Wikipedia

Lee Chong Wei

pemain badminton Malaysia

Nama ini merupakan nama orang dalam bahasa Cina; nama keluarganya ialah Lee.
Bagi filem biopik berdasarkan kehidupannya, lihat datuk seri Lee Chong Wei: Rise of the Legend.

Datuk Wira Dr. Lee Chong Wei

Yang Berbahagia
Datuk Wira Dr.
Lee Chong Wei
DB, PJN (Malaysia); DCSM (Melaka); DSPN (Pulau Pinang);
AMN (Malaysia); JP (Sabah); PhD
Fail:Adamichina sepet Open 2016.jpg
Lee semasa Terbuka Indonesia 2016
Maklumat peribadi
NegaraMalaysia Malaysia
Lahir (1982-10-21) 21 Oktober 1982 (umur 42)
Bagan Serai, Perak
Tinggi1.74 m (5 ka ​8 1⁄2 in)
Berat68 kg (130 lb/9.4 st)
Tahun aktif2000-2019
Bersara13 Jun 2019
Cakat tanganKanan
Perseorangan lelaki
Rekod karier713 menang , 135 kalah
Gelaran karier69
Ranking tertinggi1 (29 Jun 2006)
Rekod pingat
Rekod pingat Olimpik
Mewakili  Malaysia
Badminton lelaki
Sukan Olimpik
Pingat perak – tempat kedua 2016 Rio de Janeiro Perseorangan lelaki
Pingat perak – tempat kedua 2012 London Perseorangan lelaki
Pingat perak – tempat kedua 2008 Beijing Perseorangan lelaki
Kejohanan Dunia
Pingat perak – tempat kedua 2015 Jakarta Perseorangan lelaki
Pingat perak – tempat kedua 2014 Copenhagen Perseorangan lelaki
Pingat perak – tempat kedua 2013 Guangzhou Perseorangan lelaki
Pingat perak – tempat kedua 2011 London Perseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2005 Anaheim Perseorangan lelaki
Piala Sudirman
Pingat gangsa – tempat ketiga 2009 Guangzhou Pasukan
Piala Thomas
Pingat perak – tempat kedua 2014 New Delhi Pasukan
Pingat gangsa – tempat ketiga 2016 Kunshan Pasukan
Pingat gangsa – tempat ketiga 2010 Kuala Lumpur Pasukan
Pingat gangsa – tempat ketiga 2008 Jakarta Pasukan
Pingat gangsa – tempat ketiga 2006 Sendai/Tokyo Pasukan
Sukan Komanwel
Pingat emas – tempat pertama 2006 Melbourne Perseorangan lelaki
Pingat emas – tempat pertama 2006 Melbourne Pasukan campuran
Pingat emas – tempat pertama 2010 Delhi Perseorangan lelaki
Pingat emas – tempat pertama 2010 Delhi Pasukan campuran
Pingat emas – tempat pertama 2018 Gold Coast Perseorangan lelaki
Pingat perak – tempat kedua 2018 Gold Coast Pasukan campuran
Sukan Asia
Pingat perak – tempat kedua 2010 Guangzhou Perseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2006 Doha Perseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2006 Doha Pasukan
Pingat gangsa – tempat ketiga 2014 Incheon Peseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2014 Incheon Pasukan
Kejohanan Badminton Asia
Pingat emas – tempat pertama 2006 Johor Bahru Perseorangan lelaki
Pingat emas – tempat pertama 2016 Wuhan Perseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2017 Wuhan Perseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2018 Wuhan Perseorangan lelaki
Kejohanan Pasukan Badminton Asia
Pingat gangsa – tempat ketiga 2018 Alor Star Pasukan lelaki
Sukan Asia Tenggara
Pingat emas – tempat pertama 2005 Manila Pasukan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2005 Manila Peseorangan lelaki
Pingat gangsa – tempat ketiga 2015 Singapura Pasukan lelaki
Kejohanan Junior Dunia BWF
Pingat gangsa – tempat ketiga 2000 Guangzhou Peseorangan lelaki
Kejohanan Badminton Remaja Asia
Pingat gangsa – tempat ketiga 2000 Kyoto Pasukan lelaki

Lee menduduki tangga teratas dalam ranking pemain badminton lelaki perseorangan selama 199 minggu berturut-turut, iaitu pada 21 Ogos 2008 hingga 14 Jun 2012.[1] Beliau ialah pemain badminton Malaysia ketiga yang mencapai tangga teratas selepas Rashid Sidek dan Roslin Hashim (semenjak ranking rasmi dimulakan pada 1980-an), dan juga satu-satunya jaguh badminton Malaysia yang mempertahankan kedudukan teratasnya selama lebih dua minggu.[2] Beliau merupakan duta dan jurucakap bagi jenama cat Pentens sejak 2013.[3]

Pada September 2018, Lee disahkan menghidap kanser nasofaring pada Julai tahun yang sama di Taiwan dan telah dirawat dengan segera sejak itu.[4][5][6]

Kehidupan awal

sunting

Lee dilahirkan pada 21 Oktober 1982 di Bagan Serai Perak, Perak,[7] kepada pasangan Lee Ah Chai dan Khor Kim Choi.[8][9] Pada zaman kanak-kanaknya, ketika bersekolah di SRJK (C) Jit Sin (B), Berapit, Lee gemar bola keranjang, namun ibunya melarangnya daripada menceburi sukan itu gara-gara bahang yang melayur di luar gelanggang bola keranjang, sejak itu, beliau mula mempelajari badminton ketika berusia 11 tahun, apabila bapanya yang gemar bermain sukan ini membawanya ke gelanggang badminton. Setelah menarik perhatian seorang jurulatih tempatan, jurulatih itu meminta izin bapa Lee agar Lee menjadi anak didiknya. Setelah mendapat restu bapanya, maka jurulatih itu mula melatih Lee selepas waktu sekolah.[10] Setelah bakatnya dikesan oleh Misbun Sidek, barulah beliau menyertai pasukan kebangsaan pada usia 17 tahun.[11]

Kerjaya

sunting

2002–2007

sunting

Chong Wei menghampiri gelaran juara pertamanya dalam sesebuah kejohanan utama pada tahun 2003, apabila beliau layak ke pusingan akhir sulungnya di Terbuka Malaysia 2003, sebelum tumpas di tangan Chen Hong dari China.[12]

Pada tahun 2004, Lee berjaya memburu dua kejuaraan terawalnya di Terbuka Malaysia dan Terbuka China Taipei. Lee menyertai pasukan kebangsaan ke Sukan Olimpik 2004 di Athens. Dalam sukan Olimpik pertamanya, Lee mengetepikan Ng Wei dari Hong Kong di pusingan pertama sebelum ditumpaskan lagi oleh Chen Hong di pusingan kedua.[13] Apapun, Lee masih terdaya merangkul dua lagi kejuaraan pada tahun 2005, iaitu di Terbuka Malaysia dan Terbuka Denmark, di samping menggondol pingat gangsa dalam aksi Kejohanan Dunia pertamanya setelah kalah di pusingan separuh akhir kepada Taufik Hidayat yang kemudian menjuarai kejohanan tersebut.[14]

