Chongqing (Cina ringkas: pinyin: Chóngqìng; Ejaan peta pos: Chungking; Wade-Giles: Ch'ung-ch'ing) ialah sebuah bandaraya besar di kawasan tengah barat China. Dari segi pentadbiran, Chongqing ialah salah satu daripada empat kawasan perbandaran berperingkat wilayah di Republik Rakyat China, dan satu-satunya perbandaran sebegini di China barat. Perbandarannya diasaskan pada 14 Mac 1997 sebagai ganti kepada pentadbiran bandaraya subwilayah yang pernah menganggotai wilayah Sichuan. Kawasan perbandaran Chongqing didiami oleh 31,442,300 penduduk berdaftar tepat pada tahun 2005.[1] Sempadan perbandaran Chongqing lebih menjangkaui tiga kawasan perbandaran peringkat wilayah yang lain (Beijing, Shanghai dan Tianjin), dan kebanyakan kawasan pentadbiran seluas lebih 80 000 km², adalah luar bandar. Bidang kuasanya meliputi 19 daerah, 17 kaunti, dan empat kaunti berautonomi. Bilangan penduduk kawasan bandaraya Chongqing sebenar ialah 5.09 juta orang (2000).[2]

Chongqing
重庆
Perbandaran Chongqing · 重庆市
Pemandangan Chongqing
Pemandangan Chongqing
Dewan Besar Rakyat pada waktu malam
Dewan Besar Rakyat pada waktu malam
Lokasi Perbandaran Chongqing di China
Lokasi Perbandaran Chongqing di China
Negara Republik Rakyat China
Bahagian peringkat daerah40
Bahagian peringkat bandar1259
Didudukica. 316 SM
Pentadbiran
 • CPC ChongqingBo Xilai (Setiausaha Jawatankuasa)
 • Datuk BandarHuang Qifan
Keluasan
 • Perbandaran82,300 km2 (31,800 batu persegi)
Aras
435 m (1,427 ft)
Penduduk
 (2006)
 • Perbandaran31,442,300
 • Kepadatan380/km2 (990/batu persegi)
 • Bandar
5,087,197
 • Kedudukan di China
Populations: ke−20; Kepadatan: ke−12
 • Major Bangsa
Han - 91%
Tujia - 5%
Miao - 2%
Zon waktuUTC+8 (Waktu Piawai China)
Postal code
4000 00 - 4099 00
Kod kawasan23
Awalan nombor plat kenderaan渝 A, B, C, F, G, H
ISO 3166-2CN-50
KDNK (2009)CNY 652.7 billion
 - per capitaCNY 22,909
IPM (2006)0.764 (ke-18) — sederhana
Laman sesawang(Cina) www.cq.gov.cn
(Inggeris) english.cq.gov.cn/
Pokok rasmi
Ficus lacor
Bunga rasmi
Camellia (Camellia japonica)
Chongqing
Cina Ringkas: 重庆
Cina Tradisional: 重慶
Maksud harfiah: keraian berganda

Singkatannya, iaitu Yú () yang dipetik dari nama lama sebahagian Sungai Jialing yang mengalir melalui Chongqing hingga ke Sungai Yangtze, diluluskan oleh Majlis Negara pada 18 April 1997. Chongqing juga pernah menjadi sebuah kawasan perbandaran dalam pentadbiran Republik China, yang berfungsi selaku ibu negara sementara ketika Perang China-Jepun Kedua.

Geografi sunting

 
Pencakar langit di Chongqing.
Koordinat geografi
105°17'-110°11' East, 28°10'-32°13' Utara
Suhu purata tahunan
18.2 °C (64.8 °F)
Julat suhu
0 °C (32 °F) – 43 °C (109 °F)
Jumlah sinaran matahari tahunan
1000 – 1200
Kerpasan tahunan
1,000 hingga 1,400 mm (39 hingga 55 in)
Wilayah jiran
Hubei (timur), Hunan (tenggara), Guizhou (selatan), Sichuan (barat), Shaanxi (utara)

Chongqing yang terletak bersebelahan dengan Penara Yungui, direntasi oleh Sungai Jialing dan hulu Sungai Yangtze. Ia merangkumi Daba Shan di utara, Wu Shan di timur, Wuling Shan di tenggara, dan Gunung Dalou di selatan.

