Laktosa (Jawi: لاكتوسا) ialah sejenis gula disakarida iaitu heterodisakarida yang mempunyai ikatan glikosida β-1:4. Laktosa terdapat dalam susu, dan mungkin dikesan dalam air kencing wanita hamil.

Laktosa
Nama
Nama IUPAC
β-D-Galaktopiranosil-(1→4)-D-glukosa
Nama IUPAC pilihan
(2R,3R,4S,5R,6S)-2-()-6-{[(2R,3S,4R,5R,6R)-4,5,6-trihidroksi-2-(hidroksimetil)oksan-3-il]oksi}oksana-3,4,5-triol
Nama lain
Gula susu
Pengecam
Imej model 3D Jmol
90841
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.509
Nombor EC
  • 200-559-2
342369
KEGG
UNII
  • InChI=1S/C12H22O11/c13-1-3-5(15)6(16)9(19)12(22-3)23-10-4(2-14)21-11(20)8(18)7(10)17/h3-20H,1-2H2/t3-,4-,5+,6+,7-,8-,9-,10-,11-,12+/m1/s1 ☑Y
    Key: GUBGYTABKSRVRQ-DCSYEGIMSA-N ☑Y
  • InChI=1/C12H22O11/c13-1-3-5(15)6(16)9(19)12(22-3)23-10-4(2-14)21-11(20)8(18)7(10)17/h3-20H,1-2H2/t3-,4-,5+,6+,7-,8-,9-,10-,11-,12+/m1/s1
    Key: GUBGYTABKSRVRQ-DCSYEGIMBP
  • C([C@@H]1[C@@H]([C@@H]([C@H]([C@@H](O1)O[C@@H]2[C@H](O[C@H]([C@@H]([C@H]2O)O)O)CO)O)O)O)O
Sifat
C12H22O11
Jisim molar 342.30 g·mol−1
Rupa bentuk Pepejal putih
Ketumpatan 1.525 g/cm3
Takat lebur 252 °C (kontang)[1]
202 °C (monohidrat)[1]
195 g/L[2][3]
+55.4° (kontang) +52.3° (monohidrat)
Termokimia
5652 kJ/mol, 1351 kcal/mol, 16.5 kJ/g, 3.94 kcal/g
Bahaya
NFPA 704 (berlian api)
NFPA 704 berlian 4 warnaKemudahbakaran kod 0: Tidak terbakar. Cth, airKesihatan kod 0: Pendedahan dalam keadaan api tiada bahaya akan berlaku berbanding bahan bakar yang biasa. Cth, natrium kloridaKereaktifan kod 0: Biasanya stabil, walaupun di bawah keadaan pendedahan api, dan tidak reaktif dengan air. Cth, nitrogen cecairBahaya khas (putih): tiada kod
0
0
0
Takat kilat 357.8 °C (676.0 °F; 631.0 K)[4]
Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
 ☑Y pengesahan (apa yang perlu☑Y/N?)
Rujukan kotak info

Laktosa apabila ditindakkan oleh enzim laktase akan menghasilkan galaktosa dan glukosa yang akan dibawa oleh darah ke hati. Penyerapan laktosa berlaku serentak dengan pencernaannya, kerana enzim laktase terdapat pada pinggiran berus sel epitelium usus.

Laktosa bersifat penurun dan menunjukkan fenomena mutaputaran.

Rujukan

sunting
  1. ^ a b Peter M. Collins (2006). Dictionary of Carbohydrates (ed. 2nd). Boca Raton: Chapman & Hall/CRC. m/s. 677. ISBN 978-0-8493-3829-8.
  2. ^ "D-Lactose".
  3. ^ Keterlarutan laktosa dalam air ialah 189.049 g pada 25 °C, 251.484 g pada 40 °C dan 372.149 g pada 60 °C setiap kg larutan. Keterlarutannya dalam etanol ialah 0.111 g pada 40 °C dan 0.270 g pada 60 °C per kg larutan. Machado, José J. B.; Coutinho, João A.; Macedo, Eugénia A. (2001), "Solid–liquid equilibrium of α-lactose in ethanol/water" (PDF), Fluid Phase Equilibria, 173 (1): 121–34, doi:10.1016/S0378-3812(00)00388-5. ds
  4. ^ Sigma Aldrich

Pautan luar

sunting