Lee kemudian merangkul tiga kejuaraan dari enam pusingan akhirnya pada tahun 2006. Beliau menjuarai Terbuk Switzerland,[15] Kejohanan Badminton Asia dan (untuk kali ketiga) Terbuka Malaysia[16], di samping juga mencapai peringkat akhir Terbuka Cina Taipei, Terbuka Makau dan Terbuka Hong Kong. Lee membantu skuad Malaysia menggondol dua butir pingat emas di acara badminton perseorangan lelaki dan pasukan campuran di temasya Sukan Komanwel 2006 di Melbourne pada bulan Mac.[17] Lee mencapai kedudukan teratas sebanyak dua kali di ranking dunia Persekutuan Badminton Dunia pada tahun 2006,[18] lalu menyertai Kejohanan Dunia sebagai pemain pilihan pertama[19], tetapi dikejutkan oleh Bao Chunlai dari China di pusingan suku akhir dalam perlawanan yang dicemari oleh dua panggilan talian berkontroversi yang tidak menyebelahi Lee.[20]

Pada 3 November 2006, Lee terlibat dalam kemalangan jalan raya dalam perjalanan ke Bukit Jalil selepas bermakan malam, apabila kereta beliau dilanggar di belakang oleh sebuah kenderaan yang hilanga kawalan akibat tayar bocor. Beliau dihantar ke Sunway Medical Centre untuk dirawat dengan enam jahitan pada kecederaan kepalanya.[21]

Musim 2007 menyaksikan Lee gagal memasuki pusingan akhir buat kali pertama dalam Terbuka Malaysia sejak lima tahun, bahkan juga tersingkir awal dalam lima pertandingan selepas itu sebelum melambung kembali untuk merampas kejohanan Terbuka Indonesia, iaitu gelaran pertamanya sejak Terbuka Malaysia 2006 setelah berpisah dari Li Mao untuk bersatu semula dengan jurulatih Misbun Sidek.[22] Prestasinya di separuh kedua tahun itu cemerlang sekali, apabila merangkul tiga gelaran di Terbuka Filipina, Terbuka Jepun dan Terbuka Perancis. Beliau juga mencapai pusingan akhir Terbuka China dan Terbuka Hong Kong walaupun terjejas oleh kecederaan lututnya.[23] Lee memenangi semua perlawanan yang melibatkannya dalam Piala Sudirman pada bulan Jun, walaupun pasukan Malaysia hanya mencapai tempat ke-5 keseluruhan dalam pertandingan.[24] Detik paling pahit yang dialami oleh Lee adalah di Kejohanan Dunia, sungguhpun diadakan di Malaysia dan prestasi yang membanggakan sepanjang separuh kedua tahun itu, beliau kalah mengejut kepada Sony Dwi Kuncoro dari Indonesia[25], sehingga beliau menyela ketua jurulatih Yap Kim Hock sebalik sahaja menerima kekalahan dengan alasan bahawa Yap terlalu memberi tekanan dalam persediaannya untuk menghadapi kejohanan.[26]

2008

sunting
 
Lee Chong Wei di separuh akhir badminton Sukan Olimpik 2008 di Beijing

Lee memulakan tahun 2008 dengan jayanya, dengan merangkul kejuaraan keempat dari Terbuka Malaysia dalam masa lima tahun.[27] diikuti Terbuka Singapura,[28] Terbuka Korea (perlawanan terakhir sebelum sukan Olimpik)[29] Terbuka All England,[30] Terbuka Switzerland,[31] Kejohanan Badminton Asia,[32] dan juga Piala Thomas di Jakarta, Indonesia, di mana Lee membawa pasukan Malaysia ke separuh akhir apabila beliau menumpaskan Lin Dan untuk memastikan Malaysia mendahului 1–0 ketika melawan juara bertahan dari China. Namun demikian, Malaysia akhirnya kalah 2–3 kerana tumpasnya beregu pertamanya dalam perlawanan terakhir.[33]

Di Sukan Olimpik 2008, Lee dikecualikan dari pusingan pertama, kemudian senang mengetepikan cabaran Ronald Susilo di pusingan kedua, Kęstutis Navickas di pusingan ketiga,[34] dan Sony Dwi Kuncoro di pusingan suku akhir,[35] sebelum bertungkus-lumus mengatasi saingan hebat Lee Hyun-il dari Korea Selatan sebelum dapat mara ke pusingan akhir.[36] Bagaimanapun, Lee mudah dikalahkan oleh Lin Dan dengan mata 12–21, 8–21.[37] Lee menerima ganjaran RM 300,000 pada 21 Ogos 2008, kerana menggondol pingat perak di Sukan Olimpik, di samping juga RM 3,000 sebulan sebagai pencen seumur hidup mulai Ogos 2008.[38] Untuk pencapaian yang sama, beliau dikurniakan Darjah Setia Pangkuan Negeri (DSPN), yang membawa gelaran Datuk oleh Yang di-Pertua Negeri Pulau Pinang, Tun Abdul Rahman Abbas pada 30 Ogos 2008.[39]

Lee mengakhiri kejohanan Super Series terakhirnya pada tahun 2008 di Terbuka Hong Kong dengan menarik diri akibat kecederaan lutut, sekaligus membuka peluang kepada Marc Zwiebler dari Jerman.[40] Penarikan diri ini menyebabkan pihak media China mengejeknya sebagai "pemain nombor satu dunia yang terlemah",[41] di samping juga berspekulasi bahawa terdapat tiga faktor yang menjejaskan prestasi Lee sejak Sukan Olimpik, iaitu tekanan pusingan akhir Olimpik, kegerunan akan Lin Dan kerana tewas mudah di tangan Lin, dan tekanan yang dihadapi sebagai nombor satu dunia (seperti yang digemakan oleh Misbun Sidek).[42]

Sungguhpun keperitan bermain di peringkat antarabangsa, beliau menempah kemenangan ketujuhnya di pusingan akhir Grand Prix Bandminton Kebangsaan di Kedah pada 12 Disember 2008, sekaligus memecah sasaran enam kejuaraan berturut-turut yang ditetapkan oleh Misbun Sidek.[43] Lee akhirnya merangkul gelaran juara di Super Series Masters Finals, itupun tanpa cabaran dari Lin Dan dan pemain handalan China yang lain gara-gara dibelenggui kecederaan dan keletihan.[44]

2009

sunting

Lee melancarkan musim 2009 season dengan kejuaraan Terbuka Malaysia yang kelima,[45] tetapi gagal merangkul kejuaraan di Terbuka Korea dan Terbuka All England walaupun mara ke pusingan akhir.[46][47] Namun begitu, beliau memenangi gelaran kedua tahun itu di Terbuka Swiss dengan menumpaskan Lin Dan dalam straight set, sekaligus menandakan kali pertama menumpaskan pemain handalan China itu di pusingan akhir di luar negara asalnya.[48] Kemudian, Lee dikejutkan oleh Chen Long dari China di Terbuka India.[49] Beliau mendakwa kekalahannya akibat keracunan makanan dan menggesa pihak berwajib agar memperbaiki keadaan menjelang Kejohanan Dunia.[50] Pada bulan Mei, Lee membantu Malaysia mencapai pusingan separuh akhir pertama mereka sepanjang sejarah Piala Sudirman, walaupun rekod tanpa kalah dalam kejohanan itu akhirnya dipecahkan oleh Lin Dan.[51] Apapun, beliau merangkul kejuaraan lagi di Terbuka Indonesia,[52] dan Terbuka Malaysia Grand Prix Gold,[53] biarpun gagal mempertahankan kejuaraan Terbuka Singapura kerana dikejutkan oleh Nguyen Tien Minh di pusingan kedua.[54]

