Wikipedia

Temerloh

Temerloh mempunyai salah satu keluasan Sungai Pahang yang terbesar di Negeri Pahang

Temerloh adalah sebuah bandar di tengah-tengah negeri Pahang, Malaysia yang terletak di persimpangan antara Sungai Semantan dan Sungai Pahang.Temerloh adalah salah sebuah Daerah yang terbesar di Pahang. Temerloh merupakan bandar Kedua terbesar dari segi pembangunan di Pahang selepas Kuantan. Temerloh berada pada ketinggian 163 kaki di atas aras laut dan kedudukan geografinya ialah 3°27'U dan 102°26'T. Bandar ini bermula daripada aktiviti perdagangan yang wujud sejak dahulu kerana daripada lokasinya yang strategik.

Temerloh
تمرلوه
Ibu daerah Temerloh
Bandar
Official seal of Temerloh تمرلوه
Moto: 
MPT Unggul, Temerloh Lestari Menjelang 2020
Negara Malaysia
NegeriFlag of Pahang.svg Pahang Darul Makmur
Perbandaran15 Januari 1997
KerusiTemerloh
Kerajaan
 • BadanMajlis Perbandaran Temerloh
 • Yang di-Pertua Majlis Perbandaran TemerlohPuan Jezlily binti Jamaluddin
 • Pegawai Daerah TemerlohDato' Ali Syahbana bin Sabaruddin
Luas
 • Jumlah2,251 km2 (869 batu persegi)
Penduduk
 (2018)
 • Jumlah187,722
 • Kepadatan83/km2 (220/batu persegi)
Temerloh

Temerloh juga merupakan nama sebuah daerah yang terletak di Pahang.[1] Keluasannya 225,086 hektar (2,251 km persegi), dengan penduduk (2016) 190,500 orang. Daerah Temerloh diwujudkan pada 1 Julai 1889 dengan E.A. Wise dilantik sebagai 'Pemungut dan Pengadil' pertama. Kemudian jawatan tersebut diubah menjadi 'Pegawai Daerah' dan W.L. Conlay menjadi orang pertama menjadi Pegawai Daerah Temerloh mulai 1898. Pegawai Daerah terkini, yang ke-68 adalah Dato’ Mohd Fadzli bin Mohd Kenali. Memandangkan kedudukannya di tengah-tengah Semenanjung, gelaran 'Titik Tengah Semenanjung' telahpun menjadi nama jolokan daerah ini.[2]

Politik & pentadbiranSunting

 
Majlis Perbandaran Temerloh

Pegawai DaerahSunting

Pegawai Daerah Temerloh[3] kini ialah Dato' Ali Syahbana bin Sabaruddin.

