Gabungan Parti Sarawak
Gabungan Parti Sarawak (singkatan: GPS) (Jawi: ڬابوڠن ڤرتي سراوق) adalah gabungan parti politik berbilang kaum di Sarawak, Malaysia. Gabungan politik tempatan ini telah disahkan secara rasmi oleh Pendaftar Pertubuhan (RoS) pada 19 November 2018.[1][2] Dalam Dewan Rakyat terkini, setakat November 2022, GPS membentuk blok keempat terbesar. Di peringkat negeri, GPS merupakan blok dominan, dengan memiliki majoriti dua-per-tiga dan gabungan ini mempromosikan kesatuan diantara presiden parti-parti tempatan dan rakyat-rakyat tempatan.
ڬابوڠن ڤرتي سراوق Gabungan Parti Sarawak (GPS) | |
|---|---|
 | |
| Nama Melayu | Gabungan Parti Sarawak ݢابوڠن ڤرتي سراوق |
| Nama Cina | 砂拉越政黨聯盟 砂拉越政党联盟 Shālāyuè zhèngdǎng liánméng |
| Singkatan | GPS |
| Presiden | Tan Sri Datuk Patinggi Haji Abang Abdul Rahman Zohari Tun Datuk Haji Abang Openg |
| Setiausaha agung | Alexander Nanta Linggi  |
| Setiausaha am | Dato' Sri Haji Fadillah Haji Yusof (pemangku) |
| Timbalan Presiden | • Datuk Amar Douglas Uggah Embas • Datuk Amar Prof. Dr. Sim Kui Hian • Dato' Sri Tiong King Sing |
| Pengasas | Tan Sri Datuk Patinggi Haji Abang Abdul Rahman Zohari Tun Datuk Haji Abang Openg |
| Diasaskan | 12 Jun 2018 |
| Disahkan | 19 November 2018[1][2] |
| Didahului oleh | Parti Perikatan Sarawak (1963-1973) (Secara tidak langsung dari pemerintahan awal "Parti Perikatan") |
| Ibu pejabat | Kuching, Sarawak |
| Akhbar | • Jiwa Bakti • Suara Sarawak • Malay Mail • Sa'ati Media tidak rasmi: • See Hua Daily News • The Borneo Post • Utusan Borneo • TVS • DayakDaily (online news) • Radio Televisyen Malaysia (RTM) • Media Prima Berhad (MPB) • Astro Awani (Astro) • CNA (Singapura) • Media GPS (TikTok rasmi) |
| Sayap pelajar | Gerak Belia 1828 GPS |
| Sayap belia/pemuda | Pergerakan Pemuda GPS |
| Sayap wanita | Pergerakan Wanita GPS |
| Keanggotaan | 745,628 (Mei 2025) |
| Ideologi | Nasionalisme Sarawak Hak Bumiputera negeri Marhaenisme negeri Kerjasama pelbagai kaum Hak kebajikan rakyat Kuasa politik rakyat Hak peribumi Sarawak Kestabilan politik negeri Hak ekonomi negeri Kerajaan yang adil Demokrasi semua kaum Sekularisme negeri Berfikiran kritis dan sahih |
| Kedudukan politik | Tengah ke tengah kanan |
| Hubungan kebangsaan | Rakan gabungan: • Barisan Nasional (1973–2018) (sebagai BN Sarawak) • Gabungan UMNO–BN (2020–2022) (sebagai rakan politik nasional) • Gabungan Perpaduan PH+BN (sejak 2022) • Gabungan Rakyat Sabah (sejak 2023) |
| Warna | Hitam dan Merah |
| Slogan | Utamakan Sarawak[3][4] |
| Lagu | "GPS Utamakan Sarawak"[5] |
| Tapak sesawang | https://gpsarawak.com/parlimen |
| Pautan lain |  |
| Dewan Negara: | 7 / 70 |
| Dewan Rakyat: | 23 / 31 (kerusi Parlimen di Sarawak) |
| Dewan Undangan Negeri Sarawak: | 80 / 82 |
| Premier Sarawak: | 1 / 1 (hanya di Sarawak) |
| Bendera parti | |
 (Bendera rasmi GPS) | |
