Wikipedia

Collie sempadan

baka anjing dari United Kingdom

Collie sempadan atau border collie[a] ialah satu baka anjing British daripada jenis collie bersaiz sederhana. Ia berasal dari rantau sempadan England–Scotland dan diturunkan daripada anjing gembala biri-biri tradisional yang pernah terdapat di serata Kepulauan British. Kebanyakannya dibela sebagai anjing pekerja yang merupakan anjing gembala biri-biri atau sebagai haiwan teman.[1] Ia bertanding dengan penuh jaya dalam ujian anjing gembala. Ia telah didakwa sebagai baka anjing paling cerdas.[2]

Collie sempadan
Nama lainBorder collie
Negara asalSempadan England-Scotland
Trait
Berat Jantan 14–25 kg (31–55 lb)
Betina 12–19 kg (26–42 lb)
Tinggi Jantan 48–60 cm (19–24 in)
Betina 46–56 cm (18–22 in)
Bulu lapis bulu ganda licin atau kasar
Warna mana-mana; paling umum 'hitam dan sawo matang' dan 'triwarna hitam' (hitam, sawo matang, putih)
Jangka hayat 12.1–13.1 tahun
Anjing (Canis lupus familiaris)

Sejarah

sunting
 
Seekor anak collie sempadan berusia 8 minggu

Collie sempadan diturunkan daripada collie baka tempatan, jenis yang ditemukan secara meluas di Kepulauan British. Nama untuk baka ini berasal dari tempat asalnya yang berkemungkinan di sepanjang sempadan England–Scotland.[3] Sebutan jenis "collie" atau "colley" pertama kali muncul menjelang akhir abad ke-19, walaupun perkataan "collie" adalah lebih tua daripada ini dan berasal daripada bahasa Scots. Perkataan collie juga disangkakan berasal daripada perkataan bahasa Celt kuno untuk "berguna". Banyak collie sempadan kini dapat dijejak kembali kepada seekor anjing yang dikenali sebagai Old Hemp.[4]:4

Pada tahun 1915, James Reid, Setiausaha International Sheep Dog Society (ISDS) di United Kingdom pertama kali menggunakan istilah "border collie" untuk membezakan anjing yang didaftarkan oleh ISDS daripada collie The Kennel Club (atau Scotch collie, termasuk collie kasar dan collie licin) yang pada asalnya berasal daripada ternakan pekerja sama tetapi telah mengembangkan penampilan berbeza dan terpiawai ikutan pengenalan ke dalam gelanggang pertunjukan pada tahun 1860 dan percampuran dengan baka berlainan.[5]

Old Hemp

sunting
Rencana utama: Old Hemp
 
Tugu Old Hemp di West Woodburn, Northumberland

Old Hemp, seekor anjing triwarna, lahir di Northumberland, England pada September 1893 dan mati pada Mei 1901.[6] Ia dibiakbakakan oleh Adam Telfer daripada Roy, seekor anjing hitam dan sawo matang, dan Meg, seekor anjing berlapis bulu hitam dan bermata kuat. Hemp ialah anjing yang pendiam dan berkuasa yang kepadanya biri-biri bergerak balas semudahnya. Ramai gembala menggunakannya sebagai bapa anjing dan gaya kerja Hemp menjadi gaya collie sempadan. Semua collie sempadan baka tulen yang masih hidup kini dapat menjejaki susur galur leluhur kembali kepada Old Hemp.[7] Ia dipercayai telah membapai sebanyak 200 ekor anak anjing sepanjang hayatnya.[8]

Wiston Cap

sunting

Wiston Cap (lahir pada 28 September 1963)[9] ialah anjing yang digambarkan oleh lencana International Sheep Dog Society (ISDS) dalam lagak gaya penggembalaan collie sempadan yang menjadi cirinya. Ia merupakan bapa anjing popular dalam sejarah baka ini dan susur galurnya dapat dilihat pada kebanyakan susur galur collie zaman moden.[6] Cap, yang dibiakbakakan oleh W. S. Hetherington dan dilatih serta dikendalikan oleh John Richardson, ialah anjing yang mudah patuh dan baik hati. Susur galurnya semua dijejaki kembali kepada anjing berdaftar awal daripada buku pembaka dan kepada J. M. Wilson's Cap, yang namanya tertera sebanyak 16 kali dalam tujuh generasi dalam pedigrinya. Wiston Cap membapai tiga ekor Juara Tertinggi dan merupakan datuk kepada tiga ekor anjing lain, salah seekor daripadanya ialah E. W. Edwards' Bill, yang memenangi kejuaraan sebanyak dua kali.

Pengenalan ke New Zealand dan ke Australia

sunting

Collie tersenarai sebagai import ke New Zealand seawal tahun 1858 tetapi jenisnya tidak dinyatakan.[10] Pada akhir tahun 1890-an, James Lilico[11] (1861?–1945) dari Christchurch, New Zealand, mengimport sebilangan anjing pekerja dari United Kingdom. Ini termasuk Hindhope Jed, seekor anjing hitam, sawo matang, dan putih[12] yang lahir di Hindhope, Scotland pada tahun 1895, serta Maudie, Moss of Ancrum, Ness, dan Old Bob.

Tidak ada kejelasan sama ada Hindhope Jed ialah keturunan Old Hemp. Ia yang dilahirkan dua tahun selepas Old Hemp disebut dalam sebuah rencan British Hunts and Huntsmen mengenai En. John Elliot dari Jedburgh:[13]

En. Elliot sendiri cukup terkenal kerana baka collie-nya. Bapanya membekalkan Noble kepada mendiang Ratu Victoria dan, daripada subjek kami, McLeod mendapatkan Hindhope Jed, kini juara New Zealand dan Australia.[14]

Apabila ia berlepas ke New Zealand, Hindhope Jed sudah pun menjadi anak kepada Captain, satu lagi strain baharu collie "sempadan". Hindhope Jed telah memenangi tiga ujian di tanah kelahirannya Scotland, dan dianggap sebagai "yang terbaik untuk menyeberangi khatulistiwa".[15]

Pada tahun 1901, bapa anjing King dan Mcleod dihasilkan oleh Charles Beechworth King (lahir pada tahun 1855, di Murrumbidgee, New South Wales), saudara beliau dan Alec McLeod di Canonbar, dekat dengan Nyngan (barat laut Sydney), membawa Hindhope Jed ke Australia. Di sana, ia menikmati kejayaan besar dalam ujian anjing gembala.

Baka anjing ketua New Zealand dikembangkan daripada collie sempadan.