Bil Nama Pegawai Daerah Tahun
1 E.A. Wise 1889 - 1891
2 J.F. Owen 1891 - 1891
3 C.E.M. Desborough 1891 - 1892
4 E.A. Wise 1892 - 1892
5 J.F. Owen 1892 - 1892
6 T.C. Fleming 1892 - 1894
7 E.F. Townley 1894 - 1898
8 W.L. Conlay 1898 - 1898
9 F.W. Douglas 1898 - 1898
10 F.A.S. MC. Clelland 1898 - 1902
11 M. Frost 1902 - 1903
12 F.E. ST. Dalmas 1903 - 1903
13 H.C. Eckhardt 1903 - 1906
14 C.H.G. Clarke 1906 - 1907
15 H.S. Sircom 1907 - 1907
16 A.J. Sturrock 1907 - 1908
17 E.C. Pratt 1908 - 1910
18 T.W. Clayton 1910 - 1911
19 G. Hemmant 1911 - 1914
20 J.W.W. Hughes 1914 - 1919
21 F. Robinson 1919 - 1919
22 G.E. London 1919 - 1919
23 J.V. Cowgill 1919 - 1920
24 W.D. Barron 1920 - 1922
25 C.W. Sennett 1922 - 1923
26 W.A. Gordon-Hall 1923 - 1923
27 J.D.M. Smith 1923 - 1924
28 Hamzah Bin Abdullah 1924 - 1926
29 Hussein Bin Mohd Taib 1926 - 1926
30 Hamzah Bin Abdullah 1926 - 1927
31 J.D.M. Smith 1927 - 1929
32 W.A. Ward 1929 - 1930
33 J.J. Sheehan 1930 - 1933
34 J.A. Harvey 1933 - 1933
35 W.C.S. Corry 1933 - 1936
36 H.G. Turner 1936 - 1937
37 G.G. Gregg 1937 - 1938
38 J.E. Pepper 1938 - 1941
39 E.G.C. Barret 1941 - 1942
40 Abd. Aziz Bin Hj. Mat Jabar 1942 - 1945
41 Dato' Abu Samah Bin Hj. Ali 1945 - 1946
42 Dato' Hussein Bin Mohd Taib 1946 - 1949
43 I.B. Mendel 1949 - 1950
44 D.C.I. Warnham 1950 - 1951
45 I.B. Mendel 1951 - 1952
46 I.M. Edye 1952 - 1953
47 J.C. Bottoms 1953 - 1954
48 J.A. Aitken 1954 - 1956
49 G.T.M. De M Morgan 1956 - 1957
50 C.G. Ferguson 1957 - 1960
51 Zainal Abidin Bin Osman 1960 - 1961
52 Mansoor Bin Zeinal 1961 - 1963
53 Yang Amri Bin Kamaruddin 1963 - 1965
54 Mohd Othman Bin Mohd Din 1965 - 1966
55 Jamaluddin Bin Haji Ujang 1966 - 1969
56 Raja Brima Sulong Bin Raja Rome. P.J.K. 1969 - 1971
57 Hj. Nasir Bin Hj. Mat Piah 1971 - 1972
58 Abdul Manaf Bin Abdul Rahim 1972 - 1975
59 Hj. Mohd Kassim Bin Hj. Abd. Rahman. SMP. 1975 - 1980
60 Abdullah Bin Hj. Kia. AMP.,PJK. 1980 - 1982
61 Anuar Bin Ab. Latif. AMN. 1982 - 1984
62 Abdul Malik Bin Ahmad. KMN.,AMP. 1984 - 1986
63 Abdul Khalil Bin Hj. Wahab 1986 - 1987
64 Hj. Abdul Razak Yahya 1987 - 1988
65 Mohd Esa Mohd Sharif 1988 - 1990
66 Nasaruddin Hashim 1990 - 1993
67 Hj. Jaafar Hj. Mat 1993 - 1994
68 Hj. Hashim Abdul Wahab 1994 - 1996
69 Hj. Abdul Rahim Md. Jelas 1996 - 2000
70 Dato' Hj. Abdul Hashim Mohd 2000 - 2004
71 Dato' Hj. Abu Hassan Hj. Saidin 2004 - 2007
72 Dato' Abu Jamal Nordin 2007 - 2008
73 Dato' Dr. Salehuddin Ishak 2008 - 2011
74 Dato' Abdul Muain Abdul Hamid 2011 - 2012
75 Dato' Hj. Tarif Abdul Rahman 2012 - 2015
76 Dato' Mohd Fadzli bin Mohd Kenali 2015 - 2018
77 Dato' Azlan bin Mohd Yaman 2018 - 2019
78 Dato' Razihan bin Adzharuddin 2019 - 2020
79 Dato' Ali Syahbana bin Sabaruddin 2020 - kini

PolitikSunting

Daerah Temerloh diwakili oleh dua orang Ahli Dewan Rakyat Malaysia, iaitu Salamiah Mohd Nor (P.88: Temerloh) dan Dato' Sri Dr. Kamal Ashaari (P.87: Kuala Krau) serta lima Ahli Dewan Negeri Pahang iaitu Rodzuan Zaaba (N.27: Jenderak), Tuan Syed Ibrahim (N.28: Kerdau), Woo Chee Woan (N.30: Mentakab), Hasan Omar (N.31: Lanchang), dan Hassanuddin Salim (N.32: Kuala Semantan).

Pentadbiran MukimSunting

Mukim Keluasan Nama Penghulu Mukim
Bangau 3,368.40 Hektar Sheikh Romali bin Sheikh Embong
Jenderak 83,433.10 Hektar (i) Haji Zainal Azman bin Hj. Bidin
(ii) Syaharul Alimi bin Mohamed Yusop
Kerdau 13,214.50 Hektar Ahmad Boestamam bin Hamid (tanggung kerja)
Lebak 4,404.80 Hektar Ungku Hasbar Shah B. Ungku Abdul Arif
Lipat Kajang 3,886.60 Hektar Ahmad Boestamam bin Hamid
Mentakab 10,364.30 Hektar (i) Alias bin Nong
(ii) Khaidhir Azly bin Daharudin
Perak 20,987.80 Hektar (i) Nadzi bin Jamal