Pada 6 Jun 2009, Lee dikurniakan gelaran Darjah Bakti (DB) dari YDPA Tuanku Mizan Zainal Abidin sempena hari keputeraan rasmi baginda atas pencapaiannya di Sukan Olimpik 2008.[55] Beliau pernah dilaporkan menjalin hubungan dengan rakan sepasukannya Wong Mew Choo, [56] sehingga mereka berdua mengumumkan tamatnya hubungan mereka pada bulan September.[57]

Pada Ogos, Lee Chong Wei menyertai Kejohanan Dunia di Hyderabad, India dengan cita-cita merangkul kejuaraannya tetapi dihampakan oleh Sony Dwi Kuncoro di suku akhir.[58] Setelah berehat selama sebulan, Lee bertanding di China Masters di mana beliau tewas kepada Lin Dan di suku akhir[59]; diikuti kekalahan awal di pusingan kedua Terbuka Jepun di tangan Simon Santoso[60]. Kecederaan yang dialami pada lututnya ketika itu menyebabkan Lee kurang beraksi sedikit sepanjang saki-baki tahun 2009. Setelah menjauhi Terbuka Denmark[61] dan Terbuka Perancis, Lee kembali ke arena dengan menjuarai Terbuka Hong Kong pada 15 November[62], tetapi selepas itu kecundang di pusingan pertama Terbuka China tiga hari kemudian[63]. Di World Super Series Masters Finals yang diadakan di Johor Bahru pada 3–6 Disember, Lee Chong Wei mengharumkan lagi nama Malaysia dengan mempertahankan kejuaraan perseorangan lelaki, diikuti kejayaan Wong Mew Choo menjuarai perseorangan wanita.[64] Walau bagaimanapun, Chong Wei terpaksa melepaskan peluang beraksi di Sukan SEA yang diadakan seminggu kemudian di Vientiane atas arahan jurulatih demi menyembuhkan kecederaan lutut yang dialaminya itu.[65][66]

2010

sunting

Datuk Lee Chong Wei memulakan tahun 2010 dengan ampuh, dengan merangkul kejuaraan Terbuka Korea[67] dan Terbuka Malaysia[68] (yang keenam) berturut-turut. Ini juga kali pertama Lee memenangi dua kejohanan Super Series berturut-turut. Pada 14 Mac, pada percubaan ketujuh[69] menjuarai Kejohanan All-England sepanjang kerjayanya, Lee akhirnya berjaya merangkul gelaran juara perseorangan lelaki di perlawanan berprestij itu di Birmingham, dengan menangkis saingan Kenichi Tago dari Jepun di perlawanan akhir dengan markah 21–19, 21–19.[70]

Lee menyertai Piala Thomas di tanah air sendiri. Beliau berjaya menumpaskan Kenichi Tago untuk menggondol mata pertama, namun pasukan Malaysia kalah 2–3 kepada Jepun.[71] Di suku akhir, beliau menewaskan Peter Gade, sekaligus membantu pasukannya mendapat tempat dalam separuh akhir.[72] Di separuh akhir melawan China, Lee ditewaskan oleh Lin Dan, sekaligus mengakhiri rekod 18 perlawanan tanpa kalah sejak awal tahun ini.[73]

Pada bulan Jun, Lee mengambil bahagian dalam Terbuka Singapura tetapi tersungkur di suku akhir.[74] Namun demikian, Lee bangkit dengan menjuarai Terbuka Indonesia,[75] Terbuka Malaysia Grand Prix Emas pada bulan Julai,[76] dan Terbuka Makau pada bulan Ogos.[77] Pada akhir bulan Ogos, Lee mencuba nasib lagi dalam Kejohanan Dunia, tetapi tewas mengejut di tangan Taufik Hidayat di peringkat suku akhir.[78] Misbun Sidek mengaku bahawa kekalahannya adalah disebabkan kecederaan belakang yang dialaminya selepas pusingan ketiga.[79] Pada 26 September, Lee menewaskan musuh ketatnya, Lin Dan di Terbuka Jepun.[80]

Pada bulan Oktober, Lee membantu pasukan Malaysia menewaskan India untuk mempertahankan pingat emas dalam acara pasukan bercampur Sukan Komanwel 2010, kemudian berjaya mempertahankan pingat emasnya sekali lagi dalam acara perseorangan.[81] Sebulan kemudian, beliau menggondol pingat perak di Sukan Asia. Biarpun dapat menumpaskan Juara Dunia Chen Jin di separuh akhir, Lee sekali lagi merasai kekalahan di tangan musuh ketatnya, Lin Dan, di pusingan akhir.[82] Pada akhir tahun, Lee menggondol gelaran Terbuka Hong Kong yang kedua berturut-turut[83], dan gelaran Super Series Master Finals ketiga berturut-turut pada Januari 2011.[84]

2011

sunting

Pada Januari, Lee memenangi kejuaraan Terbuka Malaysia ketujuh,[85] tetapi gagal mempertahankan kejuaraan Terbuka Korea, yang menjadi kejohanan sejuta dolar terulung dalam sukan badminton, setelah kecundang di tangan Lin Dan lagi.[86] Pada Mac, Lee mudah melangkah ke peringat akhir Terbuka All England buat kali ketiga berturut-turut lantas mempertahankan kejuarannya dengan kemenangan straight set ke atas Lin Dan, lalu mendapat sanjungan Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Tun Razak.[87]Lee Chong Wei kemudiannya memenangi kejohanan super series India pertama buat dirinya. Dia juga telah menyertai skuad badminton kebangsaan Malaysia untuk beraksi di Sudirman cup, tetapi gagal ke separuh akhir apabila tewas tipis 2-3 kepada Korea.

Pada 1 Mei, Lee Chong Wei julung kali menjuarai Terbuka India,[88] diikuti oleh kejuaraan Grand Prix Emas Terbuka Malaysia seminggu kemudian.[89] Walaupun Lee memenangi semua perlawanannya dalam Piala Sudirman, namun perjuangan Malaysia berakhir di suku akhir setelah ditumpaskan oleh Korea Selatan 2–3.[90][91][92] Pada lewat bulan Jun, beliau menjuarai Terbuka Indonesia, sekaligus menjadi pemain bukan Indonesia pertama yang membuat hatrik dalam kejohanan itu.[93]

Harapan Lee untuk menjadi jaguh Malaysia pertama yang meraih pingat emas di Kejohanan Dunia ranap setelah ditewaskan oleh Lin Dan di pusingan akhir. Walaupun menguasai permainan, namun beliau terlepas dua mata penamat di set penentu.[94] Pada bulan September, Lee juga gagal mempertahankan kejuaraan Terbuka Jepun setelah ditewaskan oleh bintang baru China, Chen Long.[95] Pada bulan Oktober, beliau tewas kepada Chen Long sekali lagi dalam cubaan memenangi kejuaraan Terbuka Denmark yang kedua.[96] Seminggu kemudian, beliau memenangi Terbuka Perancis.[97] Ini disusuli dengan tiga kali berturut-turut tersingkirnya di peringkat separuh akhir di Terbuka Hong Kong,[98]Terbuka China,[99] dan Kejohanan Akhir Masters.[100]

2012

sunting

Lee memulakan tahun Olimpik dengan cemerlang di Terbuka Korea, apabila beliau menebus kekalahannya kepada Lin Dan dengan menumpaskan jaguh China itu dalam tiga set.[101] Seminggu kemudian, beliau meneruskan aksi cemerlang dengan menjulang kejuaraan Terbuka Malaysia yang kelapan dalam kerjayanya, setelah menumpaskan Kenichi Tago dari Jepun di pusingan akhir dalam 37 minit.[102]