Perihal

sunting
 
Collie sempadan merle merah betina
 
Collie sempadan merle biru betina
 
Collie sempadan hitam dan putih jantan
 
Collie sempadan coklat jantan

Collie sempadan, secara purata, ialah anjing bersaiz sederhana dengan jumlah lapis bulu sederhana, yang kerap tebal dan terdedah kepada keguguran. Ia mempunyai lapis bulu ganda yang berbeza-beza daripada licin hingga kasar dan kadang-kadang keriting. Walaupun hitam dan putih merupakan pewarnaan umum bagi collie sempadan, baka ini muncul dalam hampir semua warna dan corak yang dikenali pada anjing. Sesetengah daripada ini termasuk triwarna hitam (hitam/sawo matang/putih), hati dan putih, dan triwarna merah (merah/sawo matang/putih) yang juga telah kerap terlihat, dan warna lain seperti biru, ungu lembut, merle merah, merle biru, brindle, dan merah Australia (yang juga dikenali sebagai merah ee, perang muda, merah resesif, atau emas) yang kurang kerap terlihat. Sesetengah collie sempadan mungkin juga mempunyai lapis bulu ekawarna.[3]

Warna mata berbeza-beza daripada perang hingga hijau dan kadang-kadang mata berlainan warna terbentuk; ini biasanya terlihat pada anjing merle. Trait ini dikenali sebagai heterokromia. Telinga collie sempadan juga berubah-ubah — sesetengah anjing mempunyai telinga tegak sepenuhnya, sesetengah mempunyai telinga labuh sepenuhnya, dan yang lain mempunyai telinga separa tegak (serupa dengan yang pada collie kasar).

Walaupun pengendali border collie pekerja kadang-kadang mempunyai kepercayaan karut tentang penampilan anjing mereka (pengendali mungkin mengelakkan anjing putih hampir menyeluruh kerana idea tidak berasas bahawa biri-biri tidak menghormati anjing putih atau hampir putih menyeluruh),[16] pada umumnya, American Border Collie Association menganggap bahawa penampilan anjing tidak relevan.[17] Sebaliknya, pengenalpastian collie sempadan pekerja dianggap lebih berguna dengan sikap dan keupayaannya.

Anjing dibiakbakakan untuk pertunjukan adalah lebih homogen dari segi penampilan berbanding dengan collie sempadan pekerja kerana, untuk menang dalam pertunjukan pengakuran, ia mesti mematuhi piawaian kelab baka yang spesifik tentang banyak bahagian struktur, lapis bulu, dan warna. Kelab kenel menyatakan, sebagai contoh, bahawa collie sempadan mesti mempunyai ekspresi "tajam dan cerdas" dan bahawa warna mata pilihan ialah perang gelap. Sebagai penghormatan kepada asal usul anjing ini sebagai pekerja, parut dan gigi patah yang diterima semasa pelaksanaan tugas tidak boleh digunakan untuk menentang collie sempadan dalam gelanggang pertunjukan. Ketinggian jantan dari paras kelasa adalah dalam lingkungan 48–56 sentimeter (19–22 in) dan betina pula 46–53 sentimeter (18–21 in).

Ia telah didakwa sebagai baka anjing paling cerdas.[2][18]

Kesihatan

sunting

Jangka hayat

sunting
 
Collie sempadan berbulu licin betina muda
 
Collie sempadan triwarna jantan muda

Sebuah kajian tahun 2022 di England tentang rekod veterinar mendapati jangka hayat sebanyak 12.1 tahun, yang sedikit lebih tinggi daripada jangka hayat 11.82 tahun untuk anjing baka silang.[19] Sebuah kajian United Kingdom tahun 2024 pula mendapati jangka hayat sebanyak 13.1 tahun untuk baka ini berbanding dengan purata 12.7 tahun untuk baka tulen dan 12 tahun untuk baka silang.[20]

Punca utama bagi kematian dalam tinjauan The Kennel Club tahun 2004 merupakan kanser (23.6%), usia lanjut (17.9%), dan penderitaan vaskular serebrum (9.4%).[21]

Keadaan

sunting

Anomali mata collie ialah keadaan resesif autosom yang disebabkan oleh suatu mutasi resesif autosom pada gen NHEJ1 yang menjejaskan collie dan baka berkaitan, seperti collie sempadan.[22]

Dua jenis kehilangan pendengaran berlaku pada baka ini. Jenis pertama berkaitan dengan pigmen dan ditemukan pada anak collie sempadan, walaupun anak anjing juga dapat mengalami kepekakan sensorineural kongenital sejak kelahiran.[23] Jenis kedua dikenali sebagai kehilangan pendengaran masa mula dewasa.[24] Anjing-anjing ini mempunyai ujian gerak balas batang otak pendengaran normal sebagai anak anjing tetapi secara beransur-ansur kehilangan pendengarannya dalam tempoh antara satu dengan lapan tahun. Yayasan Kesihatan dan Pendidikan American Border Collie Association (ABCA HEF) sedang menyokong penyelidikan tentang punca genetik bagi penyakit ini. Kawasan-kawasan syak bagi genom telah dikenal pasti, namun lokasi mutasi-(mutasi) penyebab tepat belum ditentukan setakat ini.[25]

Lipofusinosis seroid neuron (NCL) ialah penyakit jarang tetapi serius yang terbatas kepada collie sempadan pertunjukan. NCL mengakibatkan kerosakan saraf parah dan kematian awal; anjing menderita jarang bertahan melebihi umur dua tahun. Mutasi yang menyebabkan bentuk penyakit yang ditemukan pada collie sempadan dikenal pasti oleh Scott Melville di makmal Alan Wilton dari Sekolah Bioteknologi dan Sains Biomolekul, Universiti New South Wales.[26] Tiada rawatan atau penawar, tetapi ujian DNA kini tersedia untuk mengesan pembawa serta anjing terjejas.