sunting · sunting di Wikidata | |
GPS dipromosikan sebagai sebuah gabungan parti yang universal, bebas, dan juga dapat menyokong atau menentang sebarang idea, kenyataan, dan cadangan daripada pihak kerajaan mahupun daripada pihak pembangkang di seluruh Malaysia.[6] Walau bagaimanapun, GPS juga pernah dikritik pihak pembangkang kerana dakwaan penindasan terhadap pembangkang dan pembesar yang tak sehaluan.[7]
Sejarah
suntingPenubuhan
suntingGabungan Parti Sarawak (GPS) merupakan gabungan parti politik nasional Sarawak, yang terdiri daripada penggabungan empat parti komponen tempatan Sarawak, iaitu Parti Pesaka Bumiputera Bersatu Sarawak (PBB), Parti Demokratik Progresif Sarawak (PDP), Parti Rakyat Bersatu Sarawak (SUPP), dan Parti Rakyat Sarawak (PRS). Selain itu, Gabungan Parti Sarawak (GPS) kini merupakan gabungan parti politik tempatan yang bebas, universal, dan kompleks di Sarawak. Ini kerana gabungan parti politik ini berhak menyokong atau menentang mana-mana pihak kerajaan mahupun pihak pembangkang di seluruh Sarawak, dan juga di seluruh Malaysia secara amnya.
Gabungan Parti Sarawak (GPS) ini mula diperkenalkan pada 12 Jun 2018, sebagai suatu gabungan parti di bawah Barisan Nasional (BN).[8] Namun pada 19 November 2018, Gabungan Parti Sarawak (GPS) secara rasmi diluluskan di bawah Akta Pertubuhan 1966, serta diiktiraf terus oleh Pendaftar Pertubuhan (RoS) sebagai "gabungan parti politik bebas" yang sah. Gabungan parti politik ini dibenarkan untuk menggunakan logo sendiri semasa berlangsungnya pilihan raya negeri, pilihan raya umum, dan pilihan raya kecil yang berlangsung di Sarawak.
Berikutan kemelut politik Malaysia 2020–2022 yang menyaksikan kerajaan asal Pakatan Harapan kehilangan majoriti di Dewan Rakyat, GPS memeterai perjanjian dengan mengisytiharkan sokongan kepada gabungan kerajaan baharu, Perikatan Nasional. Abang Jo bagaimanapun menegaskan perjanjian itu tidak akan menyaksikan GPS menjadi ahli PN, sebaliknya kekal sebagai rakan kongsi.[9] Seminggu selepas pemilihan perdana menteri PN, Muhyiddin Yassin, mengangkat sumpah sebagai perdana menteri baharu, beliau mengumumkan kabinetnya yang menyaksikan empat ahli parlimen GPS menjadi menteri penuh, dan lima lagi ahli menjadi timbalan menteri.[10] Parti itu membuat penampilan sulungnya dalam pilihan raya pada pilihan raya negeri Sarawak 2021. Pemilihan itu ditandakan sebagai kejayaan besar bagi parti itu, kerana ia meningkatkan kawalan ke atas Dewan Undangan Negeri Sarawak dengan memenangi 76 daripada 82 kerusi yang dipertandingkan.[11]
Pada pilihan raya umum Malaysia ke-15, GPS memperoleh kejayaan besar dalam bahagian Sarawak, dengan 23 kerusi diperoleh daripada 31 kerusi keseluruhan di Sarawak. Dalam situasi parlimen tergantung yang terbit dalam pilihan raya itu, blok GPS yang besar dilihat sebagai penentu utama blok kerajaan yang bakal terbina.