Pada bulan Mac, Lee kecundang dalam Terbuka Seluruh England dengan terpaksa menarik diri dalam pusingan kedua setelah dirawat tiga kali, sekaligus meranapkan harapan Lee untuk menjadi pemain lelaki pertama dalam era terbuka untuk merangkul kejuaraan Terbuka Seluruh England tiga kali berturut-turut.[103] Pada bulan April, beliau dikejutkan pula oleh peman Korea Selatan, Shon Wan-ho di perlawanan akhir Terbuka India,[104] tetapi berjaya mempertahankan gelaran Grand Prix Emas Terbuka Malaysia buat kali keempat berturut-turut pada bulan Mei.[105] Lee terpaksa berehat selama tiga empat minggu setelah cedera di buku limanya dalam perlawanan Kumpulan C Piala Thomas melawan Denmark.[106] Pada bulan Jun, setelah mengungguli selama 199 minggu tanpa henti sejak 14 Ogos 2008,[1] Lee akhirnya jatuh dari tangga nombor satu dalam kedudukan pemain perseorangan lelaki terbaik BWF.[107]

Lee kembali beraksi di gelanggang buat julung kali semenjak kecederaan itu pada Sukan Olimpik London. Beliau menang tipis ke atas Ville Lång dari Finland setelah bermain tiga set dalam pusingan pertama,[108] dan menyatakan tekanan sebagai punca nyaris kalah.[109] Di pusingan kedua, beliau menang muda ke atas Simon Santoso dari Indonesia,[110] kemudian menewaskan Kashyap Parupalli dari India di suku akhir.[111] Di separuh akhir, Lee mengalahkan Chen Long dari China dalam dua set walaupun dikhuatiri bahawa lawannya itu sukar untuk diatasi, dan bertemu lagi dengan Lin Dan di pusingan akhir buat kali kedua dalam Sukan Olimpik.[112] Ini juga pertembungan kedua mereka di Arena Wembley selepas Kejohanan Dunia 2011. Lee mendahului setelah memenangi set pertama, tetapi Lin melanjutkan perlawanan kepada set ketiga. Walaupun banyak mengungguli sepanjang set ketiga itu, namun Lin sempat memintas beliau dan menang 21–19, sekaligus memaksa Lee sekali lagi berpuas hati dengan pingat perak.[113]

2013

sunting
 
Bermain di perempatfinal Siri Super Perancis 2013

Lee mengambil gelaran Terbuka Korea buat kali ketiga.[114] Seminggu kemudian, beliau merangkul gelaran Terbuka Malaysia kesembilannya, yang memecahkan rekod lapan gelaran yang sebelum ini diadakan oleh Wong Peng Soon.[115] Lee kemudian kalah dalam perlawanan akhir Terbuka All England kepada Chen Long. Lee berkata beliau kecewa dengan persembahannya semasa kejohanan, walaupun beraksi dalam perlawanan akhir.[116][117]

Pada April, beliau kalah dalam separuh akhir Terbuka Australia kepada pemain muda China, Tian Houwei.[118] Beliau kemudian memenangi gelaran Terbuka India kedua dan Terbuka Indonesia kelima.[119] Pada Ogos, Lee melangkah ke final Kejohanan Dunia, tetapi harapannya sekali lagi putus-putus dalam mengulangi kekalahan akhir 2011 dan Sukan Asia 2010 ke atas Lin Dan. Dia mengalami kekejangan kaki lewat permainan ketiga. Selepas cuba meneruskan, dia terpaksa bersara dan kemudiannya dikejarkan ke hospital.[120]

Selepas Kejohanan Dunia Lee menyertai empat kejohanan Super Series. Pertama, beliau meraih gelaran Terbuka Jepun buat kali keempat.[121] Kemudian dia kalah dalam perlawanan final Terbuka Denmark dan semifinal Terbuka Perancis,[122][123] dan menang sekali lagi di Terbuka Hong Kong.[124] Lee memenangi kejuaraan kejuaraan Masters keempat, musim yang berakhir dengan kejohanan Super Series.[125]

2014

sunting

Pada Januari, Lee kalah di final Korea Terbuka kepada Chen Long, kekalahan keempat berturut-turut oleh orang Cina.[126] Beliau mencatatkan gelaran Terbuka Malaysia kesepuluhnya seminggu kemudian. Tidak lama selepas kejayaan itu, beliau mengumumkan ia akan menjadi persinggahan Terbuka Malaysia yang terakhir, kerana dia akan menilai keadaannya selepas Sukan Asia dan mungkin bersara jika keputusannya tidak baik.[127]

Walau bagaimanapun, bentuknya bertambah baik dan dia memenangi gelaran All England Open dan Terbuka India,[128][129] walaupun beliau dikalahkan oleh Simon Santoso di final Terbuka Singapura.[130] Dalam Piala Thomas, Lee memenangi setiap perlawanan yang dimainkannya. Malaysia mencapai peringkat akhir tetapi kalah kepada Jepun dengan skor 3-2.[131]

Pada Jun, beliau memenangi Terbuka Jepun untuk tahun ketiga berturut-turut dan keseluruhan kelima keseluruhan.[132] Dia kemudian kalah dalam separuh akhir Terbuka Indonesia, dan akhirnya menamatkan harapannya dalam sembilan lapan final Super Series. Kerana kecederaan hamstring yang serius, Lee menarik diri dari Sukan Komanwel 2014 pada bulan Julai, juga mengakhiri harapannya menjadi pemain perseorangan lelaki pertama untuk memenangi 3 pingat emas pada perlawanan.[133]

Lee kembali bermain pada Ogos di tempat kedua untuk kali ketiga di Kejohanan Dunia, kalah kepada Chen Long dari China dalam set lurus.[134] Dia sekali lagi kalah kepada Chen dalam pertandingan separuh akhir Sukan Asia,[135] dan kepada Lin Dan dalam acara separuh akhir acara perseorangan beberapa hari kemudian.[136]

Ujian Doping

sunting

Pada Oktober 2014, media tempatan melaporkan bahawa Persatuan Badminton Malaysia mengesahkan bahawa salah satu daripada pemain utama negara itu positif untuk dexamethasone selepas sampel air kencing diambil semasa Kejohanan Dunia pada akhir Ogos.[137] Identiti pengatup itu tidak didedahkan tetapi dipercayai secara meluas sebagai Lee Chong Wei. Dexamathasone bukan dadah peningkatan prestasi tetapi kortikosteroid anti-radang yang ditadbir secara umum yang tidak menyalahi undang-undang apabila digunakan di luar musim untuk pemulihan kecederaan, tetapi dianggap menyalahi undang-undang jika ditemui di badan atlet semasa persaingan.[138]

Pada 5 November 2014, Lee terbang ke Norway untuk menyaksikan ujian sampel "B" di Hospital Universiti Oslo selepas sampel "A" telah diuji positif pada bulan Oktober.[139] Hasilnya diumumkan pada 8 November 2014 oleh seorang pegawai sukan Malaysia yang mengesahkan bahawa sampel "B" telah diuji positif juga. Beliau menolak untuk mengenal pasti pemain tetapi disahkan kepada Associated Press bahawa ia adalah Lee.[140]

Pada 11 November 2014, Persekutuan Badminton Dunia mengesahkan bahawa Lee telah digantung sementara daripada bersaing kerana pelanggaran peraturan anti-doping yang jelas.[141] Perbicaraan telah diadakan pada 11 April 2015 di Amsterdam.[142]