(ii) Abdul Khalid bin Husin

Sanggang 8,809.70 Hektar (i) Tn. Hj. Zainundin bin Ahmad
(ii) Nor Aripin bin Ibrahim
Songsang 2,331.90 Hektar
Semantan 74,364.30 Hektar Wan Ahmad Zabri bin Wan Mat Alam

Pentadbiran kampungSunting

Jumlah Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung: 90

Jumlah Kawasan FELDA: 7

Jumlah Kampung Baru Cina: 6

Jumlah Tok Batin: 15

KemudahanSunting

Pasaraya/Pusat Beli-belahSunting

 
Optometris Siti & Mastura
  • The Store
  • TF Value-Mart Mentakab
  • Temerloh Mall @ TF Value-Mart
  • Mentakab Starmall @ Pacific Hypermarket
  • Tunas Manja Group
  • KS Walk In Mart
  • Pasaraya Darul Makmur
  • Super Cowboy
  • Pasaraya KU
  • Pasaraya Big 10
  • Pasaraya Ekonomi Temerloh
  • Pasaraya Kumpulan Terus Maju
  • Pasaraya Giant @ Bandar Bukit Angin (AKAN DIBUKA)
  • Pasaraya Savemart (AKAN DATANG)

Agensi kerajaanSunting

BankSunting

Bekalan elektrikSunting

Bekalan airSunting

  • Lubuk Kawah
  • Jenderak Utara
  • Jenderak Kampung
  • Mempateh
  • Batu Sawar
  • Seberang Temerloh

Perkhidmatan kesihatanSunting

Institusi pendidikanSunting

Sekolah rendahSunting

Sekolah menengahSunting

Pendidikan dewasaSunting

  • Institut Kemahiran Belia Negara, Lanchang
  • Kolej Komuniti Temerloh, Mentakab
  • Open University Cawangan Temerloh
  • Pusat Latihan Guru Dalam Perkhidmatan, Seri Tualang

Pendidikan/latihan khasSunting

  • Taman Harapan (latihan untuk orang cacat penglihatan)
  • Pusat Jagaan Orang Kurang Upaya Sinar Suria (latihan untuk orang kurang upaya)

Koperasi / persatuanSunting

  • Dewan Perniagaan China Daerah Temerloh
  • Persatuan Gasing Pangkah Daerah
  • Persatuan Khek Daerah Temerloh
  • Persatuan Kontraktor Melayu Malaysia Daerah Temerloh
  • Persatuan Persahabatan Temerloh Pahang
  • Pertubuhan Peneroka Felda Kampung Awah Temerloh
  • The Hokkien Association Of Temerloh District
  • The Kwangsi Accociation Of Temerloh District
  • The TeoChew Association of Temerloh District
  • Koperasi J C P M Kaum India Temerloh Bhd
  • Koperasi Pekebun Kecil Daerah Temerloh Bhd
  • Koperasi Peladang Temerloh Barat
  • Koperasi Pembangunan Daerah Gotong Royong Temerloh Pahang
  • Koperasi Kakitangan Majlis Perbandaran Temerloh Berhad
  • Koperasi Koi Temerloh Berhad
  • Koperasi Penternak Ikan Sangkar dan Nelayan Sungai Temerloh
  • Kelab Pemilik-Pemilik BMW Temerloh
  • Kelab Temerloh
  • Persatuan Petanque Temerloh (PETEM) S/U: 019-9882200

PengangkutanSunting

  • CityLiner Sdn Bhd
  • Bulan Restu Ekspres
  • Temerloh-Kuala Lumpur Ekspres
  • Transnasional Sdn Bhd.
  • Jengka Liner Ekspres
  • Metrobus Ekspres
  • Mahligai Ekspres
  • SWarna Bumi
  • Utama Ekspres
  • Pancaran Matahari Ekspres
  • Ekspres Kesatuan
  • Perdana Ekspres
  • Mara Liner Ekspres
  • Cepat Ekspres
  • MyCar Temerloh - Muat turun aplikasi MyCar di Google Play dan App Store.