Sindrom neutrofil terperangkap (TNS) ialah penyakit keturunan yang melibatkan sumsum tulang yang mengeluarkan neutrofil (sel putih) tetapi tidak dapat melepaskannya dengan berkesan ke dalam aliran darah. Anak anjing terjejas mempunyai sistem imun rosak dan akhirnya mati akibat jangkitan yang tidak dapat dilawan. Mutasi yang bertanggungjawab untuk TNS telah ditemukan pada collie sempadan pada anjing pekerja Inggeris, pada anjing pertunjukan yang berasal dari Australia dan New Zealand, dan pada anjing pekerja Australia tidak berkaitan. Ini menunjukkan bahawa gen ini tersebar luas dan barang kali setua baka ini sendiri. TNS dikenal pasti oleh Jeremy Shearman di makmal Alan Wilton dari Sekolah Bioteknologi dan Sains Biomolekul, Universiti New South Wales. Tiada penawar, tetapi ujian DNA kini tersedia untuk mengesan pembawa serta anjing terjejas.[27]

Penyakit lain yang lebih jarang ditemukan termasuk katarak juvenil, osteokondritis, hipotiroidisme, diabetes melitus, dan neutropenia berkitar anjing, kecederaan tisu lembut karpus.[28]

Sindrom pengsan cetusan senaman yang serupa dengan yang terlihat pada anjing pengutip Labrador, disebut pengsan collie sempadan, dan dicetuskan oleh episod pengsan yang berkaitkan dengan tempoh senaman berat, telah diperihalkan pada collie sempadan di Amerika Utara, di Eropah, dan di Australia; dan buat masa ini merupakan subjek penyiasatan lanjut.[29] Pengsan collie sempadan atau "the wobbles" ialah penyakit yang terdapat pada banyak baka gembala/pekerja. Puncanya buat masa ini tidak diketahui. Pengsan collie sempadan kelihatannya berkaitan dengan senaman berkeamatan tinggi yang didapati khususnya menarik untuk anjing individu. Sebagai contoh, sesetengah anjing tidak dapat mengutip bola tenis, kerana mendapati bahawa aktiviti ini amat merangsang, tetapi mampu berlari sejauh beberapa batu tanpa gejala pengsan collie sempadan. Gejala pada umumnya termasuk disorientasi, lembap mental, kehilangan perhatian, tungkai belakang terketar-ketar, penyeretan tungkai belakang, dan akhirnya keperluan untuk duduk atau berbaring. Kehilangan kesedaran dan geletar/kekejangan mirip sawan bukanlah ciri-ciri pengsan collie sempadan. Tiada ujian diagnostik semasa atau pemeriksaan veterinar yang dapat mengesahkan pengsan collie sempadan dan diagnosis kerap diberikan sebagai diagnosis pengecualian atau berdasarkan gejala klinikal. Tiada rawatan semasa yang disyorkan dan nasihat diberikan untuk membatasi episod dengan mengelakkan aktiviti yang mencetuskan pengsan itu.[30]

Sebuah kajian di United Kingdom yang meneliti rekod klinikal mendapati bahawa collie sempadan mempunyai prevalens tertinggi bagi neoplasia hati. Collie sempadan adalah 2.67 kali lebih berkemungkinan untuk menghidap penyakit ini berbanding dengan baka lain.[31]

Collie sempadan ialah salah satu baka yang lebih lazim terjejas akibat mutasi pada gen MDR1.[22] Mutasi ini menyebabkan haiwan terjejas menjadi lebih rendah terhadap kesan-kesan negatif daripada ubat pada jumlah yang sepatutnya selamat. Ubat lazim seperti doramektin dan ivermektin akan menyebabkan neurotoksikosis.[32] Mutasi ini mempunyai frekuensi sebanyak 1–4.8% bergantung pada negara.[33]

Piawaian baka

sunting
 
Anak collie sempadan hitam dan putih betina

Terdapat dua jenis ujian, atau piawaian, untuk menentukan kualiti pembiakbakaan bagi collie sempadan: ujian anjing gembala asli ISDS dan penampilan.

Ujian anjing gembala ISDS

sunting

Ujian asli ialah ujian anjing gembala ISDS. Ujian ini masih digunakan kini yang melibatkan anjing dan pengendali mengumpulkan kumpulan haiwan ternakan dan memindahkan kumpulan itu senyap-senyap di sekeliling balapan. Terdapat unsur piawaian tertentu untuk ujian ini bergantung pada peringkat: kebangsaan atau antarabangsa. Untuk kedua-dua peringkat, biri-biri mesti dikumpulkan setenang yang mungkin tanpa berasa cemas.[34] Untuk pertandingan kebangsaan, yang biasanya diadakan antara England, Ireland, Scotland, dengan Wales, ujian dijalankan di sepanjang balapan 400 ela.[35] Balapan antarabangsa menggunakan balapan 400 ela untuk ujian kelayakan, tetapi pada hari ketiga dan terakhir, ujian diadakan di balapan sepanjang 800 ela.[35]

Ujian antarabangsa melibatkan "pengambilan berganda", yang membabitkan anjing gembala yang mesti mengumpulkan 10 ekor biri-biri dari jarak 800 ela, membawa biri-biri tersebut pada suatu sudut ke arah pusat padang, dan kemudian diutus kemabli ke arah lagi satu untuk mengumpulkan 10 ekor biri-biri lagi, yang juga diletakkan sejauh 800 ela dari kedudukan pengendali. Lima ekor daripada 20 ekor biri-biri itu memakai kolar, dan di penghujung giringan segi tiga, biri-biri itu dikumpulkan ke dalam "gelanggang pengasingan" bulat dan 15 ekor biri-biri tanpa kolar itu dihalau sambil kelima-lima biri-biri berkolar disimpan di dalam gelanggang dan kemudian dikandangkan.[34][36] Anjing gembala mesti diarahkan melalui halangan pada jarak berbeza-beza dari kedudukan pengendali, dan kemudian anjing itu mesti menunjukkan keupayaan untuk melakukan kerja dekat-dekat dengan mengandangkan dan mengisih biri-biri itu.[37]

Penampilan

sunting

Di hampir setiap rantau di dunia, collie sempadan kini juga merupakan baka yang ditunjukkan dalam pertunjukan gelanggang atau bangku. Untuk orang yang menyertai acara ini, collie sempadan ditakrifkan menurut piawaian baka, yang merupakan perihal tentang penampilan anjing berkenaan. Di New Zealand dan di Australia, baka ini telah ditunjukkan sepanjang kebanyakan abad ke-20 dan piawaian collie sempadan telah menghasilkan anjing dengan lapis bulu ganda panjang (lapis bulu licin diizinkan), mata gelap lembut, tubuh lebih panjang sedikit daripada ketinggian, stop cukup jelas, telinga separa mencucuk, serta perangai lemah lembut dan ramah. Gaya collie sempadan ini telah menjadi popular pada anjing kenel pertunjukan di seluruh dunia, serta sesama hakim berprestij. Piawaian baka menyatakan bahawa ekornya mestilah sedikit melengkung dan mesti berhenti para paras keting. Bulu mesti lebat. Ia patut menunjukkan ekspresi baik pada matanya dan mesti cerdas. Ia bertenaga dengan kebanyakannya lapis bulu hitam dan putih (kadang-kadang perang). Ia patut mempunyai naluri penggembalaan kuat.