Bahagian pentadbiran sunting

 
Peta pentadbiran perbandaran Chongqing

Kawasan Perbandaran Chongqing dibahagi kepada 40 subbahagian peringkat daerah, iaitu 19 daerah, 17 kaunti dan empat kaunti berautonomi.

Daerah
Nama Pinyin Hanzi Hubungan
lalua
Banan 巴南区 Chongqing
Beibei 北碚区
Changshou 长寿区
Dadukou 大渡口区
Fuling 涪陵区 Fuling
Hechuan 合川区 Chongqing
Jiangbei 江北区
Jiangjin 江津区
Jiulongpo 九龙坡区
Nan'an 南岸区
Nanchuan 南川区 Fuling
Qianjiang 黔江区 Qianjiang
Shapingba 沙坪坝区 Chongqing
Shuangqiao 双桥区
Wansheng 万盛区
Wanzhou 万州区 Wanxian
Yubei 渝北区 Chongqing
Yongchuan 永川区
Yuzhong 渝中区
Kaunti
Nama Pinyin Hanzi Hubungan
lalua
Bishan 璧山县 Chongqing
Chengkou 城口县 Wanxian
Dazu 大足县 Chongqing
Dianjiang 垫江县 Fuling
Fengdu 丰都县
Fengjie 奉节县 Wanxian
Kai 开县
Liangping 梁平县
Qijiang 綦江县 Chongqing
Rongchang 荣昌县
Tongliang 铜梁县
Tongnan 潼南县
Wulong 武隆县 Fuling
Wushan 巫山县 Wanxian
Wuxi 巫溪县
Yunyang 云阳县
Zhong 忠县
Kaunti berautonomi
Nama Pinyin Hanzi Hubungan
lalua
Pengshui Miao dan Tujia 彭水苗族土家族自治县 Qianjiang
Shizhu Tujia 石柱土家族自治县
Xiushan Tujia dan Miao 秀山土家族苗族自治县
Youyang Tujia dan Miao 酉阳土家族苗族自治县

a Menunjukkan daerah yang mana pernah disertai oleh bahagian berkenaan sebelum pergabungan Chongqing, Fuling, Wanxian (kini Wanzhou) dan Qianjiang pada tahun 1997.

Kawasan bandar di Perbandaran Chongqing (重庆主城区市区) merangkumi daerah-daerah berikut:

 
Pemandangan pusat bandaraya Chongqing pada waktu senja.
 
Pemandangan malam semenanjung Yuzhong
  • Yuzhong(渝中区, atau "Daerah Chongqing Tengah"), daerah pusat dan paling padat dengan penduduk, di mana terletaknya pejabat-pejabat kerajaan dan perniagaan antarabangsa.
  • Nan'an (南岸区, atau "Daerah Tebing Selatan")
  • Jiangbei (江北区, atau "Daerah Utara Sungai")
  • Shapingba (沙坪坝区)
  • Jiulongpo (九龙坡区)
  • Banan (巴南区)
  • Dadukou (大渡口区)
  • Yubei (渝北区,daerah utara Chongqing)
  • Beibu (北部新区, daerah baru di Chongqing Utara)

Iklim sunting

Chongqing mengalami iklim subtropika lembap, dengan variasi monsun dua musim yang biasa ditemui di Asia Selatan.

Sebagai salah satu daripada "Three Furnaces" di China, Chongqing mengalami antara musim panas yang paling terik di China. Suhunya boleh mencapai 47 °C (117 °F), dengan purata tinggi 37 °C (99 °F) pada bulan ogos. Walaupun dalam cuaca terpanas, namun anginnya sejuk, maka adalah mudah untuk menahan suhu sebegitu tinggi. Musim sejuknya agak sederhana, tetapi lembap dan mendung ; suhu purata tinggi adalah 9 °C (48 °F) pada bulan Januari. Pada 1024 jam sahaja, Chongqing menerima antara jumlah sinaran matahari tahunan terendah di China.