Pada 27 April 2015, ia diumumkan bahawa Lee telah diserahkan kepada larangan lapan bulan yang dibatalkan kerana melanggar peraturan anti-dopingnya. Panel itu yakin bahawa Lee tidak mempunyai niat untuk menipu dan membenarkan beliau meneruskan kerjayanya pada 1 Mei 2015. Lee dilepaskan dari pingat peraknya dari Kejuaraan Dunia 2014 tetapi dibenarkan mengekalkan dua pingat gangsa dari Sukan Asia 2014.[143]

2015

sunting

Piala Sudirman adalah kejohanan pertama Lee selepas menjalani penggantungan selama lapan bulan untuk pelanggaran doping. Dia terus memenangi semua tiga perlawanan yang dimainkannya dalam kejohanan itu.[144] Dia kemudian kembali ke gelanggang dengan memenangi Terbuka AS dan Terbuka Kanada.[145] Lee kembali terpaksa menempuh tempat kedua di Kejohanan Dunia apabila dia kalah kepada Chen Long di final.[146]

Selepas Kejohanan Dunia, Lee menanggung tiga pusingan awal. Pertama, dalam pusingan kedua Terbuka Jepun,[147] diikuti dengan pusingan kelayakan Terbuka Korea,[148] dan kemudian di pusingan kedua Terbuka Denmark.[149]

Selepas tiga kehilangan pusingan awal, Lee bangkit kembali memenangi Terbuka Perancis,[150] diikuti dengan gelaran Terbuka China yang pertama, menjadikannya pelari tunggal lelaki pertama memenangi semua gelaran Super Series.[151] Minggu berikutnya, Lee memenangi Terbuka Hong Kong.[152] Bagaimanapun, Lee tidak layak ke Final Super Series, yang berakhir dengan tiga gelaran berturut-turut.

2016

sunting

Pada Januari, Lee memenangi gelaran Malaysia Masters kelima.[153] Pada Mac, Lee kalah dalam pusingan pertama Terbuka Seluruh England,[154] dan juga dalam pusingan kedua Terbuka India.[155] Pada April, Lee memenangi kejuaraan Terbuka Malaysia ke-11,[156] kemudian diikuti dengan gelaran Kejohanan Badminton Asia kedua.[157] Di Piala Thomas pada Mei, Malaysia tewas kepada pemenang Denmark pada separuh akhir walaupun Lee memenangi semua perlawanan yang dipertandingkan dalam kejohanan itu.[158] Pada Jun, Lee memenangi kejuaraan Terbuka Indonesia ke-6 dan meraih rekod, menjadi pemain ketiga dan pemain bukan Indonesia pertama untuk memenangi gelaran enam kali.[159] Dia bersedia bermain di Terbuka Australia, tetapi menarik diri akibat kecederaan otot.[160]

Pada 5 Ogos 2016, Lee memimpin kontinjen Malaysia semasa majlis perasmian Sukan Olimpik.[161] Dalam pertandingan perseorangan lelaki itu dia berjaya ke perlawanan akhir, mengalahkan saingannya, Lin Dan dalam separuh akhir dalam prestasi yang mendominasi.[162] Bagaimanapun, beliau dikalahkan oleh Chen Long di perlawanan akhir, kekalahan berturut-turut ketiganya dalam perlawanan akhir Sukan Olimpik.[163]

Pada September, Lee memenangi gelaran keenam Terbuka Jepun.[164] Sejak itu, Lee gagal memenangi sebarang kejohanan yang disertai olehnya: dia kalah dalam pusingan ketiga Terbuka Denmark,[165] ditarik keluar dari Terbuka Perancis akibat kecederaan hamstring,[166] dan berakhir tahun dengan keluar peringkat kumpulan dalam Final Super Series.[167]

2017

sunting

Dia memulakan musim 2017 dengan kemenangan keempatnya di Kejohanan Terbuka Seluruh England.[168] Dia hampir terlepas kejohanan itu selepas merobek ligamen cengkaman medial semasa sesi latihan di Badminton Akademi Malaysia baru (ABM), ini menyebabkan perselisihannya dengan pengarah teknikal Morten Frost, kerana Frost tidak menerima aduannya, meminta licin tikar akan diganti.[169] Lee kalah kepada Lin Dan untuk dua kejohanan berturut-turut, yang pertama di final Terbuka Malaysia,[170] dan yang kedua dalam separuh akhir Kejohanan Badminton Asia.[171]

Pada Mei, Lee memenangi semua perlawanan yang dipertandingkan semasa Piala Sudirman.[172] Sebulan selepas itu, dia kalah dalam pusingan kedua Terbuka Indonesia.[173] Pada Ogos, Lee kecewa dengan Brice Leverdez dalam pusingan pertama Kejohanan Dunia, Tidak lama kemudian, dia meminta maaf kepada rakyat Malaysia atas kekalahannya dalam akaun Twitternya tetapi menerima beberapa jawapan yang menyentuh daripada peminat.[174]

Pada bulan September, dia kalah dalam kerjaya ke-100nya, Terbuka Jepun.[175] Dia tersingkir di pusingan awal tiga kejohanan Super Series, pusingan kedua Terbuka Denmark,[176] pusingan pertama terbuka Perancis,[177] dan suku akhir Terbuka China.[178] Dia memenangi gelaran Terbuka Hong Kong, hanya gelaran kedua pada tahun ini.[179] Dia mengakhiri tahun dengan kalah dalam final Super Series Final.[180]

Lee memenangi pingat emas Sukan Komanwel pada April,[181] sambil memenangi pingat perak dari acara pasukan campuran.[182]

Walau bagaimanapun, dia gagal memenangi sebarang gelaran setakat ini dalam Jelajah Dunia. Dia tunduk pada pusingan pertama Malaysia Masters, sebuah kejohanan yang dia mendakwa dia tidak berniat untuk mengambil bahagian,[183] pusingan ketiga Terbuka Seluruh England,[184] dan separuh akhir Kejohanan Badminton Asia.[185]

Dalam acara pasukan, Lee berjaya memenangi semua perlawanan semasa seri, kedua-duanya dalam Kejohanan Badminton Asia Asia dan Piala Thomas. Malaysia mencapai separuh akhir dan suku akhir dalam kedua-dua acara tersebut.[186][187]

2018

sunting

Lee memenangi pingat emas Sukan Komanwel pada April,[188] sambil memenangi pingat perak dari acara pasukan campuran.[189]

Lee gagal meraih gelaran World Tour pada separuh pertama tahun ini. Beliau tunduk pada pusingan pertama Kejohanan Terbuka Malaysia, sebuah kejohanan yang beliau mendakwa tidak berminat untuk mengambil bahagian,[190] pusingan ketiga All England Open,[191] dan separuh akhir Kejohanan Badminton Asia.[192]

Dalam acara pasukan, Lee berjaya memenangi semua perlawanan semasa seri, kedua-duanya dalam Kejohanan Badminton Asia Asia dan Piala Thomas. Malaysia mencapai separuh akhir dan suku akhir dalam kedua-dua acara tersebut.[193][194]

Pada Julai 2018, Lee memenangi kejuaraan Terbuka Malaysia ke-12,[195] dan mencapai separuh akhir Terbuka Indonesia.[196] Seminggu sebelum Kejuaraan Dunia, Persatuan Badminton Malaysia (BAM) mengumumkan bahawa Lee tidak akan mengambil bahagian untuk kejohanan dan Sukan Asia kerana menjalani rawatan untuk gangguan berkaitan pernafasan. Penyertaannya untuk kedua-dua kejohanan ini ragu-ragu sebelum pengumuman itu selepas beliau tidak hadir dalam latihan itu.[197]