Kritikan keakuran anjing pertunjukan berdasarkan penampilan

sunting

Penggemar lain menentang penggunaan collie sempadan sebagai anjing pertunjukan, kerana kebimbangan bahawa pembiakbakaan untuk penampilan akan membawa kepada pengurangan trait anjing pekerja pada baka ini. Beberapa orang pengendali collie sempadan pekerja menyertai pertunjukan pengakuran, kerana anjing pekerja dibiakbakakan mengikut piawaian prestasi dan bukan mengikut piawaian penampilan. Begitu juga, anjing yang dibiakbakakan untuk pengakuran jarang dilihat di padang ujian anjing gembala, kecuali dalam acara tajaan kelab kenel. Anjing yang didaftarkan sama ada dengan pejabat pendaftaran pekerja atau berdasarkan pengakuran dilihat dalam acara prestasi lain seperti ketangkasan, kepatuhan, penjejakan, atau flyball; walau bagaimanapun, anjing ini tidak semestinya mengakuri piawaian baka bagi penampilan sehampir anjing yang ditunjukkan dalam gelanggang baka kerana ini bukan syarat dalam acara prestasi dan ia juga tidak semestinya menyertai kegiatan penggembalaan.

Pendaftaran

sunting

United Kingdom

sunting

Di United Kingdom, anjing dapat didaftarkan dengan The Kennel Club seperti mana-mana baka beriktiraf lain; sebuah persatuan baka, International Sheep Dog Society,[38] hanya mendaftarkan anjing dengan kebolehan penggembalaan terbukti.[39]

Amerika Syarikat

sunting
 
Seekor border collie yang berdaftar dengan AKC dan mempunyai sijil keturunan ABCA

Pejabat pendaftaran utama untuk collie sempadan di Amerika Syarikat ialah American Border Collie Association (ABCA), yang didedikasikan untuk pemeliharaan anjing pekerja tradisional.[40] Baka ini juga diiktiraf pada tahun 1995 oleh American Kennel Club (AKC) selepas menduduki Kelas Lain-lain AKC selama lebih daripada 50 tahun. Pengiktirafan itu dibantah[41] oleh majoriti kumpulan gabungan collie sempadan, seperti United States Border Collie Club, yang berasa bahawa pengesan pada kemahiran kerja baka ini akan hilang di bawah pengiktirafan AKC. Pendaftaran AKC telah meningkat secara beransur-ansur sejak pengiktirafan dan menjelang tahun 2004 terdapat 1,984 pendaftaran AKC baharu bagi collie sempadan, dengan 2,378 lagi untuk tahun 2005.[42] Sebaliknya, American Border Collie Association mendaftarkan hampir-hampir 20,000 ekor collie sempadan setiap tahun.[43] Oleh sebab ketegangan wujud antara matlamat pembiakbakaan mengikut piawaian anjing pekerja dengan piawaian penampilan, American Border Collie Association mengundi pada tahun 2003 bahawa anjing yang mencapai kejuaraan pengakuran akan dinyahsenaraikan daripada pendaftaran ABCA, tanpa mengira kebolehan. Pendaftaran silang diizinkan antara pejabat pendaftaran anjing pekerja dan AKC menerima anjing yang berdaftar dengan ABCA, tetapi tiada pejabat pendaftaran anjing pekerja di Amerika Syarikat yang menghormati pedigri AKC.

Australia

sunting

Di Australia, collie sempadan didaftarkan dengan badan kawalan negeri gabungan Australian National Kennel Council (ANKC) atau dengan pejabat pendaftaran anjing pekerja. Antara 2,011 ekor dengan 2,701 ekor collie sempadan berpedigri ANKC telah didaftarkan dengan ANKC pada setiap tahun sejak tahun 1986.[44] Kemasukan dalam daftar utama anggota gabungan ANKC membolehkan collie sempadan bertanding dalam pengakuran, kepatuhan, ketangkasan, penjejakan, anjing cakera, penggembalaan, dan acara lain berkeizinan ANKC yang dianjurkan oleh kelab gabungan ANKC, manakala kemasukan dalam daftar terhad melarang kemasukan dalam acara pengakuran. ANKC menyediakan piawaian baka; walau bagaimanapun, ini terpakai untuk acara pengakuran sahaja dan tidak mempunyai pengaruh ke atas anjing yang memasuki acara prestasi. Anjing tidak berpedigri ANKC juga mungkin layak untuk kemasukan ke dalam daftar sekutu atau daftar sukan ANKC dan boleh bertanding dalam acara prestasi atau acara penggembalaan ANKC. Pertubuhan ketangkasan seperti Agility Dog Association of Australia (ADAA) mempunyai pejabat pendaftaran sendiri yang mengizinkan kemasukan mana-mana anjing yang ingin bertanding dalam acara mereka.

Kanada

sunting

Di Kanada, Agriculture Canada telah mengiktiraf Canadian Border Collie Association[45] sebagai pejabat pendaftaran di bawah Akta Pedigri Haiwan untuk mana-mana collie sempadan yang ditetapkan sebagai "Baka Tulen" di Kanada.

Kriteria yang digunakan adalah berdasarkan zuriat gembala dan bukan penampilan. Ia merupakan pejabat pendaftaran dua peringkat yang bermaksud bahawa anjing yang diimport yang berdaftar dengan kelab kenel asing yang mengadakan pertunjukan pengakuran diberi pendaftaran "B", manakala anjing yang berasal langsung daripada pejabat pendaftaran anjing pekerja lain diletakkan di pejabat pendaftaran "A".

Baru-baru ini, Canadian Kennel Club telah meninjau anggotanya untuk membuat keputusan sama ada collie sempadan patut disertakan dalam "Senarai Lain-lain" CKC. Ketetapan ini akan memberi pemilik collie sempadan kebolehan untuk bertanding dalam semua acara CKC, tetapi CKC tidak akan menjadi badan pendaftar. Orang yang bertanding dalam acara prestasi menyokong langkah itu. CBCA menentang ketetapan ini.

Afrika Selatan

sunting

Pendaftaran anjing gembala pekerja di Afrika Selatan ialah tanggungjawab South African Sheepdog Association. Anjing daftaran ISDS yang diimport ke negara ini boleh dipindahkan ke dalam daftar SASDA. Anjing yang tidak berdaftar dapat menjadi layak untuk pendaftaran melalui penganugerahan sijil kebolehan kerja oleh hakim berdaftar. Kadang-kadang, mereka memudahkan pengujian anjing yang digunakan untuk pembiakbakaan, untuk displasia pinggul, dan anomali mata collie, untuk menggalakkan pembiakbakaan anjing tanpa kecacatan genetik ini.