  Suhu dan kerpasan purata untuk Chongqing(1961-1990)  
Bulan Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis Tahun
Suhu tinggi purata °C (°F) 9.4
(49)
11.5
(53)
16.8
(62)
22.1
(72)
25.7
(78)
28.3
(83)
32.2
(90)
33.0
(91)
26.4
(80)
21.3
(70)
15.8
(60)
10.9
(52)
21.1
(70)
Suhu rendah purata °C (°F) 5.6
(42)
7.0
(45)
10.9
(52)
15.1
(59)
18.8
(66)
21.7
(71)
24.4
(76)
24.5
(76)
20.4
(69)
16.1
(61)
11.6
(53)
7.1
(45)
15.3
(60)
Kerpasan mm (inci) 20.1
(0.8)
19.9
(0.8)
33.6
(1.3)
110.1
(4.3)
156.4
(6.2)
163.9
(6.5)
178.1
(7)
136.5
(5.4)
132.5
(5.2)
90.8
(3.6)
49.3
(1.9)
27.1
(1.1)
1,118.3
(44)
Sumber: 中国气象局 国家气象信息中心 2009-09-24

Chongqing terkenal kerana kabut tebalnya dan teruk menderita daripada pencemaran udara berlebihan. Cuaca berkabus paling ketara pada musim bunga dan sejuk, dan daripada itulah bandaraya ini diberi timangan "Ibu Kota Kabut" (Bahasa Cina: 雾都).

Didahului oleh
Guangzhou
Ibu negara China
1937-1945
Diikuti oleh:
Nanjing
Didahului oleh
Guangzhou
Ibu negara Republik China
(ketika Perang Saudara China)

1949
Diikuti oleh:
Chengdu

Hubungan antarabangsa sunting

Bandar kembar/saudara sunting

Lihat juga sunting

Catatan sunting

  1. ^ http://english.cq.gov.cn/ChongqingGuide/MountainCity/1918.htm
  2. ^ http://www.citypopulation.de/China-Chongqing.html
  3. ^ "Twin Towns". www.amazingdusseldorf.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-10-17. Dicapai pada 2009-10-29.

Rujukan sunting

  • Danielson, Eric N. (2005). "Chongqing," pp.325-362 in The Three Gorges and the Upper Yangzi. Singapore: Marshall Cavendish/Times Editions. ISBN 981-232-599-9.
  • Danielson, Eric N. (2005). "Revisiting Chongqing: China's Second World War Temporary National Capital," in Journal of the Royal Asiatic Society, Hong Kong Branch, Vol.45. Hong Kong: Royal Asiatic Society, Hong Kong Branch.
  • Huang, Jiren (1999). Lao Chongqing (Old Chongqing): Ba Shan Ye Yu (part of the "Lao Cheng Shi" series. Nanjing: Jiangsu Meishu Chubanshe (Jiangsu Fine Arts Publishing House).
  • Kapp, Robert A. (1974). “Chungking as a Center of Warlord Power, 1926-1937,” pp.143-170 in The Chinese City Between Two Worlds, ed. by Mark Elvin and G. William Skinner. Stanford: Stanford University Press.
  • Kapp, Robert A. (1973). Szechwan and the Chinese Republic: Provincial Militarism and Central Power, 1911-1938. New Haven: Yale University Press.
  • Liao, Qingyu (2005). Chongqing Ge Le Shan Pei Du Yizhi (The Construction of War-time Capital on the Gele Mountain, Chongqing). Chengdu: Sichuan Da Xue Chubanshe (Sichuan University Press).
  • Long, Juncai (2005). Sui Yue Ya Feng de Jiyi: Chongqing Kang Zhan Yizhi (Covered Memory of Flowing Years: Site[s] of [the] Anti-Japanese War in Chongqing). Chongqing: Xi Nan Shi Fang Da Xue Chubanshe (Southwest University Press).
  • McIsaac, Lee (2000). “The City as Nation: Creating a Wartime Capital in Chongqing,” in Remaking the Chinese City, 1900-1950, ed. by Joseph W. Esherick. Honolulu: University of Hawaii Press.
  • Xu, Dongsheng and Liu, Yuchuan; dll. (1998). Chongqing Jiu Ying (Old Photos of Chongqing). Beijing: Renmin Meishu Chubanshe People’s Fine Arts Publishing House). Explicit use of et al. in: |author= (bantuan)CS1 maint: multiple names: authors list (link)

Pautan luar sunting