Saisiyat (kadangkala dieja Saisiat ) ialah bahasa etnik Saisiyat, salah satu daripada pelbagai orang asli Taiwan. Ia adalah bahasa Formosa dari keluarga Austronesia. Ia mempunyai kira-kira 4,750 penutur. Kawasan bahasa Saisiyat adalah kecil, terletak di barat laut negara Taiwan antara kawasan Cina Hakka dan Atayal di kawasan pergunungan (Wufeng, Hsinchu; Nanchuang dan Shitan, Miaoli). Terdapat dua dialek utama: Ta'ai (Saisiyat Utara) dan Tungho (Saisiyat Selatan). Ta'ai dituturkan di Hsinchu dan Tungho dituturkan di Miao-Li. Kulon, satu bahasa Formosan yang telah pupus, berkait rapat dengan Saisiyat tetapi dianggap sebagai bahasa yang berasingan oleh ahli bahasa Taiwan Paul Jen-kuei Li .

Saisiyat
SaiSiyat
Asli kepadaTaiwan
Etnik7,900
Penutur bahasa
4,750 (2002)
Dialek/loghat
  • Taai
  • Tungho
Kod bahasa
ISO 639-3xsy
Glottologsais1237
ELPSaisiyat

Penggunaan

sunting

Kini, sebanyak seribu orang Saisiyat tidak menggunakan bahasa Saisiyat. Ramai orang muda menggunakan Hakka atau Atayal, dan hanya beberapa kanak-kanak sahaja bercakap bahasa Saisiyat. Penutur bahasa Hakka, penutur Atayal dan penutur Saisiyat hidup lebih kurang bersama. Ramai orang Saisiyat boleh berbahasa Saisiyat, Hakka, Atayal, Mandarin, dan kadangkala, Min Nan juga. Walaupun Saisiyat mempunyai bilangan penutur yang agak ramai, bahasa ini terancam.

Ortografi

sunting
  • a - [ä]
  • ae - [æ]
  • b - [β]
  • e - [ə]
  • ng - [ŋ]
  • oe - [œ]
  • s - [s/θ]
  • S - [ʃ]
  • y - [j]
  • z - [z/ð]
  • ' - [ʔ]
  • aa/aː - [aː]
  • ee/eː - [əː]
  • ii/iː - [iː] [1]

Fonologi

sunting

Konsonan

sunting
Inventori konsonan
Bibir Gusi Lelangit gusi Dorsal Glotis
Sengauan m n ŋ
Hentian p t k ʔ
Geseran s z ʃ h
Malaran tak geser w l ɭ j
Getaran r
Depan Pusat belakang
Sempit i
Separuh sempit o
Tengah ə
Separuh luas œ
Luas æ ä

Tatabahasa

sunting

Kata ganti nama diri

sunting

Bahasa Saisiyat mempunyai sistem pronominal yang rumit (Hsieh & Huang 2006:93).

Kata ganti nama diri Saisiyat
Jenis
Kata Ganti Nama Diri
Nominatif Akusatif Genitif Datif Posesif Lokatif
1s. yako/yao yakin/'iyakin puan 'iniman 'amana'a kanman
2s. So'o 'iso'on niSo 'iniSo 'anso'o'a kanSo
3s. sia hisia nisia 'inisia 'ansiaa kansia
1p. (inklusif) 'ita 'inimita mita' 'inimita' 'anmita'a kan'ita
1p. (eksklusif) yami 'iniya'om niya'om 'iniya'om 'anya'oma kanyami
2p. moyo 'inimon nimon 'inimon 'anmoyoa kanmoyo
3p. lasia hilasia nasi 'inilasia 'anlasiaa kanlasia

Rujukan

sunting

Pautan luar

sunting
  1. ^ "Saisiyat (SaySiyat)". Omniglot (dalam bahasa Inggeris).