Turki

sunting

Pendaftaran collie sempadan pekerja di Turki ialah bidang kuasa Border Collie Derneği (Persatuan Collie Sempadan Turki)[46] yang ditubuhkan pada tahun 2007.

Tempat lain

sunting

Baka collie sempadan juga diiktiraf sebagai anjing gembala utama oleh International Stock Dog Federation (ISDF),[47] yang berpangkalan di Piccadilly, London, United Kingdom.

Kegiatan

sunting

Collie sempadan ialah salah satu baka paling popular untuk pertandingan ketangkasan anjing. Ia juga cemerlang dalam kepatuhan kompetitif, kemahiran persembahan, flyball, penjejakan, dan ujian anjing gembala, dan acara penggembalaan.[48]

Kerja haiwan ternakan

sunting
 
Collie sempadan menggunakan renungan langsung terhadap biri-biri, yang dikenali sebagai "mata", untuk menakut-nakutkan biri-biri semasa penggembalaan.
 
Collie sempadan hitam dan putih yang menggembala seekor biri-biri

Collie sempadan pekerja dapat menerima arahan melalui suara dan dengan wisel pada jarak jauh semasa menggembala. Tenaga hebat dan naluri penggembalaannya masih digunakan untuk menggembala pelbagai haiwan, daripada biri-biri dan lembu tradisional, kepada ayam itik bebas merantau, babi, dan burung unta. Ia juga digunakan untuk menghalau burung liar yang tidak diingini dari landasan lapangan terbang, padang golf, dan kawasan awam dan persendirian lain.[49]

Gembala di United Kingdom telah mengambil unsur penggembalaan paling kritikal dan memasukkan unsur tersebut ke dalam ujian anjing gembala. Ujian anjing gembala tercatat pertama diadakan di Bala, Wales Utara, pada tahun 1873.[50] Pertandingan ini membolehkan peladang dan gembala menilai bakal pasangan untuk anjing pekerja mereka, tetapi mereka telah membangunkan aspek sukan juga, dengan pesaing dari luar komuniti pertanian yang turut serta.

Di Amerika Syarikat, badan kelulusan kebangsaan untuk pertandingan ini ialah USBCHA.[51] Di United Kingdom, padanannya ialah International Sheep Dog Society, di Kanada, Canadian Border Collie Association (CBCA)[52] dan di Afrika Selatan, padanannya ialah South African Sheepdog Association.

Sukan anjing

sunting

Collie sempadan cemerlang dalam beberapa sukan anjing selain kejayaannya dalam ujian anjing gembala kerana naluri tingginya penggembalaan. Naluri dan kebolehlatihan penggembalaan dapat diuji apabila diperkenalkan kepada biri-biri atau dalam ujian naluri tanpa persaingan. Collie sempadan yang menunjukkan naluri penggembalaan asasi dapat dilatih untuk bertanding dalam ujian anjing gembala dan acara penggembalaan lain.[48] Ia berprestasi baik pada sesetengah ketinggian lompatan lebih tinggi dalam pertandingan ketangkasan anjing, sehinggakan di England, pertandingan kerap menyertakan kelas untuk anjing ABC, "Anything But Collies" ("Apa-apa yang Bukan Collie", "Apa-apa Selain Collie").[53]

Kepantasan, ketangkasan, dan stamina collie sempadan telah membolehkannya mendominasi aktiviti anjing seperti flyball dan pertandingan anjing cakera. Kebolehlatihannya juga telah memberinya tempat dalam pertandingan tarian anjing.

Collie sempadan mempunyai deria bau cukup berkembang dan dengan dorongan tinggi sesuai sebagai anjing pengesan cemerlang dan mudah bermotivasi untuk ujian penjejakan.[54] Ujian ini mensimulasikan penemuan orang hilang dalam situasi terkawal yang dalamnya prestasi anjing berkenaan dapat dinilai, dengan gelaran yang diberikan untuk anjing berjaya. Collie sempadan digunakan sebagai anjing pencarian dalam penyelamatan di pergunungan di Britain. Ia khususnya berguna untuk mencari di kawasan besar lereng bukit dan runtuhan salji. Hamish MacInnes percaya bahawa anjing berlapis bulu gelap kurang terdedah kepada kebutaan salji.[55]

Penyelidikan

sunting

Kecerdasan mengagumkan pada border collie telah menjadikannya subjek berdaya maju untuk penyelidikan. Khususnya, projek FIDO (Memudahkan Interaksi untuk Anjing dengan Pekerjaan) usaha Institut Teknologi Georgia menunjukkan keupayaan anjing cerdas untuk berkomunikasi dengan manusia. Khususnya, Profesor Melody Jackson, pengarah BrainLab di institut itu, menggunakan seekor border collie bernama Sky untuk mengaktifkan penderia yang dipakai oleh anjing itu yang membolehkan Sky berkomunikasi dalam bahasa Inggeris yang boleh didengar dengan pengendalinya. Satu niat adalah untuk membolehkan anjing khidmat memberikan amaran kepada pemiliknya tentang bahaya mendatang atau memberikan amaran kepada orang lain tentang situasi kecemasan yang melibatkan pengendalinya, terutamanya situasi yang mungkin mengakibatkan ketidakupayaan pengendalinya.[56][57][58]