TelekomunikasiSunting

  • Celcom (M) Bhd
  • Telekom Malaysia Berhad
  • DIGI (M) Bhd
  • Maxis (M) Bhd
  • Broadband Centre - Celcom, Umobile, Yes, Onexox, TM Streamyx/unifi

MahkamahSunting

  • Mahkamah Temerloh (09-2962344)
  • Bar Council Legal Aid Centre (Temerloh), Mahkamah Temerloh
  • Mahkamah Rendah Syariah Temerloh (09-2963271)

Tempat menarikSunting

PelanconganSunting

  • Hutan Lipur Gunung Senyum
  • Pusat Pemuliharaan Seladang, Jenderak Selatan
  • Pusat Latihan Kepelbagaian Biologi Kebangsaan Bukit Rengit
  • Pusat Pemuliharaan Hidupan Liar Jenderak Selatan
  • Pusat Pemuliharaan Gajah Kuala Gandah Lanchang
  • Homestay - Desa Murni Kerdau Dan Persekitaran Krau (Jengka 25 dan Rumpun Makmur)
  • Air Terjun Lata Bujang
  • Taman Rusa, Kuala Gandah, Lanchang
  • Jambatan Gantung Kuala Sg Semantan-Tanjung Keramat
  • Air Terjun Paya Taram, Kerdau
  • Air Terjun Paya Kujan, Songsang
  • Pekan Sehari Temerloh
  • Taman Tasik Bandar
  • Taman Tasik Chatin
  • Taman Kenangan
  • Perkampungan Orang Asli Che' Wong, Kuala Gandah (dipercayai ini adalah salah satu daripada dua perkampungan suku kaum Che' Wong yang masih ujud di dunia)
  • Taman Air Kubang Gajah
  • Wadi Al Amin (Taman Air Berhala Gantang)
  • Madu Kelulut Kampung Bukit Kelulut
  • Car Boot Sale (Lurah Semantan; setiap malam minggu: Jam 9pm ke 1am)
  • Muatturun Aplikasi Mobile TOURISM TEMERLOH di Google Play / Apps Store / Windows Store

Monumen dan tempat bersejarahSunting

  • Masjid Lama Kg. Songsang
  • Makam Sultan Abdul Jalil, Kuala Krau
  • Kg. Lubuk Terua
  • Balai Polis Kuala Krau
  • Stesyen Keretapi Kuala Krau
  • Taman Kenangan (Victory Park)
  • Kediaman Pegawai Daerah
  • Istana Sri Udara
  • Tugu King George (belakang Pejabat Daerah)
  • Masjid Lama Kg Lebak
  • Jambatan Temerloh
  • Lurah Semantan
  • Pusara sasterawan negara allahyarham Pak Sako di kg Bukit Segutang, Buntut Pulau
  • Kediaman dan pusara Dato' Sudirman Hj Arshad
  • Gudang Beras
  • Pusara polis yang gugur semasa darurat, Tanah Perkuburan Islam Kg. Lubuk Serdang, Mentakab

Moh MakanSunting

 
Kawasan Rawat dan Rehat Temerloh arah Barat
  • Sifu Station, Berhampiran Klinik Kesihatan Temerloh, di hadapan Kedai 1 Malaysia (Gerai Ani dan Masril)
  • Restoran anjung selera (sebelah bank islam temerloh)
  • Gerai Nasi Ayam Bintang Khairul ADZ (Halal), Lurah Semantan
  • Dataran Patin, Esplanade Temerloh
  • Gerai Abang Tan, Bukit Angin
  • Gerai Saji Selera, Hadapan Klinik Kesihatan Temerloh (Gerai Kak Badar)
  • Restoran Old Town, Jalan Bahagia
  • Restoran Nasi Lemak Azhar
  • Restoran Nasi Ayam Ann Loke Yen
  • Restoran Al-Jalal Jalan Bahagia
  • Selera Patin Bangau, Bangau Tanjung
  • Pakdon Corner, Taman Saga Indah Mentakab
  • Restoran Patin Kg Bangau
  • GoBang Patin Tempoyak
  • Cendol Gemok (berhampiran kompleks kerajaan)
  • Wau Tomyam, Jalan Bahagia 34, Taman Bahagia Makmur, Temerloh
  • Restoran Selera Timur (Sebelah Pasaraya Tunas Manja, Temerloh)
  • Restoran Idea Kitchen ( Dynaton Bukit Angin )
  • Teratak Patin Bangau
  • Mango Shake D' Temerloh (berhampiran Sekolah Sukan Seberang Temerloh)