Organisasi kepimpinan Gabungan Parti Sarawak (GPS)
suntingPilihan raya umum negeri
suntingKeputusan pilihan raya
suntingDewan undangan negeri
sunting| Pilihan raya | Dewan Undangan Negeri | |
|---|---|---|
| Sarawak | menang / bertanding | |
| 2/3 majoriti | 2 / 3 |
|
| 2021 | 76 / 82 |
76 / 82
|
Parlimen
sunting| PRU | Parlimen | % | Perubahan | Nota |
|---|---|---|---|---|
| 2022 | 23 / 31 |
74% | ▲ 4 | GPS berjaya merampas semula Puncak Borneo, Lubok Antu, Selangau dan Sarikei |
Wakil rakyat
suntingLantikan Yang di-Pertuan Agong
sunting| No. | Nama | Parti | Penggal | Penggal mula | Penggal tamat | Catatan |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Susan Chemerai Anding, YB Senator Puan[12] | GPS (PBB) | Kedua | 21 Ogos 2023 | 20 Ogos 2026 | |
| 2 | Rita Sarimah Patrick Insol, YB Senator Puan[12] | GPS (PRS) | Kedua | 20 November 2023 | 19 November 2024 | |
| 3 | Pele Peter Tinggom, YB Senator Tuan | GPS (PDP) | Pertama | 5 Mac 2024 | 4 Mac 2027 | |
| 4 | Robert Lau Hui Yew, YB Senator Tuan | GPS (SUPP) | Kedua | 5 Mei 2024 | 4 Mei 2027 | |
| 5 | Awang Bemee Awang Ali Basah, YB Senator Dato' | GPS (PBB) | Pertama | 15 Julai 2024 | 14 Julai 2027 |
Nota: Susunan mengikut senioriti.
Lantikan Dewan Undangan Negeri
sunting| No. | Negeri | Senator | Parti | Penggal | Penggal mula | Penggal tamat | Catatan |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Sarawak
|
Ahmad Ibrahim, YB Senator Datuk | GPS (PBB) | Pertama | 18 Julai 2022 | 17 Julai 2025 | |
| 2 | Sarawak
|
Michael Mujah Lihan, YB Senator Tuan | GPS (PBB) | Pertama | 11 Disember 2023 | 10 Disember 2026 |
Nota: Susunan mengikut negeri
Dewan Rakyat
suntingKerajaan negeri
sunting| Negeri | Jawatan | Ahli | Parti | Dewan Undangan Negeri | |
|---|---|---|---|---|---|
| Sarawak |
Premier | Abang Johari Tun Openg | PBB | Gedong | |
Lihat juga
suntingRujukan
sunting- ^ a b Hidir Reduan Abdul Rashid (19 November 2018). "Gabungan Parti Sarawak gets nod from RoS". New Straits Times. Yahoo! News Singapore. Dicapai pada 20 November 2018.
- ^ a b Samuel Aubrey; Abdul Hakim Bujang; Kim How Pin; Peter Boon (20 November 2018). "ROS officially approves GPS". The Borneo Post. Dicapai pada 20 November 2018.
- ^ "It's 'Sarawak First That's GPS' development approach". New Sarawak Tribune. 29 November 2018. Dicapai pada 23 Januari 2019.
- ^ Jeremy Veno (10 Januari 2019). "A guiding light for GPS". The Borneo Post. Dicapai pada 23 Januari 2019.
According to Abang Johari, the focal point of the GPS logo depicts the Kenyalang (hornbill) in the shape of an ‘S’ which reflects the vision and slogan of the party of putting ‘Sarawak First’.
- ^ "Lirik Lagu GPS". Dicapai pada 13 September 2019.
- ^ Akan jadi pembangkang yang bijak dibawah Gabungan Parti Sarawak- Lukanisman
- ^ Steven Then (27 Januari 2022). "Evil of GPS to deny salaries to political opponents: PSB's Bruce Chai". The Vibes (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 21 November 2022.
- ^ [Sarawak BN parties pull out of coalition to form independent state-based pact]
- ^ "CMO: GPS not a member of Perikatan Nasional, will support Muhyiddin regardless". Borneo Post. Borneo Post. 29 Februari 2020. Dicapai pada 29 Februari 2020.
- ^ "Fadillah: GPS ministers, deputies will fight for Sarawak's rights". The Star. 9 Mac 2020. Dicapai pada 9 Mac 2020.
- ^ "Landslide win for GPS coalition as it retains power in Sarawak state polls". CNA (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 26 Januari 2022.
- ^ a b Bernama (22 Jun 2020). "Lima angkat sumpah sebagai senator". BHarian. Dicapai pada 28 Disember 2020. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=(bantuan)