Wikipedia

Penampang

Penampang merupakan sebuah daerah yang terletak di pantai barat negeri Sabah, bersebelahan dengan daerah Kota Kinabalu. Kedudukannya di pantai menjadikan Penampang antara tempat yang menarik untuk dilawati di Sabah, terutamanya untuk melihat kehidupan masyarakat Kadazan. Ahli parlimen Penampang adalah Y.B. Ignatius Darell Leiking, dari parti WARISAN.[1]

Penampang
Daerah
Transkripsi lain
Daerah Penampang
Daerah Penampang
Official seal of Penampang
Jata
Etimologi: Perkataan ‘Pampang’ yang bermaksud ‘Batu’ dalam bahasa Kadazan
Moto: 
Ke Arah Majlis Perbandaran Penampang yang Berwibawa dan Berdaya Saing
Lokasi daerah dan bandar Penampang
Lokasi daerah dan bandar Penampang
Penampang yang terletak di Malaysia Timur
Penampang
Penampang
Lokasi daerah dan bandar Penampang
Koordinat: 5°55′00″N 116°07′00″E / 5.91667°N 116.11667°E / 5.91667; 116.11667Koordinat: 5°55′00″N 116°07′00″E / 5.91667°N 116.11667°E / 5.91667; 116.11667
Negara Malaysia
Negeri Sabah
BahagianPantai Barat, Sabah
Majlis Perbandaran28 Disember 2021
DaerahPenampang
Kerajaan
 • BadanMajlis Perbandaran Penampang
 • Pegawai DaerahFrancis Chong Yu Sing
 • Penolong Pegawai DaerahRoslan Bin Lampakas
 • MPYang Berhormat Datuk Ignatius Dorell Leiking (WARISAN) (Penampang)
Luas
 • Jumlah463,47 km2 (17,895 batu persegi)
Penduduk
 (2010)
 • Jumlah93,616
 Populasi di kawasan Penampang sahaja dan tidak termasuk secara keseluruhan daerah Penampang.
Zon waktuMST
Poskod
88300
Kod kawasan088
Kawasan KejirananPutatan, Kepayan dan Donggongon
Laman webww2.sabah.gov.my/md.ppg/
Pekan Donggonggon, Ibu daerah Penampang

EtimologiSunting

Asal-usul daerah PenampangSunting

Nama "Penampang" diambil daripada nama salah sebuah kampung yang terawal di daerah itu, iaitu Kampung Penampang yang terletak di tepi Sungai Moyog/Petagas. Nama "penampang" berasal daripada perkataan Kadazan yang bermaksud "batu besar". Ini kerana pada masa itu terdapat banyak batu besar di kampung tersebut. Lama-kelamaan sebutan "Pampang" bertukar menjadi Penampang.

PentadbiranSunting

 
Wisma Majlis Perbandaran Penampang

Senarai nama-nama Pegawai Daerah yang pernah berkhidmat di Daerah Penampang adalah seperti berikut:-

Nama Tempoh Perkhidmatan

  1. Encik Justine G. Mak 1971-1972
  2. Encik Roger Dunstan 1973
  3. Encik Mohd. Fauzi Kou 1974
  4. Encik Joseph Lanjuat 1975
  5. Encik Yahya Ahmad Shah 1975-1976
  6. Encik Osmund Yapp 1976 (Mac-Disember)
  7. Encik Patrick Michael (Datuk) 1977
  8. Encik Ignatius Jibioh Bantoi (Datuk) 1977-1979
  9. Encik Simon Gonsilou 1980-1982
  10. Encik Clarence Dicsenol Bongkos Malakun (Datuk) 1982-1984
  11. Encik Simon Gonsilou 1985-1987
  12. Encik Ebin Sabin 1987-1989
  13. Encik Victor Jikomin Moosom 1989-1991
  14. Encik George W. Leong 1991-1993
  15. Encik Norbert Lee 1993-1995
  16. Encik Jumahad Miassin 1995-1997
  17. Encik James Loijin 1997-2002
  18. Encik Stephen Laison Sondoh (Datuk) 2002-2007
  19. Encik Nicholas William Sampil (Datuk) 2007-2013
  20. Puan Luvita Koisun 2013-2018
  21. Encik Robert Stidi 2018-2019
  22. Encik Henry Idol 2019-2021
  23. Encik Francis Chong Yu Sing 2021-sekarang (Kini)

Demografi pendudukSunting

EtnikSunting

Jumlah penduduk sekitar PenampangSunting

Catatan statistik bacian penduduk pada tahun 2010 menunjukkan sekitar Penampang mempunyai penduduk seramai 93,616 dan sebilangan besar daripada etnik Kadazan-Dusun. Pembancian akan dilakukan pada hari banci pada 7 Julai 2020 untuk mengumpul dan mengetahui maklumat bilangan statistik penduduk terkini.[2]

Berikut merupakan jumlah penduduk di sekitar Penampang pada tahun 2010 mengikut kumpulan etnik, kawasan Pihak Berkuasa Tempatan dan negeri, Malaysia;