Sukan dan RekreasiSunting

  • Stadium Temerloh
  • Padang Golf Kelab Rekreasi Sri Mahkota
  • Gelanggang Gasing Majlis Perbandaran Temerloh
  • Pusat Latihan Silat Olahraga
  • Litar Motor Lasak Paya Pulai
  • Taman Awam Kubang Gajah (trek joging 2.3 km)
  • Taman Awam Tasik Chatin (trek joging 1.7 km)
  • Gelanggang Petanque Majlis Perbandaran Temerloh
  • Taman Bandar Temerloh
  • Gelanggang Skateboard, Jalan Tok Muda Awang Ngah, Temerloh

HotelSunting

Tokoh kelahiran TemerlohSunting

Nama-nama Tempat Yang UnikSunting

  • Bangau Parit
  • Berhala Gantang
  • Berhala Kapas
  • Buntut Pulau
  • Busut Jin
  • Mambang Berulang
  • Kubang Gajah
  • Paya Angut
  • Paya Ara
  • Paya Badak
  • Paya Bali
  • Paya Banir
  • Paya Baru
  • Paya Batu
  • Paya Bertam
  • Paya Besar
  • Paya Bidara
  • Paya Chantek
  • Paya Chatin
  • Paya Chau
  • Paya Cherok
  • Paya Dalam
  • Paya Dedalu
  • Paya Gunung
  • Paya Japan
  • Paya Jauh
  • Paya Jejawi
  • Paya Jonggok
  • Paya Kechik
  • Paya Kechik Hilir
  • Paya Kechik Hulu
  • Paya Keladan
  • Paya Kelebor
  • Paya Kemuning
  • Paya Ketapi
  • Paya Kubu
  • Paya Kumbah
  • Paya Kuin
  • Paya Laman
  • Paya Lintah
  • Paya Lintang
  • Paya Londang Rusa
  • Paya Luas (Mukim Jenderak)
  • Paya Luas (Mukim Perak)
  • Paya Me'ei
  • Paya Mendoi
  • Paya Mengkuang
  • Paya Muring
  • Paya Mutan
  • Paya Pamah
  • Paya Panjang
  • Paya Parit
  • Paya Pelong
  • Paya Penak
  • Paya Perak
  • Paya Petai
  • Paya Pulai
  • Paya Pulai Tengah
  • Paya Pulau
  • Paya Rambai
  • Paya Rekoh
  • Paya Salak
  • Paya Sebelah
  • Paya Sendayan
  • Paya Siak
  • Paya Siput
  • Paya Sok
  • Paya Tambang
  • Paya Taram
  • Paya Teberau
  • Paya Teluk Sabak
  • Paya Terap
  • Paya Teratai

Paya Pasir

  • Kg. Pangsenam
  • Durian Tawar
  • Durian Tikus
  • Gantok
  • Tok Embun

LoghatSunting

  • Aki = atok
  • Aokme = korang
  • Awok/aok = awak
  • Boh = banjir
  • Bahaen = pukul
  • Pedo'oh = tipu
  • Pedo'oh amat = tipu sangat
  • Biroh = Perangai miang keladi / Gatal
  • Bubuh = letak
  • Ceklaek getoh = chewing gum
  • Copei = tepi sangat
  • Deme = diaorang
  • Garaeh = gosok/sental
  • Gebo = selimut
  • Gone = macam mana
  • Gonyoh = sental kuat-kuat
  • Habat = pengotor
  • Hampeh = tak berguna
  • Jenuh = puas
  • Keknye = tapinya
  • Kohoik = letih, sengal
  • Kome = kami
  • Koi = saya
  • Lantok = biar
  • Membute = tidor
  • Mereloh = tidor
  • Meronoh = buang air besar
  • Moh = jom
  • Ngape = kenapa
  • Pedo'oh = tipu
  • Rege = harga
  • Rodong = kawan
  • Sepoleik = tinggal sedikit
  • Sewe = sewel
  • Siniha = di sini
  • Setoho = di sana
  • Sokmo = selalu
  • Sontok = maksima
  • Tak cakne = tak prihatin
  • Terkancaih = terkejut
  • Toho = cetek
  • Waen = nenek
  • Jamaen Tori = Zaman dahulu kala/zaman tuk adam
  • Pohpalih = Melampau
  • Melenggey = penuh

RujukanSunting

  1. ^ "Jabatan Belia Dan Sukan Negeri Pahang". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-05. Dicapai pada 2015-03-11.
  2. ^ Sungai Kepung 'titik tengah' Utusan Malaysia Online. 27/05/2009
  3. ^ SENARAI NAMA PEGAWAI DAERAH TEMERLOH (1889 - kini)]

Pautan luarSunting

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Temerloh&oldid=5753109"