Mahmud Jun

Pelakon veteran lelaki Malaysia
(Dilencongkan daripada Mahmud June)

Dato' Mahmood Derani atau lebih dikenali sebagai Mahmud Jun (20 Januari 1921 – 14 Februari 2002) merupakan seorang seniman serba boleh dan sering melakonkan watak-watak "bengis" dalam filem Melayu.


Mahmud Jun

Kelahiran
Mahmood bin Derani

(1921-01-20)20 Januari 1921
Meninggal dunia14 Februari 2002(2002-02-14) (umur 81)
Kampung Laksmana, Selayang, Selangor
Sebab kematianPenyakit asma dan masalah paru-paru
DikebumikanTanah Perkuburan Islam Sungai Tua, Selayang, Selangor
Nama lainMahmud Jun, Mahmud June
PekerjaanPelakon
Tahun aktif1958–1997
Terkenal keranaWatak Pak Maon dalam filem Nasib Do Re Mi
Kampung asalAlor Setar, Kedah
PasanganMaharom Abdul Ghani
Anak-anak6 anak, 16 cucu dan 3 cicit.

Kehidupan awal

sunting

Nama sebenar beliau ialah Mahmood Bin Derani. Beliau dilahirkan pada 20 Januari 1921 di Alor Ganu, Mukim Titi Gajah, Alor Setar, Kedah. Filem-filem terkenal lakonan beliau adalah seperti Jalak Lenteng, Sri Mersing dan Sultan Mahmud Mangkat Dijulang.

Kerjaya teater dan filem

sunting

Sebelum memasuki bidang perfileman, beliau berlakon di pentas bangsawan dengan menyertai kumpulan Grand Nooran Opera, Seri Nooran Opera, Rubis Opera, Royal Star Opera, United Opera, Oriental Opera, Grand Jubilee Opera dan M. June Opera. Watak pertamanya di bawah bangsawan Pak Yem ialah melalui pementasan Porter 13 dan beliau telah berjaya membawa wataknya berdasarkan pengalamannya bekerja sebagai tukang angkat beg di stesen kereta api Ipoh.

Setelah melibatkan diri di dalam pentas bangsawan, beliau menyertai Cathay-Keris Film Productions di Singapura dan filem pertamanya di Cathay Keris ialah Orang Lichin arahan L. Krishnan pada tahun 1958. Watak-watak zalim dan bengis yang dilakonkan oleh beliau sangat berkesan sehingga penonton-penonton filem Melayu pada ketika itu membencinya. Selain itu beliau turut diberi peluang berlakon dalam beberapa buah filem antaranya seperti filem Siti Zubaidah, Siti Payong, Selendang Merah, Jalak Lenteng, Orang Minyak dan Dang Anom.

Lima tahun kemudian, beliau menyertai Merdeka Film Studio (Studio Merdeka) di Hulu Kelang. Sewaktu beliau berada di Studio Merdeka, beliau berpeluang berlakon bersama Seniman Agung Tan Sri P. Ramlee antaranya seperti Si Tora Harimau Jadian, Ragam P. Ramlee, Masam-Masam Manis, Sabarudin Tukang Kasut, Do Re Mi dan Nasib Do Re Mi. Namun, watak yang dipegangnya berubah sewaktu bersama Studio Merdeka dan sekitar tahun 70-an dan 80-an. Beliau memegang watak-watak lucu, memegang watak sebagai bapa, datuk dan orang kaya di zaman moden. Antara lakonan beliau pada tahun 70-an dan 80-an ialah seperti Panglima Badol, Si Badol, Guru Badul dan Bujang Lapok Kembali Daa. Filem terakhir lakonan beliau ialah Layar Lara pada tahun 1997 arahan Shuhaimi Baba.

 
Ketika menjayakan salah satu watak dalam sesebuah filem

Selain bergiat aktif dalam filem, beliau juga turut berlakon drama. Antara drama-drama lakonan beliau seperti Luk Tujuh bersama Eman Manan, Harimau Harimau dan Orang Kaya Paduka.

Selain filem, beliau pernah berlakon dalam iklan televisyen untuk satu jenama teh terkenal. Gelagatnya dalam iklan tersebut menarik minat ramai penonton.

Perkahwinan

sunting

Dalam kehidupan peribadinya, beliau pernah berkahwin sebanyak 16 kali dan dengan Maharom Abdul Ghani, jodohnya kekal hingga ke akhir hayat. Sepanjang tempoh perkahwinannya, beliau dikurniakan enam anak, 16 cucu dan tiga cicit.

