J
Cari J atau J dalam Wikikamus bahasa Melayu, kamus bebas. |
J ialah huruf kesepuluh dalam abjad Rumi, dan huruf terakhir yang ditambah dalam kalangan 26 huruf sepanjang sejarah pembangunan abjad tersebut.
Abjad Rumi dasar | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Ia melambangkan bunyi konsonan letusan lelangit-gusi bersuara /dʒ/ diaturkan dalam sistem Ejaan yang Disempurnakan yang disetujui dua-dua pihak Malaysia dan Indonesia untuk bahasa-bahasa baku mereka pada tahun 1972. Sebelum itu, huruf ini digunakan dalam sistem-sistem ejaan Republik dan van Ophuijsen di Indonesia melambangkan malaran tak geser lelangit /j/ yang digantikan seragam menggunakan huruf Y.[1] Penutur di Malaysia cenderung menyebut huruf ini sebagai jei mengikut bahasa Inggeris (disebut /dʒeɪ/)[2][3] manakala penutur di Indonesia cenderung menyebut huruf ini sebagai "je"[4] (jé, /dʒe/).
Sejarah
suntingJ asalnya merupakan bentuk lain huruf I. Bentuk huruf kecil j digunakan pada Zaman Pertengahan untuk mengakhiri angka Rumi menggantikan i. Penggunaan secara mandiri mula menjadi-jadi dalam bahasa Jerman Pertengahan Tinggi.[5] Petrus Ramus (m. 1572) menjadi orang pertama yang terang-terang membezakan I dan J sebagai perlambangan dua bunyi yang berbeza. Asalnya, kedua-dua huruf I dan J melambangkan /i/, /iː/, dan /j/; tetapi bahasa-bahasa Romawi mengembangkan bunyi-bunyi baru (dari /j/ dan /g/) yang menjadi bunyi-bunyi lambangan I dan J; oleh itu, J bahasa Inggeris (dari J bahasa Perancis, dan maka itu J bahasa Melayu) agak berbeza bunyinya dari /j/.
Kesemua bahasa-bahasa Jermanik termasuk bahasa Belanda –kecuali bahasa Inggeris, Scots dan Luxembourg– menggunakan J untuk malaran tak geser lelangit /j/;[1] begitu juga untuk bahasa Albania, dan bahasa-bahasa Ural dan Slavik yang memakai abjad Rumi, seperti bahasa Hungary, Finland, Estonia, Poland, Czech, dan Slovak. Sesetengah bahasa dalam famili-famili ini, seperti bahasa Serbia, turut menyerap J ke dalam huruf Cyril untuk tujuan yang sama. Oleh itulah, huruf kecilnya dipilih sebagai lambang fonetik IPA bagi /j/ (seperti "y" dalam "ya").
Dalam bahasa Sepanyol, J melambangkan /x ~ h/ (yang berkembang dari afrikat /dʒ/), serupa dengan bunyi "h" atau "kh" Melayu.
Dalam bahasa Perancis, Portugis dan Romania, huruf J asalnya berbunyi /dʒ/ tetapi kini berubah menjadi /ʒ/ (seperti dalam perkataan measure bahasa Inggeris).
Dalam bahasa Turki, Azerbaijan dan Tatar, huruf J sentiasa melambangkan /ʒ/.
"J" ialah satu-satunya huruf yang tiada dalam Jadual Berkala (namun Jl pernah digunakan untuk mewakili joliotium, dan J sendiri pernah dipakai untuk iodin[6]).
Kod pengkomputeran
suntingfonetik NATO | Kod Morse | ||
Juliet | |||
Bendera isyarat | Semafora | Panduan ASL | Braille |
Titik kod | Huruf besar J |
Huruf kecil j | |
---|---|---|---|
Unikod | U+004A | U+006A | |
ASCII | Perpuluhan | 74 | 106 |
Perduaan | 01001010 | 01101010 | |
EBCDIC | 209 | 145 |
Rujukan
sunting- ^ a b Asmah Haji Omar (1989), "The Malay Spelling Reform", Journal of the Simplified Spelling Society (2): 9–13, diarkibkan daripada yang asal pada 26 Ogos 2011
- ^ "J", Oxford English Dictionary, 2nd edition (1989)
- ^ "J" and "jay", Merriam-Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged (1993)
- ^ "je". Kamus Besar Bahasa Indonesia (ed. ke-3). Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa Indonesia. 2016.
- ^ Mittelhochdeutsches Handwörterbuch von Matthias Lexer (1878)
- ^ Lihat unsur kimia
|