Collie sempadan terkenal

sunting
  • Rico, yang dikaji kerana mengecam sehingga 200 objek dengan nama. Seekor lagi collie sempadan, Betsy, didapati mempunyai perbendaharaan kata sebanyak lebih daripada 300 patah perkataan.[59]
  • Chaser mempunyai perbendaharaan kata sebanyak 1,022 perkataan, mampu menaakul melalui pengecualian, dan mampu mengenali objek mengikut golongan objek tersebut.[60][61][62]
  • Shep, yang merupakan teman jangka panjang kepada John Noakes daripada Blue Peter oleh BBC dan Meg, teman kepada Matt Baker, bekas penyampai bagi rancangan sama
  • Shep juga merupakan seekor anjing yang muncul di stesen kereta api pada tahun 1936 dan menyaksikan tuannya yang telah meninggal dunia yang dimuatkan ke dalam kereta api. Ia kekal di sana sambil menunggu kepulangan tuannya selama lima tahun setengah berikutnya.
  • Striker, yang merupakan pemegang Rekod Dunia Guinness semasa untuk "Tingkap Kereta Terpantas yang Dibuka oleh Anjing" pada 11.34 saat[63]
  • Jean, yang juga dikenali sebagai Anjing Vitagraph, yang merupakan anjing bintang filem pertama (yang dimiliki dan dilatih oleh Laurence Trimble)
  • Bandit, border collie Scotland yang tersesat daripada siri televisyen Little House on the Prairie, ialah anjing kedua milik Laura Ingalls dalam rancangan itu.[64]
  • Sheila, anjing awam pertama yang pernah dianugerahi Pingat Dickin PDSA atas peranannya dalam penyelamatan anak kapal B-17 Flying Fortress yang terhempas ke Cheviot Hills, Northumberland[65]
  • Dog, watak utama dalam lerang komik New Zealand Footrot Flats dan filem Footrot Flats: The Dog's Tale, tinggal dengan pemiliknya Wal Footrot di sebuah ladang biri-biri dan lembu yang dipanggil Footrot Flats. Nama sebenarnya, yang dipilih oleh ibu saudara kepada Wal, iaitu Dolly, tidak pernah didedahkan.
  • Mr. Pickles ialah protagonis judulan dan collie sempadan peliharaan keluarga Goodman, jelmaan fizikal bagi sang Iblis, yang suka makan jeruk.
  • Tilly, seekor collie sempadan yang melarikan diri daripada kemalangan kereta di Idaho dan ditemukan dua hari kemudian di ladang berdekatan, sambil menggembala biri-biri[66]
  • Mackenzie, seekor collie sempadan New Zealand yang tinggal di Brisbane daripada siri televisyen animasi prasekolah Australia Bluey.
  • Messi, seekor collie sempadan yang menjadi bintang sebagai "Snoop" dalam Anatomy of a Fall dan memenangi anugerah Palm Dog tahun 2023 pada Festival Filem Cannes[67]
  • Hurricane, seekor border collie, memenangi musim 18 America's Got Talent dengan jurulatihnya Adrian Stoica.[68]