Persaraan

sunting

Pada 13 Jun 2019, Lee mengumumkan persaraannya daripada badminton profesional selepas 19 tahun berkhidmat dalam pasukan badminton kebangsaan Malaysia dalam sidang akhbar curang di kompleks Kementerian Belia dan Sukan di Putrajaya. Beliau diiringi oleh Menteri Belia dan Sukan Malaysia, Syed Saddiq Syed Abdul Rahman, yang mewakili Lee sebagai wira negara, timbalannya, Steven Sim, dan presiden BAM Mohamad Norza Zakaria. Beliau menambah bahawa pelan awalnya adalah untuk bersara selepas Sukan Olimpik Musim Panas 2020 tetapi doktornya menasihatkannya meletakkan badannya di bawah tekanan atau tekanan yang amat sukar untuk meneruskan latihan.[198][199][200][201] Syed Saddiq juga diumumkan sebagai ketua chef-de-mission Malaysia untuk Sukan Olimpik 2020.[202][203]

Perdana Menteri Mahathir Mohamad dan isteri, Siti Hasmah Mohamad Ali mengucapkan terima kasih dan selamat maju jaya kepada Lee. Mahathir melahirkan rasa terharu dan sedih kerana Lee sudah bersara dan berharap jaguh badminton itu dapat berehat serta sembuh daripada penyakit dihadapinya.[204]

Kehidupan peribadi

sunting

Lee menerima wang sebanyak RM300,000 pada 21 Ogos 2008 sebagai hadiah untuk usaha pingat peraknya pada Sukan Olimpik 2008. Selain itu, beliau menerima RM3,000 sebulan sebagai pencen seumur hidup bermula pada Ogos 2008.[205] Untuk pencapaian yang sama, beliau dianugerahkan Darjah Setia Pangkuan Negeri (DSPN), yang membawa gelaran Datuk oleh Gabenor Pulau Pinang, Abdul Rahman Abbas pada 30 Ogos 2008.[206] Beliau dilantik sebagai Duta Besar Negara UNICEF Malaysia pada Februari 2009.[207][208][209]

Pada 6 Jun 2009, Lee menerima anugerah Darjah Bakti (DB), dari Tuanku Mizan Zainal Abidin, sempena Hari Keputeraan Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong, kerana pencapaiannya pada Sukan Olimpik 2008.[210] Beliau menjalin hubungan dengan Wong Mew Choo, rakan sepasukannya. Pada tahun 2009, Lee dan Wong mengumumkan bahawa mereka tidak lagi bersama semasa Kejohanan Dunia 2009 di Hyderabad, India. Bagaimanapun, Lee mengumumkan perdamaiannya dengan Mew Choo selepas memenangi pingat perak pada Sukan Olimpik Musim Panas 2012.[211] Beliau dan Mew Choo berkahwin pada 9 November 2012.[212] Majlis perkahwinan mereka diadakan di Pusat Konvensyen Kuala Lumpur pada 9 dan 10 November.[213] Pasangan ini mempunyai dua anak lelaki, iaitu anak sulung, Kingston Lee yang Lahir pada 12 April 2013 dan anak kedua Terrance Lee yang lahir pada 9 Julai 2015.[214][215]

Pada 16 Mac 2011, Lee menerima saham Permodalan Nasional Berhad bernilai RM100,000 sejurus selepas kejayaannya dalam Terbuka All England.[216] Beliau telah dilantik sebagai duta besar Kolej Universiti KDU pada 31 Julai 2011.[217] Autobiografi Lee Berani Menjadi Juara diterbitkan secara rasmi pada 18 Januari 2012.[218] Pada 5 Julai 2012, Lee telah diberikan pangkat Leftenan Komander (Kehormat) Unit Rizab Sukarelawan Tentera Laut Diraja Malaysia.[219] Pada 7 Oktober 2016, Lee dinaikkan pangkat sebagai Komander (Kehormat) Unit Simpanan Sukarelawan Tentera Laut Diraja Malaysia sebagai pengiktirafan kejayaannya di Sukan Olimpik Rio de Janeiro.[220] Pada 15 Oktober 2016, Lee dijadikan penerima Darjah Cemerlang Seri Melaka (DCSM) yang membawa gelaran Datuk Wira dari Gabenor Melaka Mohd Khalil Yaakob.[221] Pada September 2017, beliau telah dianugerahkan Panglima Jasa Negara (PJN), yang membawa gelaran Datuk, oleh Yang di-Pertuan Agong Muhammad V.[222][223]

Anugerah dan penghargaan

sunting

Berikut ialah senarai anugerah yang dimenangi oleh Lee Chong Wei.

Tarikh Anugerah Catatan
5 April 2006 Olahragawan Negara 2005[224] Cekal dan fokus kepada permainan
29 April 2006 Olahragawan Pulau Pinang 2005[225] Prestasi di Kejohanan Dunia IBF 2005 dan Kejohanan Badminton Terbuka Seluruh England 2005.
18 November 2008 Olahragawan Pulau Pinang 2007[226]
12 Disember 2008 Olympian Lelaki Malaysia 2008[227] Satu-satunya pemain Malaysia yang meraih pingat perak pada Sukan Olimpik Beijing 2008.
2008 Pemain Terbaik 2008[228]
23 Mac 2009 Olahragawan Negara 2008[229]
12 Jun 2009 Pemenang anugerah Persatuan Penulis-penulis Sukan Malaysia (SAM)[230]
9 Ogos 2009 Olahragawan Pulau Pinang 2008[231]
12 Disember 2011 Pemain Terbaik BWF[232]
19 Januari 2013 Anugerah Ikon Paling Popular di TV oleh RTM[233]
2 Disember 2021 Ijazah Kehormat Doktor Sains Sukan (Universiti Sains Malaysia)[234]

