Madrid
Rencana ini perlu dikemas kini. (September 2022) |
Madrid atau Majrit[1] (dua-dua serapan Arab: المَجرِيط, rumi: al-majrīṭ[2] yang membawa maksud "air yang memancar" atau "mata air"[3][1]) merupakan ibu negara dan kota terbesar negara Sepanyol. Madrid juga mempunyai jumlah penduduk yang ketiga paling banyak di Kesatuan Eropah, selepas London dan Paris. Pengaruh politik, ekonomi serta budayanya membina reuptasinya sebagai salah satu daripada bandar-bandar utama di dunia. Penduduk Madrid dipanggil madrileño (jamak: madrileños).
| Bandar raya Madrid Villa de Madrid |
|||
 |
|||
|
|||
| Moto: De Madrid al Cielo (Dari Madrid ke Syurga) | |||
 |
|||
| Negara | Sepanyol | ||
|---|---|---|---|
| Komuniti berautonomi | Komuniti Madrid | ||
| Penubuhan | Abad ke-9 | ||
| Kerajaan | |||
| - Datuk Bandar | Manuela Carmena | ||
| Kawasan | |||
| - Bandar | 234.4 batu persegi (607 km²) | ||
| Kepadatan (2005) | |||
| - Bandar | 3,228,359 | ||
| - Metro | 5,561,748 | ||
| Zon masa | CET (UTC+1) | ||
| - Musim panas (DST) | CEST (UTC+2) | ||
Madrid terletak di tebing Sungai Manzanares di tengah-tengah Sepanyol, di antara komuniti berautonomi Castilla y León dan Castilla-La Mancha. Oleh sebab hasil ekonomi, taraf kehidupan dan saiz pasarannya, Madrid boleh dianggap sebagai pusat kewangan yang penting di Semenanjung Iberia. Kebanyakan syarikat Sepanyol yang besar serta tiga daripada 100 syarikat yang terbesar di dunia beribu pejabat di Madrid. Sebagai ibu kota Sepanyol, Madrid merupakan lokasi bangunan-bangunan kerajaan dan tempat kediaman rasmi kerabat diraja negara tersebut. Datuk bandar Madrid kini ialah Alberto Ruiz-Gallardon.
Bangunan-bangunan di Madrid yang terkenal termasuklah Istana Diraja Madrid, Bangunan Panggung Diraja, Taman Buen Retiro, Perpustakaan Kebangsaan, muzium arkeologi ternama, dan tiga muzium seni, iaitu Muzium Prado, Muzium Kebangsaan Pusat Seni Ratu Sofia (Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía) serta Muzium Thyssen-Bornemisza.
Jumlah penduduk dalam sempadan bandar ialah 3.5 juta, manakala jumlah penduduk termasuk kawasan urban ialah 5.5 juta. Jumlah penduduk metropolitan Madrid dianggar sebanyak 5.84 juta.
Sejarah sunting
Geografi sunting
Suhu dan iklim sunting
Madrid beriklim separuh gersang sejuk (kelas Köppen BSk)[4] beralih menjadi Iklim Mediterranean di bahagian baratnya, keseluruhan kota ini mempunyai ciri iklim yang agak kebenuaan.
Pusat bandar mempunyai pulau haba yang sejuk nyaman pada waktu siang yang memanas waktu malam akibat persekitarannya yang bertanah kering dan kurang tumbuhan.[5]
| Data iklim untuk Madrid (667 m), Taman Buen Retiro pusat kota (1981–2010) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bulan | Jan | Feb | Mac | Apr | Mei | Jun | Jul | Ogo | Sep | Okt | Nov | Dis | Tahun |
| Purata tinggi °C (°F) | 9.8 (49.6) |
12.0 (53.6) |
16.3 (61.3) |
18.2 (64.8) |
22.2 (72) |
28.2 (82.8) |
32.1 (89.8) |
31.3 (88.3) |
26.4 (79.5) |
19.4 (66.9) |
13.5 (56.3) |
10.0 (50) |
19.9 (67.8) |
| Min harian °C (°F) | 6.3 (43.3) |
7.9 (46.2) |
11.2 (52.2) |
12.9 (55.2) |
16.7 (62.1) |
22.2 (72) |
25.6 (78.1) |
25.1 (77.2) |
20.9 (69.6) |
15.1 (59.2) |
9.9 (49.8) |
6.9 (44.4) |
15.0 (59) |
| Purata rendah °C (°F) | 2.7 (36.9) |
3.7 (38.7) |
6.2 (43.2) |
7.7 (45.9) |
11.3 (52.3) |
16.1 (61) |
19.0 (66.2) |
18.8 (65.8) |
15.4 (59.7) |
10.7 (51.3) |
6.3 (43.3) |
3.6 (38.5) |
10.1 (50.2) |
| Kerpasan mm (inci) | 33 (1.3) |
35 (1.38) |
25 (0.98) |
45 (1.77) |
51 (2.01) |
21 (0.83) |
12 (0.47) |
10 (0.39) |
22 (0.87) |
60 (2.36) |
58 (2.28) |
51 (2.01) |
423 (16.65) |
| % Kelembapan | 71 | 65 | 55 | 56 | 53 | 44 | 38 | 41 | 50 | 64 | 71 | 74 | 57 |
| Purata hari kerpasan (≥ 1 mm) | 6 | 5 | 4 | 7 | 7 | 3 | 2 | 2 | 3 | 7 | 7 | 7 | 59 |
| Jam cahaya matahari | 149 | 158 | 211 | 230 | 268 | 315 | 355 | 332 | 259 | 199 | 144 | 124 | 2,744 |
| Sumber: Agensi Meteorologi Negara Sepanyol[6] | |||||||||||||
Ekonomi sunting
Pengangkutan sunting
Rujukan sunting
- ^ a b "Madrid Ibu Negeri Sepanyol Asalnya Majrit" (Sep 1963). Qalam. m/s. 7-8, 35-8 melalui Persatuan Penyelidikan Jawi Jepun Pusat Pengajian Bidang Bersepadu, Universiti Kyoto, Jepun
- ^ Hussayn Mu'nis (1987). أطلس تاريخ الإسلام [Atlas dalam Sejarah Islam] Kaherah: Al-Zahraa. ISBN 977-1470-49-3. m/s. 165.
- ^ Khayat, Ikram. "Algunos aspectos de la influencia del árabe en la lengua española" (PDF) (dalam bahasa Sepanyol). Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 20 January 2022. Dicapai pada 26 December 2021.
- ^ Meteorología, Agencia Estatal de. "Evolución de los climas de Köppen en España en el periodo 1951-2020 – Agencia Estatal de Meteorología – AEMET. Gobierno de España". www.aemet.es (dalam bahasa Sepanyol). Dicapai pada 2023-09-29.
- ^ Dialesandro, John M.; Wheeler, Stephen M.; Abunnasr, Yaser (2019). "Urban heat island behaviors in dryland regions". Environmental Research Communications. 1 (8): 5–6. Bibcode:2019ERCom...1h1005D. doi:10.1088/2515-7620/ab37d0. S2CID 201319597.
- ^ "Valores climatológicos normales. Madrid, Retiro". AEMet. 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 March 2018. Dicapai pada 6 March 2018.
Pautan luar sunting
- Laman sesawang rasmi kota Madrid (dalam bahasa Sepanyol)
- Laman sesawang pelancongan dan dagangan rasmi kota Madrid (dalam bahasa Inggeris)
- Laman rasmi Madrid dalam portal pelancongan negara Sepanyol (dalam bahasa Inggeris)
 | Rencana berkenaan geografi dan tempat di Sepanyol ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya. |