pertempuran | Perang Dunia Pertama Perang Saudara Rusia Perang Dunia Pertama |
Beliau lebih dikenali dalam peringkat antarabangsa sebagai ketua Pergerakan Negara-Negara Berkecuali bersama-sama Jawaharlal Nehru, Gamal Abdel Nasser, Sukarno dan Kwame Nkrumah.[3]
Awal hidup sunting
Josip Broz dilahirkan pada 7 Mei 1892 di kampung Kumrovec, utara kawasan Hrvatsko Zagorje dalam Kerajaan Croatia-Slavonia yang merupakan sebahagian daripada Empayar Austria-Hungary.[a][b]
Pada Mei 1913,[6] Broz dikerahkan ke dalam Tentera Darat Austria-Hungary[7][c] selama tahun sepertimana yang diwajibkan ke atas warga-warga kerajaan itu. Beliau memohon agar dipindahkan tugasnya kepada Rejimen Pengawal Kawasan Croatia ke-25 (Croatia: Domobran) Regiment yang berpangkalan di Zagreb.
Beliau dinaikkan pangkat kepada satu-satunya sarjan mejar dalam rejimennya, malah ada yang menyatakan beliau merupakan sarjan mejar termuda dalam seluruh Tentera Darat Empayar.[9]
Berjinak dengan puak komunis sunting
Penglibatan dalam Perang Dunia Kedua sunting
Pemerintahan sunting
Polisi berkecuali sunting
Tito mengamalkan suatu polisi luar negara yang berkecuali sewaktu keadaan yang begitu sengit dalam Perang Dingin. Beliau menegaskan bahawa keberkecualian Yugoslavia dengan semua negara berjalan seperti biasa selagi negara-negara asing tersebut tidak mempergunakan pengaruh mereka untuk mendesak Yugoslavia memihak kepada mana-mana pihak dalam apa jua situasi. Hubungan Yugoslavia dengan kuasa-kuasa tertentu seperti Amerika Syarikat dan negara-negara Eropah Barat turut berjalan dengan lancar.
Pada 1961, Josip terlibat bersama-sama Gamal Abdel Nasser (dari Mesir), Jawaharlal Nehru (India), Sukarno (Indonesia) dan 's Kwame Nkrumah (Ghana) dalam suatu rancangan The Initiative of Fiveayang berperanan menjalinkan hubungan kuat bersama negara-negara dunia ketiga. Inisiatif ini kemudiannya melahirkan Pergerakan Negara-Negara Berkecuali, di mana Josip menjadi Setiausaha Agung organisasi ini pada 1 September 1961.
Dasar pembaharuan yang diadakan sunting
Senja hidup sunting
Beliau meninggal akibat komplikasi gangren di Pusat Perubatan Ljubljana pada 4 Mei 1980, beberapa hari sebelum ulang tahunnya yang ke-88. Majlis pengebumiannya dihadiri banyak negarawan dunia dari kedua-dua pihak yang bersaing dalam Perang Dingin.[10][11]
Rujukan sunting
- ^ "Tito". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
- ^ "Josip Broz Tito". Encyclopædia Britannica Online. Dicapai pada 27 April 2010.
- ^ Peter Willetts, The non-aligned movement: the origins of a Third World alliance (1978) p. xiv
- ^ Vinterhalter 1972, m/s. 43.
- ^ Ridley 1994, m/s. 42.
- ^ West 1995, m/s. 33.
- ^ Vinterhalter 1972, m/s. 58.
- ^ Ridley 1994, m/s. 43.
- ^ Ridley 1994, m/s. 59.
- ^ Jimmy Carter (4 May 1980). "Josip Broz Tito Statement on the Death of the President of Yugoslavia". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-08-23. Dicapai pada 26 April 2010.
- ^ Ridley, Jasper (1996). Tito: A Biography. Constable. m/s. 19. ISBN 0-09-475610-4.
Bacaan lanjut sunting
- Beloff, Nora (1986). Tito's Flawed Legacy: Yugoslavia and the West Since 1939. Westview Pr. ISBN 0-8133-0322-2.
- Carter, April (1989). Marshal Tito: A Bibliography. Greenwood Press. ISBN 0-313-28087-8.
- Đilas, Milovan (2001). Tito: The Story from Inside. Phoenix Press. ISBN 1-84212-047-6.
- Maclean, Fitzroy (1980). Tito: A Pictorial Biography. McGraw-Hill. ISBN 0-07-044671-7.
- Pirjevec, Joze (2016). Tito - die Biographie. Kunstmann-Verlag München. ISBN 978-3-95614-097-6.
Pautan luar sunting
- Josip Broz Tito Archive - marxists.org
Rujukan sunting
Pautan luar sunting
Ralat petik: Tag <ref> untuk kumpulan "lower-alpha" ada tetapi tag <references group="lower-alpha"/> yang sepadan tidak disertakan