Darjah kebesaran

sunting

Malaysia

sunting

Statistik kerjaya

sunting

Akhir kerjaya

sunting
Juara/Naib juara Tahun Kejohanan Lawan di akhir Markah
2 2012 Sukan Olimpik   Lin Dan 21–15, 10–21, 19–21
1 2012 Grand Prix Emas Terbuka Malaysia (4)   Sony Dwi Kuncoro 17–21, 21–8, 21–10
2 2012 Terbuka India   Shon Wan-ho 18–21, 21–14, 19–21
2 2012 Terbuka Seluruh England   Lin Dan 19–21, 2–6 (bersara)
1 2012 Terbuka Malaysia (2)   Kenichi Tago 21-6, 21-13
1 2012 Terbuka Korea (2)   Lin Dan 12–21, 21–18, 21–14
1 2011 Terbuka Perancis (2)   Kenichi Tago 21–16, 21–11
2 2011 Terbuka Denmark   Chen Long 15–21, 18–21
2 2011 Terbuka Jepun   Chen Long 8–21, 21–10, 19–21
2 2011 Kejohanan Dunia   Lin Dan 22–20, 14–21, 21–23
1 2011 Terbuka Indonesia (4)   Peter Gade 21–11, 21–7
1 2011 Grand Prix Emas Terbuka Malaysia (3)   Bao Chunlai 21–9, 21–19
1 2011 Terbuka India   Peter Gade 21–12, 12–21, 21–15
1 2011 Terbuka Seluruh England (2)   Lin Dan 21–17, 21–17
2 2011 Terbuka Korea   Lin Dan 19–21, 21–14, 16–21
1 2011 Terbuka Malaysia (7)   Taufik Hidayat 21–8, 21–17
1 2010 Perlawanan Akhir Masters Siri Super (3)   Peter Gade 21–9, 21–14
1 2010 Terbuka Hong Kong (2)   Taufik Hidayat 21–19, 21–9
2 2010 Sukan Asia   Lin Dan 13–21, 21–15, 10–21
1 2010 Sukan Komanwel (2)   Rajiv Ouseph 21–10, 21–8
1 2010 Terbuka Jepun (2)   Lin Dan 22–20, 16–21, 21–17
1 2010 Terbuka Makau (2)   Lee Hyun-il Tiada saingan
1 2010 Grand Prix Emas Terbuka Malaysia (2)   Wong Choong Hann 21–8, 14–21, 21–15
1 2010 Terbuka Indonesia (3)   Taufik Hidayat 21–19, 21–8
1 2010 Terbuka Seluruh England (1)   Kenichi Tago 21–19, 21–19
1 2010 Terbuka Malaysia (6)   Boonsak Ponsana 21–13, 21–7
1 2010 Korea Open   Peter Gade 21–12, 21–11
1 2009 Perlawanan Akhir Masters Siri Super (2)   Park Sung-hwan 21–17, 21–17
1 2009 Terbuka Hong Kong (1)   Peter Gade 21–13, 13–21, 21-16
1 2009 Terbuka Makau (1)   Wong Choong Hann 21–15, 21–19
1 2009 Grand Prix Emas Terbuka Malaysia (1)   Chen Long 21–16, 21–9
1 2009 Terbuka Indonesia (2)   Taufik Hidayat 21–9, 21–14
1 2009 Terbuka Switzerland (2)   Lin Dan 21–16, 21–16
2 2009 Terbuka Seluruh England   Lin Dan 19–21, 12–21
2 2009 Terbuka Korea   Peter Gade 18–21, 21–10, 17–21
1 2009 Terbuka Malaysia (5)   Park Sung-hwan 21–14, 21–13
1 2008 Perlawanan Akhir Masters Siri Super (1)   Peter Gade 21–8, 21–16
2 2008 Terbuka China   Lin Dan 18–21, 9–21
2 2008 Terbuka Makau   Taufik Hidayat 19–21, 15–21
2 2008 Terbuka Jepun   Sony Dwi Kuncoro 17–21, 11–21
2 2008 Sukan Olimpik   Lin Dan 12–21, 8–21
1 2008 Terbuka Singapura   Simon Santoso 21–13, 21–5
2 2008 Terbuka Switzerland   Lin Dan 13–21, 18–21
1 2008 Terbuka Malaysia (4)   Lee Hyun-il 21–15, 11–21, 21–17
2 2007 Terbuka Hong Kong   Lin Dan 21–9, 15–21, 15–21
2 2007 Terbuka China   Bao Chunlai 12–21, 13–21
1 2007 Terbuka Perancis   Bao Chunlai 21–11, 21–14
1 2007 Terbuka Jepun (1)   Taufik Hidayat 22–20, 19–21, 21–19
1 2007 Terbuka Filipina   Chen Hong 21–9, 21–15
1 2007 Terbuka Indonesia (1)   Bao Chunlai 21–15, 21–16
2 2006 Terbuka Hong Kong   Lin Dan 19–21, 21–8, 16–21
2 2006 Terbuka Makau   Lin Dan 18–21, 21–18, 18–21
2 2006 Terbuka Taipei China   Lin Dan 18–21, 21–12, 11–21
1 2006 Terbuka Malaysia (3)   Lin Dan 21–18, 18–21, 23–21
1 2006 Kejohanan Badminton Asia   Boonsak Ponsana 21–12, 21–16
1 2006 Sukan Komanwel (1)   Wong Choong Hann 21–13, 21–12
1 2006 Terbuka Switzerland (1)   Xia Xuanze 15–8, 15–0
1 2005 Terbuka Denmark   Muhammad Hafiz Hashim 17–14, 15–8
1 2005 Terbuka Malaysia (2)   Lin Dan 17–15, 9–15, 15–9
1 2004 Terbuka Taipei China
2 2004 Terbuka Singapura   Kenneth Jonassen 15–17, 4–15
1 2004 Terbuka Malaysia (1)   Park Sung-hwan 15–13, 15–12
1 2003 Satelit Malaysia   Kuan Beng Hong 15–7, 15–9
2 2003 Satelit Asia   Yeoh Kay Bin 5–15, 13–15
2 2003 Terbuka Malaysia   Chen Hong 9–15, 5–15
     Perlawanan Siri Super
     Perlawanan Grand Prix Emas dan Grand Prix

Dalam budaya masyhur

sunting

Pada Disember 2017, treler pertama filem biopik beliau telah dikeluarkan.[241] Diberi tajuk Lee Chong Wei: Rise of the Legend, biopik yang dipertontonkan pada 9 Mac 2018 di Stadium Nasional Bukit Jalil, Kuala Lumpur dan ditayangkan di seluruh negara pada 15 Mac 2018.[242]