Kematian

sunting

Beliau menghembuskan nafas terakhir pada hari Khamis, 14 Februari 2002 pada pukul 5.50 petang ketika berusia 81 tahun dirumahnya di Kampung Laksamana, Selayang. Sebelum itu, beliau dirawat di Unit Rawatan Jantung, Hospital Selayang kerana menghidap penyakit asma dan masalah paru-paru. Jenazah beliau disemadikan di Tanah Perkuburan Islam Sungai Tua, Selayang.[1]

Filemografi

sunting
Tahun Tajuk Watak Catatan
1958 Orang Lichin Filem pertama
Satay Yaccub
Orang Minyak
Selendang Delima
1959 Raden Mas Wanusugoro
Bawang Putih Bawang Merah Datuk Bendahara
Rasa Sayang Eh Mohamad
1960 Noor Islam Panglima Merah Hitam
Tunang Pak Dukun Majid
Hantu Rimau
1961 Hang Jebat Karma Wijaya
Jalak Lenteng Megat Rambai
Sri Mersing Awang Sulong
Sultan Mahmud Mangkat Dijulang Tun Bija Ali
Siti Zubaidah
Gado-gado
Puteri Gunong Ledang Tengku Zainol
1962 Dang Anom
Siti Payong
Selendang Merah Datuk Gaya
1963 Ibu Ayam
Tangkap Basah Jelatang
Fajar Menyinsing Bapa Roslan
1964 Sitora Harimau Jadian Sitora
Ragam P. Ramlee Gegala Segmen: "Damaq"
Tun Mandan Hang Andak
1965 Masam-Masam Manis Rashid
Dajal Suchi Pak Cik Musa
Bumiputra
1966 Sabarudin Tukang Kasut Memanda Wazir
Do Re Mi Bapa Minah
Nasib Do Re Mi Pak Maon
1969 Keranda Jingga Sarangga
1978 Gila-Gila Datuk Jaafar Pangku KK
1979 Panglima Badol Datuk Tumpang
Si Badol Orang Kaya Mahmud
Sumber Ilhamku
Penagih Dadah
Tiada Esok Bagimu Penampilan khas
Dendang Perantau Wan Kamarul Bintang utama: Uji Rashid & Hail Amir
1980 Penyamun Tarbus Tuan Said
Toyol Orang Kaya Abas
1981 Si Luncai Datuk Demang Gempa Bumi
Da Di Du Pak Tua
1982 Langit Petang Pak Arif
1983 Darah Satria Bapa Arif
Ke Medan Jaya Pak Samad
1985 Bujang Lapok Kembali Daa Oto-san
1986 Aniaya Jenayah
Jejaka Perasan Kamarul
Si Jantung Hati Pak Maun
1988 Guru Badul Haji Lamin
Dendang Remaja
1989 Sumpahan Mahsuri Dato' Kamar Jaya
1992 Selubung Atok Mastura
Wanita Bertudung Hitam Lokman
1993 Imigran Pak Abu
1995 Kad Cinta Pak Tam
1997 Layar Lara Uncle Jeff Filem terakhir
Tahun Tajuk Watak Saluran TV Catatan
1969 Korban Kerana Keturunan TV1 Drama pertama
Kahwin Emaknya Dulu
Jatuh Membangun
Puntong Hanyut
Sopan Santun Makan Bersuap Pak Mat
1974 Bagai Roda Pedati
1989 Luk Tujuh TV3
1990 Bapak
1993 Anak Angkat
1995 Alahai Manisnya Madu
1996 Mount Estate
1997 Orang Kaya Paduka TV1 Drama terakhir

Telefilem

sunting
Tahun Tajuk Watak Saluran TV
1988 Intan Bukan Kaca TV1
1993 Tidak Menunggu Retak
1994 Selamat Pengantin Baru TV3

Anugerah dan pencapaian

sunting
  • Anugerah Seniman dan Pelakon Terbaik pada tahun 1974.
  • Anugerah Pelakon Pembantu Lelaki Terbaik di Festival Filem Malaysia yang pertama (1980) menerusi filem Sumber Ilhamku.
  • Anugerah Pelakon Pembantu Lelaki Terbaik di Festival Filem Malaysia ke-3 (1983) menerusi filem Langit Petang.
  • Anugerah Khas Juri di Festival Filem Malaysia ke-6 (1986).
  • Anugerah Seniman Veteran di Anugerah Bintang Popular 1995.
  • Ahli Mangku Negara pada tahun 1986.
  • Ahli Mahkota Kedah pada tahun 1987.
  • Darjah Kebesaran Dato' Setia Diraja Kedah yang menbawa gelaran Dato' oleh DYMM Sultan Kedah pada bulan Januari 2001.

Rujukan

sunting

Pautan luar

sunting