Catatan

sunting
  1. ^ Jawi: ‏کولي سمڤادن; بوردر کولي‎‎; bahasa Inggeris: border collie

Rujukan

sunting
  1. ^ Fogle, Bruce (1 Oktober 2013). Dennis-Bryan, Kim (penyunting). The Dog Encyclopedia: The Definitive Visual Guide [Ensiklopedia Anjing: Panduan Visual Muktamad] (dalam bahasa Inggeris). Disumbangkan oleh Ann Baggaley dan Katie John. (ed. ke-2). New York, New York, Amerika Syarikat: Dorling Kindersley Publishing. m/s. 49–51. ISBN 9781465421166. OCLC 859155647.
  2. ^ a b Coren, Stanley (1995). The Intelligence of Dogs: A Guide to the Thoughts, Emotions, and Inner Lives of Our Canine Companions [Kecerdasan Anjing: Panduan untuk Fikiran, Emosi, dan Kehidupan Dalaman Teman Anjing Kita] (dalam bahasa Inggeris). New York, New York, Amerika Syarikat: Bantam Books. ISBN 9780553374520. OCLC 30700778.
  3. ^ a b "American Kennel Club - Border Collie" [American Kennel Club - Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). American Kennel Club. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  4. ^ McCulloch, John Herries (1952). Border Collie Studies [Kajian Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). WSN. ISBN 9781858290669.
  5. ^ Collie Breed History (dalam bahasa Inggeris) Lee Weston, www.barkbytes.com. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  6. ^ a b "About the Border Collie" [Tentang Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). Allbordercollies.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Februari 2008. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  7. ^ "BC Museum: AULDHEMP". Border Collie Museum (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 31 Januari 2024.
  8. ^ "Border Collie History: From Old Hemp to New Beginnings - Collie Point" [Sejarah Collie Sempadan: Daripada Old Hemp hingga Permulaan Baharu - Collie Point]. Collie Point (dalam bahasa Inggeris). 18 Oktober 2018. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  9. ^ "Border Collie Database" [Pangkalan Data Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). Db.kennel.dk. 8 Ogos 2002. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  10. ^ "Imports" [Import]. Colonist (dalam bahasa Inggeris). 11 Jun 1858. m/s. 2. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  11. ^ Lilico, James (1920). The Breeding and Training of Sheep Dogs [Pembiakbakaan dan Pelatihan Anjing Gembala Biri-biri] (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-3). Invercargill, New Zealand: Southland News. OCLC 156216505.
  12. ^ Cooper, Barbara. "Historical Sheepdog Trials" [Ujian Anjing Gembala Bersejarah] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 7 April 2023. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  13. ^ "Origin And History of the Australian Working Kelpie" [Asal Usul dan Sejarah Kelpie Pekerja Australia] (dalam bahasa Inggeris).
  14. ^ Pattison, Trish (15 Jun 1998). "Re: GLENDINNING". http://listsearches.rootsweb.com/th/read/BORDER/1998-06/0897939178. Diperolehi 31 Januari 2024.
  15. ^ Whiteman, Kelly. "Border Collie Breed Information" [Maklumat Baka Collie Sempadan]. www.bonnidune.com (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Disember 2023. Dicapai pada 31 Januari 2024.
  16. ^ "A Dog of a Different Color" [Anjing dengan Warna Berbeza] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 1 Mei 2009.
  17. ^ "How to choose a border collie" [Cara untuk memilih collie sempadan] (dalam bahasa Inggeris). American Border Collie Association. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  18. ^ Coren, Stanley (5 Januari 2006). The Intelligence of Dogs: A Guide to the Thoughts, Emotions, and Inner Lives of Our Canine Companions [Kecerdasan Anjing: Panduan untuk Fikiran, Emosi, dan Kehidupan Dalaman Teman Anjing Kita] (dalam bahasa Inggeris). New York, New York, Amerika Syarikat: Atria Publishing Group. ISBN 9780743280877. OCLC 61461866.
  19. ^ Teng, Kendy Tzu-yun; Brodbelt, David C.; Pegram, Camilla; Church, David B.; O'Neill, Dan Gerard (28 April 2022). "Life tables of annual life expectancy and mortality for companion dogs in the United Kingdom" [Jadual kehidupan jangka hayat dan mortaliti tahunan untuk anjing teman di United Kingdom]. Scientific Reports (dalam bahasa Inggeris). Nature Portfolio. 12 (1): 6415. Bibcode:2022NatSR..12.6415T. doi:10.1038/s41598-022-10341-6. ISSN 2045-2322. PMC 9050668 Check |pmc= value (bantuan). PMID 35484374 Check |pmid= value (bantuan). S2CID 248432001 Check |s2cid= value (bantuan).
  20. ^ McMillan, Kirsten M.; Bielby, Jon; Williams, Carys L.; Upjohn, Melissa M.; Casey, Rachel A.; Christley, Robert M. (1 Februari 2024). "Longevity of companion dog breeds: those at risk from early death" [Kelanjutan usia baka anjing teman: yang berisiko untuk kematian awal]. Scientific Reports (dalam bahasa Inggeris). Nature Portfolio. 14 (1): 531. Bibcode:2024NatSR..14..531M. doi:10.1038/s41598-023-50458-w. ISSN 2045-2322. PMC 10834484 Check |pmc= value (bantuan). PMID 38302530 Check |pmid= value (bantuan). S2CID 267382263 Check |s2cid= value (bantuan).
  21. ^ Adams, Vicki J.; Evans, Katy M.; Sampson, Jeff; Wood, James Lionel Norman (1 Oktober 2010). "Methods and mortality results of a health survey of purebred dogs in the UK" [Kaedah dan keputusan mortaliti tinjauan kesihatan anjing baka tulen di United Kingdom]. Journal of Small Animal Practice (dalam bahasa Inggeris). Wiley. 51 (10): 512–524. doi:10.1111/j.1748-5827.2010.00974.x. ISSN 1748-5827. PMID 21029096. S2CID 36903216.
  22. ^ a b Oliver, James A. C.; Mellersh, Cathryn Suzanne (14 Disember 2020). "Genetics" [Genetik]. Dalam Cooper, Barbara; Mullineaux, Elizabeth; Turner, Lynn (penyunting). BSAVA Textbook of Veterinary Nursing [Buku Teks Kejururawatan Veterinar BSAVA] (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-6). Gloucester, United Kingdom: British Small Animal Veterinary Association. m/s. 131. ISBN 9781910443392. OCLC 1197697572.
  23. ^ Platt, Simon; Freeman, Julia; di Stefani, Alberta; Wieczorek, Lara; Henley, William E. (November 2006). "Prevalence of Unilateral and Bilateral Deafness in Border Collies and Association with Phenotype" [Prevalens Kepekakan Ekasisi dan Dwisisi pada Collie Sempadan dan Perkaitan dengan Fenotip]. Journal of Veterinary Internal Medicine (dalam bahasa Inggeris). Wiley. 20 (6): 1355–1362. CiteSeerX 10.1.1.576.2252. doi:10.1111/j.1939-1676.2006.tb00751.x. ISSN 1939-1676. PMID 17186850. S2CID 25328400.
  24. ^ "Discovering Inherited Adult-Onset Deafness in Border Collies" [Menemukan Kepekakan Permulaan Dewasa Terwaris pada Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 16 Februari 2013.
  25. ^ "The Current State of Testing for Early Adult Onset Deafness (EAOD)" [Keadaan Semasa bagi Pengujian untuk Kepekakan Permulaan Dewasa Muda]. Border Collie Health & Education Foundation (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 19 Oktober 2024.
  26. ^ "Dog disease gets the bite" (dalam bahasa Inggeris). Science.unsw.edu.au. 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 Ogos 2007. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  27. ^ Ackerman, Lowell J. (26 Julai 2011). The Genetic Connection: A Guide to Health Problems in Purebred Dogs [Sambungan Genetik: Panduan untuk Masalah Kesihatan pada Anjing Baka Tulen] (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-2). Lakewood, Colorado, Amerika Syarikat: American Animal Hospital Association Press. m/s. 219. ISBN 9781583261576. OCLC 711828842.
  28. ^ Gough, Alex; Thomas, Alison (19 Julai 2010). Breed Predispositions to Disease in Dogs & Cats [Predisposisi Baka terhadap Penyakit pada Anjing dan Kucing] (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-2). Chichester, West Sussex, United Kingdom: Wiley-Blackwell. ISBN 9781405180788. OCLC 467711662.
  29. ^ "Border Collie Collapse" [Rebah Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 28 September 2013.
  30. ^ Taylor, Susan M.; Minor, Katie M.; Shmon, Cindy L.; Shelton, Gloria Diane; Patterson, Edward E.; Mickelson, James R. (1 November 2016). "Border Collie Collapse: Owner Survey Results and Veterinary Description of Videotaped Episodes" [Rebah Collie Sempadan: Hasil Keputusan Tinjauan Pemilik dan Perihal Veterinar bagi Episod Bervideo]. Journal of the American Animal Hospital Association (dalam bahasa Inggeris). Persatuan Hospital Haiwan Amerika. 52 (6): 364–370. doi:10.5326/JAAHA-MS-6436. ISSN 1547-3317. PMID 27685362. S2CID 6791593.
  31. ^ Bandara, Yuvani; Bayton, W. A.; Williams, T. L.; Scase, T.; Bexfield, Nicholas H. (21 Jun 2021). "Histopathological frequency of canine hepatobiliary disease in the United Kingdom" [Kekerapan histopatologi penyakit hati hempedu anjing di United Kingdom]. Journal of Small Animal Practice (dalam bahasa Inggeris). Wiley. 62 (9): 730–736. doi:10.1111/jsap.13354. ISSN 1748-5827. PMID 34155648. S2CID 235595314 Check |s2cid= value (bantuan).