Jumlah penduduk mengikut kumpulan etnik, kawasan Pihak Berkuasa Tempatan dan negeri, Malaysia, 2010[3]
Tahun Melayu Kadazan/Dusun Bajau Murut Bumiputera Lain Cina India Lain-lain Bukan Warganegara Malaysia Jumlah Keseluruhan
2010 3,593 34,877 7,431 1,008 9,550 21,310 396 1,753 13,698 93,616
2020 (Akan Datang)
 
Gereja St. Michael, Penampang
Etnik di Penampang - Bancian 2019 [4]
Etnik percent
Kadazandusun
  
 42.1%
Cina
  
 18.2%
Bajau
  
 7.8%
Melayu Brunei
  
 5.2%
Bumiputera Lain
  
 11.8%

Jumlah penduduk keseluruhan daerah PenampangSunting

Menurut banci 2019 populasi penduduk Penampang adalah 126,078. Daripada jumlah ini, kumpulan Etnik Kadazandusun membentuk majoriti di 68,230 (42.1%) diikuti oleh kumpulan Orang Cina 28,346 (18.2%), Etnik Bajau 9,870 (7.8%), Orang Melayu 6.210 (4.8%), dan Bumiputera lain 13,422 ( 11.8%).

Kadazandusun terutamanya mengamalkan agama Kristian, majoriti yang mana adalah pengikut Gereja Roman Katolik. Orang Cina terutamanya mengamalkan agama Buddha Dan agama Kristian. Manakala Orang Melayu dan Bajau pula beragama Islam.

JantinaSunting

Berikut merupakan jumlah penduduk sekitar Penampang pada tahun 2010 mengikut pecahan jantina seperti berikut;

Jantina[3]
Tahun Lelaki Perempuan Jumlah
2010 46,853 46,763 93,616

AgamaSunting

Penampang adalah salah satu daripada tempat yang paling penting bagi Gereja Roman Katolik misi awal di Borneo Utara. Misi Asing Persatuan St. Joseph Mill Hill, sebuah pertubuhan misi Katolik Roman, mula kerja-kerja dakwah awal di Papar, Penampang dan Sandakan dalam tahun 1880-an awal. Pada tahun 1927, Penampang menjadi pusat aktiviti penyebaran di Borneo Utara dan Labuan apabila Mgr. A. Wachter telah dilantik sebagai Pengawas Apostolic dan kemudiannya dilantik sebagai misi Penampang sebagai ibu pejabat beliau. Kerja-kerja misi sudah pasti pemangkin penting bukan sahaja dalam penyebaran agama di kalangan penduduk berasal dari Penampang tetapi juga dalam menyediakan pendidikan.

PembangunanSunting

 
 
 

Kawasan tarikan pelancongSunting

 
Kg Kuai Kandazon Sabah Monsopiad Cultural Village

Kampung Budaya Monsopiad ialah sebuah destinasi pelancongan yang terletak di Penampang. Monsopiad ialah nama seorang pahlawan terkenal yang memenggal kepala musuhnya dan menggantungkan tengkorak-tengkorak tersebut di halaman rumahnya sebagai amaran kepada musuh-musuhnya yang lain.

 

BudayaSunting

Makanan tempatanSunting

Terdapat beberapa juadah makanan tradisional penduduk Penampang yang sehingga kini disediakan di restoran-restoran di sekitar daerah ini. Antaranya ialah:

  • Butot (sejenis ulat Rumbia)
  • Pulut Tapai (sejenis pemanis mulut)
  • Pinarasakan Sada (Basungan)
  • Bosou (sejenis pembuka selera / Appetitizer)-diperbuat melalui penjerukan nasi dan ikan atau daging atau lemak haiwan atau udang.
  • Nonsom Bambangan
  • Hinava (isi ikan yang diperah dengan limau nipis dan digaul bersama dengan bawang)
  • Tuhau (diperbuat daripada dahan lembut lengkuas dan diperam bersama udang bubuk dan cuka)
  • Hinompuka (kuih muih tradisional)
  • Tinonsok Hindung (lauk belut sawah)
  • Tinonsok Siput Sosop (rebusan siput sungai)
  • Tinonsok soko om landoi (rebung yang dimasak dengan berudu)
  • Bundu (sejenis buah buahan yang jarang ditemui dan kebanyakkannya di hutan Penampang)
  • Tinimbu Wogok (bubur khinzir)
  • Tinimbu Kodop (bubur dicampur dengan kulat pokok)
  • Linugu Bakas (Babi Hutan yang dipanggang)

Pautan luarSunting

RujukanSunting

  1. ^ http://www.parlimen.gov.my/ahli-dewan.html?uweb=dr&
  2. ^ "Apa itu Banci". www.mycensus.gov.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-06. Dicapai pada 2020-02-14.
  3. ^ a b "Jumlah penduduk mengikut kumpulan etnik, kawasan Pihak Berkuasa Tempatan dan negeri, Malaysia, 2010" (PDF). 2012-02-27.
  4. ^ "2010 Population and Housing Census of Malaysia" (PDF). Department of Statistics, Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2013-11-13. Dicapai pada 17 June 2012. p. 13
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Penampang&oldid=5686761"