  32. ^ Mizukami, Keijiro; Chang, Hye-Sook; Yabuki, Akira; Kawamichi, Takuji; Hossain, Mohammad A.; Rahman, Mohammad M.; Uddin, Mohammad M.; Yamato, Osamu (16 November 2011). "Rapid genotyping assays for the 4–base pair deletion of canine MDR1/ABCB1 gene and low frequency of the mutant allele in Border Collie dogs" [Cerakin penggenotipan cepat untuk pemotongan pasangan bes 4 bagi gen MDR1/ABCB1 anjing dan kekerapan rendah alel mutan pada collie sempadan]. Journal of Veterinary Diagnostic Investigation (dalam bahasa Inggeris). Sage Publishing. 24 (1): 127–134. doi:10.1177/1040638711425591. ISSN 1943-4936. PMID 22362942. S2CID 23112169.
  33. ^ Lerdkrai, Chommanad; Phungphosop, Nuch (27 November 2021). "Prevalence of the MDR1 gene mutation in herding dog breeds and Thai Ridgebacks in Thailand" [Prevalens mutasi gen MDR1 pada baka anjing gembala dan anjing belakang permatang Thai di Thailand]. Veterinary World (dalam bahasa Inggeris). Veterinary World. 14 (11): 3015–3020. doi:10.14202/vetworld.2021.3015-3020. ISSN 2231-0916. PMC 8743763 Check |pmc= value (bantuan). PMID 35017851 Check |pmid= value (bantuan). S2CID 244753806 Check |s2cid= value (bantuan).
  34. ^ a b "Sheep Welfare" [Kebajikan Biri-biri] (dalam bahasa Inggeris). International Sheepdog Society. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 April 2011. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  35. ^ a b "What is a Sheepdog Trial?" [Apakah Ujian Anjing Gembala?] (dalam bahasa Inggeris). International Sheepdog Association. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Julai 2012. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  36. ^ "ISDS Trials: Format and Rules" [Ujian ISDS: Format dan Peraturan] (dalam bahasa Inggeris). International Sheepdog Society. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 April 2011. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  37. ^ "ISDS Trials: National Singles Course" [Ujian ISDS: Larian Tunggal Kebangsaan] (dalam bahasa Inggeris). International Sheepdog Society. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Oktober 2010. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  38. ^ The International Sheep Dog Society (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 1 Februari 2024.
  39. ^ "Herding Group" [Kumpulan Gembala]. American Kennel Club (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 11 September 2024.
  40. ^ "ABCA | American Border Collie Association, Inc" (dalam bahasa Inggeris). American Border Collie Association. Dicapai pada 26 Oktober 2024.
  41. ^ The AKC Controversy (dalam bahasa Inggeris)
  42. ^ "AKC Dog Registration Statistics" [Statistik Pendaftaran Anjing AKC] (dalam bahasa Inggeris). American Kennel Club. 9 Julai 2010. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  43. ^ American Border Collie Association News (dalam bahasa Inggeris) Diarkibkan 29 April 2007 di Wayback Machine www.americanbordercollie.org. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  44. ^ National Registration Statistics (dalam bahasa Inggeris) Diarkibkan 19 Ogos 2006 di Wayback Machine di Wayback Machine. Australian National Kennel Association. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  45. ^ Canadian Border Collie Association (dalam bahasa Inggeris) www.canadianbordercollies.org. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  46. ^ Border Collie Dernegi (dalam bahasa Turki) Diarkibkan 8 Ogos 2020 di Wayback Machine Türkiye Border Collie Derneği. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  47. ^ International Stock Dog Federation (ISDF) (dalam bahasa Inggeris) Diarkibkan 29 Ogos 2011 di Wayback Machine di Wayback Machine. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  48. ^ a b Hartnagle-Taylor, Jeanne Joy; Taylor, Ty (2010). Stockdog Savvy [Selok-belok Anjing Ternakan] (dalam bahasa Inggeris). Crawford, Colorado, Amerika Syarikat: Alpine Publications. ISBN 9781577791065. OCLC 456420606.
  49. ^ Borrello, Steve (29 Februari 2016). "Meet Piper, the Airport K-9 Wildlife Control Dog Who Keeps Runways Safe" [Kenali Piper, Anjing Kawalan Hidupan Liar K-9 Lapangan Terbang yang Mengekalkan Keselamatan Landasan]. ABC News (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 1 Februari 2024.
  50. ^ "ISDS History" [Sejarah ISDS] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 11 Jun 2007.
  51. ^ Official Page of the USBCHA (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 1 Februari 2024.
  52. ^ Canadian Border Collie Association (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 1 Februari 2024.
  53. ^ "KC ABC Agility Semi-Finals" [Peringkat Separuh Akhir Agiliti ABC KC] (dalam bahasa Inggeris). Agilitynet.co.uk. 15 Julai 2008. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  54. ^ "Border Collie" [Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). Justusdogs.com.au. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Mac 2010. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  55. ^ MacInnes, Hamish (1972). International Mountain Rescue Handbook [Buku Panduan Penyelamatan Gunung Antarabangsa] (dalam bahasa Inggeris). London, United Kingdom: Constable. m/s. 47–63. ISBN 9780094582002. OCLC 596543.
  56. ^ "Facilitating Interactions for Dogs with Occupations" [Memudahkan Interaksi untuk Anjing dengan Pekerjaan] (dalam bahasa Inggeris). Institut Teknologi Georgia. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 Januari 2023. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  57. ^ "Georgia Tech's 'FIDO Vest' gives service dogs a voice" ['FIDO Vest' Georgia Tech berikan suara kepada anjing khidmat] (dalam bahasa Inggeris). Fox5 Atlanta News via Giancarlo Valentin on YouTube. 12 Ogos 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 Disember 2021. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  58. ^ ""Fido gets even techier tools" by Nidhi Subbaraman, July 31, 2013" ["Fido dapat alat makin canggih" oleh Nidhi Subbarman, 31 Julai 2013] (dalam bahasa Inggeris). NBC Tech News. 31 Julai 2013. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  59. ^ Morell, Virginia (Mac 2008). "National Geographic: Animal Minds" [National Geographic: Minda Haiwan] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Februari 2008. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  60. ^ Pilley, John W.; Reid, Alliston K. (8 Disember 2010). "Border collie comprehends object names as verbal referents" [Collie sempadan memahami nama-nama objek sebagai rerujuk kata]. Behavioural Processes (dalam bahasa Inggeris). Elsevier. 86 (2): 184–195. doi:10.1016/j.beproc.2010.11.007. ISSN 1872-8308. PMID 21145379. S2CID 268515037 Check |s2cid= value (bantuan).
  61. ^ "Border collie comprehends over 1,000 object names" [Collie sempadan memahami lebih daripada 1,000 nama objek]. physorg.com (dalam bahasa Inggeris).
  62. ^ "Dog 'knows more than 1,000 words'" [Anjing 'kenal lebih 1,000 perkataan']. BBC News (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 1 Februari 2024.
  63. ^ Fastest Car Window Opened by a Dog (dalam bahasa Inggeris) www.guinnessworldrecords.com. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  64. ^ "TV ACRES: Dogs > Collie > Jeff as Bandit the dog (Little House on the…". archive.fo (dalam bahasa Inggeris). 4 Februari 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 Februari 2013. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  65. ^ "Sheila Cheviot – Recognition for the Border Collie's Heritage" [Sheila Cheviot – Pengiktirafan untuk Warisan Collie Sempadan] (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 1 Ogos 2015. Dicapai pada 1 Februari 2024.
  66. ^ Free, Cathy (15 Jun 2021). "A dog went missing after a car crash. He was found on an Idaho farm herding sheep" [Anjing hilang selepas nahas kereta. Ia ditemukan di ladang Idaho sambil gembala biri-biri.]. The Washington Post (dalam bahasa Inggeris).
  67. ^ Buchanan, Kyle; Nasseri, Sinna; Kisby, Roger (13 Februari 2024). "At the Oscar Nominees Luncheon, He Fetched the Attention" [Pada Luncheon Calon Oscar, Ia Sambut Perhatian]. The New York Times (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0362-4331. Dicapai pada 16 Mac 2024.
  68. ^ "America's Got Talent Winner of 2023: Where Are They Now?" [Pemenang America's Got Talent 2023: Di Manakah Mereka Sekarang?]. NBC (dalam bahasa Inggeris). 26 Mac 2024.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Collie_sempadan&oldid=6357503"