Rujukan

sunting
  1. ^ a b 林丹抢走世界第一　宗伟199週宝座易主, Oriental Daily News, 21 Jun 2012. (Cina) Dicapai pada 22 Jun 2012.
  2. ^ "London 2012 Badminton: Lin Dan beats Lee Chong Wei to win Gold". NDTV. 5 August 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-08-07. Dicapai pada 5 August 2012.
  3. ^ "Pentens Eco Ambassador, Lee Chong Wei". Pentens. 31 Disember 2013. Dicapai pada 20 Jun 2014.
  4. ^ 卓佳萍 (2018-09-22). "羽球》久居台灣治療 大馬羽協官網證實李宗偉罹癌". 自由體育 (dalam bahasa Cina). Dicapai pada 2018-09-22.
  5. ^ "確定了...大馬羽協證實球王罹鼻咽癌　李宗偉將無限期停賽 - ETtoday運動雲". ETtoday運動雲 (dalam bahasa Cina). 2018-09-22. Dicapai pada 2018-09-22.
  6. ^ "CHONG WEI RECOVERING WELL". BAM. Dicapai pada 2018-09-22.
  7. ^ Dare to be a Champion. Bukuganda Digital & Publication. 2012. m/s. 215. ISBN 9789671084328.
  8. ^ "'He is number one in my heart,' says Chong Wei's father". New Straits Times. 21 August 2016.
  9. ^ "Chong Wei’s dad marries again". The Star Online. 26 January 2014.
  10. ^ "[羽球]李宗伟:中马间的"二道贩子"和黄妙珠是"好友"". Sina Sport (dalam bahasa Chinese). Sport366.com. Dicapai pada 2008-12-13.CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. ^ "Interview with Lee Chong Wei". Badminton-Information. Dicapai pada 2008-11-24.
  12. ^ Paul, Rajes (2003-09-08). "Ruthless Chen Hong ends Chong Wei's fairy tale run". Ths Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2003-09-11. Dicapai pada 2009-03-16.
  13. ^ Letchumanan, Jaiarajo (2008-08-06). "Best Chance Of An Olympic Gold In Chong Wei's Court". Bernama. Dicapai pada 2009-03-16.
  14. ^ "Lin to clash with Taufik". The Hindu. 2005-08-22. Diarkibkan daripada yang asal pada 2006-11-17. Dicapai pada 2009-03-16.
  15. ^ "Badminton: Chong Wei and Chan-Koo victorious in Basel". The Star. 2006-01-09. Dicapai pada 2009-03-16.
  16. ^ Paul, Rajes (2006-06-19). "Double joy for Malaysia". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2006-06-21. Dicapai pada 2009-03-16.
  17. ^ "Commonwealth Games day 11 review". BBC Sport. 2006-03-26. Dicapai pada 2009-03-16.[pautan mati kekal]
  18. ^ Paul, Rajes (2006-07-01). "Chong Wei reaches top spot for first time". The Star. Dicapai pada 2009-03-16.
  19. ^ Paul, Rajes (2006-09-08). "Badminton: Chong Wei is top seed". The Star. Dicapai pada 2009-03-16.
  20. ^ "Bao knocks out top-seeded Lee in badminton World Championships quarterfinals". The Associated Press. 2006-09-22. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-09-05. Dicapai pada 2009-03-16.
  21. ^ "Lee gets all clear after car crash". Gulf Times. 2006-11-06. Dicapai pada 2008-11-24.
  22. ^ "Chong Wei makes timely return to form in Jakarta". The Star. 2007-05-14. Dicapai pada 2009-03-16.
  23. ^ Teik Huat, Lim (2007-12-31). "Badminton: Boost for Chong Wei". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-06-28. Dicapai pada 2009-03-16.
  24. ^ Teik Huat, Lim (2007-06-17). "Badminton: Lee shows his mettle". The Star. Dicapai pada 2009-03-16.
  25. ^ "Anup Sridhar posts another upset win". The Hindu. 2007-08-17. Dicapai pada 2009-03-16.
  26. ^ Paul, Rajes (2007-08-31). "BAM chief wants Chong Wei and Kim Hock to improve relationship". The Star. Dicapai pada 2009-03-16.
  27. ^ "Lee Chong Wei wins men's singles at Malaysian Open badminton". People's Daily Online. 2008-01-29. Dicapai pada 2008-12-14.
  28. ^ "Badminton: Malaysia's Lee Chong Wei wins men's singles title in Singapore Open". Channelnewsasia. 2008-06-15. Dicapai pada 2008-12-15.
  29. ^ "李宗伟弃赛李炫一晋级，八强战将上演韩国德比战". bbeshop. Dicapai pada 2008-12-14.
  30. ^ "China stays on course to win singles titles at All England Open". The Associated Press. International Herald Tribune. 2008-03-08. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-03-12. Dicapai pada 2008-12-15.
  31. ^ "Chinese back to winning ways in Swiss finals". China Daily. 2008-03-17. Dicapai pada 2008-12-15.
  32. ^ Chin, Dan Guen (2008-04-21). "Looking Towards Jakarta". Bernama. Dicapai pada 2008-12-15.
  33. ^ "China defeats Malaysia to advance to final of Thomas Cup". The Associated Press. International Herald Tribune. 2008-05-16. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-05-19. Dicapai pada 2008-12-15.
  34. ^ "Britain's Robertson, Emms advance in badminton". The Associated Press. International Herald Tribune. 2008-08-12. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-08-17. Dicapai pada 2008-12-15.
  35. ^ "Lee in top form in Badminton Singles". beijing2008.cn. 2008-08-14. Dicapai pada 2008-12-15.
  36. ^ "Lee stumbles but prevails". beijing2008.cn. 2008-08-15. Dicapai pada 2008-12-15.
  37. ^ "Lin Dan of China defeats Malaysia's Lee Chong in men's final". The Associated Press. International Herald Tribune. 2008-08-17. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-08-23. Dicapai pada 2008-12-15.
  38. ^ "pension for Malaysian shuttler". asiaonenews. 2008-08-20. Dicapai pada 2008-11-24.
  39. ^ "Datukship for Lee Chong Wei". asiaonenews. 2008-08-20. Dicapai pada 2008-11-24.
  40. ^ Paul, Rajes (2008-11-27). "Old knee injury haunts Chong Wei at HK Open". The Star. Dicapai pada 2008-12-18.
  41. ^ "中国香港羽毛球超级赛 "水货一哥"临阵脱逃" (dalam bahasa Chinese). Sohu Sport. 2008-11-27. Dicapai pada 2008-12-18.CS1 maint: unrecognized language (link)
  42. ^ "三大症状困扰大马一哥 林丹给李宗伟留下病根". QQ Sports (dalam bahasa Chinese). CCTV.com. 2008-11-26. Dicapai pada 2008-12-18.CS1 maint: unrecognized language (link)
  43. ^ "黄佩娴卫冕女单　李宗伟笑缔7连霸" (dalam bahasa Chinese). Kwong Wah Yit Poh. 2008-12-12. Dicapai pada 2008-12-13.CS1 maint: unrecognized language (link)
  44. ^ "Lee beats Gade to wins Super Series final". Reuters. 2008-12-21. Dicapai pada 2008-12-22.
  45. ^ "Lee Chong Wei defends title at Malaysia Open". Xinhua. China Daily. 2009-01-12. Dicapai pada 2009-01-19.
  46. ^ "Danish Ace Dashes Chong Wei's Hat-trick Hopes". Bernama. 2009-01-18. Dicapai pada 2009-01-19.
  47. ^ "Badminton: China sweep titles". Sky Sports. 2009-03-08. Dicapai pada 2009-03-09.
  48. ^ "Chong Wei Tames Super Dan To Clinch Swiss Open Title". Bernama. 2009-03-15. Dicapai pada 2009-03-16.
  49. ^ "Top-ranked Lee Chong Wei of Malaysia eliminated in first round". The Associated Press. International Herald Tribune. 2009-03-25. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-06-28. Dicapai pada 2009-03-26.
  50. ^ "Top shuttler Lee tells India to improve conditions". AFP. Google. 2009-03-26. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-02-21. Dicapai pada 2009-03-26.
  51. ^ Paul, Rajes (2009-05-18). "Skipper Chong Wei proud of Malaysia's first-ever bronze". The Star. Dicapai pada 2009-05-21.
  52. ^ "Lee Chong Wei wins men's singles gold at Indonesia Open". People's Daily Online. 2009-06-22. Dicapai pada 2009-06-29.
  53. ^ Paul, Rajes (2009-06-29). "Chong Wei crushes Chinese youngster Chen Long in 32 minutes". The Star. Dicapai pada 2009-06-29.
  54. ^ Singh, Patwant (2009-06-11). "Badminton: Top seed Lee Chong Wei out of Singapore Open". Channel News Asia. Dicapai pada 2009-06-29.
  55. ^ "Chong Wei Receives Darjah Bakti Award". Bernama. 2009-06-06. Dicapai pada 2009-06-06.
  56. ^ "Lee Chong Wei bio". NBC Olympics. Dicapai pada 2008-11-24.[pautan mati kekal]
  57. ^ "Chong Wei: Saya bukan jenis lelaki romantis tapi..." Sinar Harian. 3 November 2012. Dicapai pada 12 Jun 2017.
  58. ^ "Indon ends Chong Wei's World title bid". The Star. 15 Ogos 2009. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  59. ^ "Olympic champion Lin and world No.1 Lee ease into China Masters quarters". China Daily. 17 September 2009.
  60. ^ K.M. Boopathy (25 September 2009). "Curtains for Chong Wei". New Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2009-09-26. Dicapai pada 7 Februari 2010.CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  61. ^ "Simon Dan Sony Melaju ke Perempat Final Denmark Super Series". Antara News. 23 Okt 2009. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  62. ^ "Fatigue may force Lee to skip Laos Games". The Star. 16 September 2009. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  63. ^ Rajes Paul (19 November 2009). "Inconsistent Chong Wei shown early exit in China". The Star. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  64. ^ K.M. Boopathy (7 Disember 2009). "And now to grab gold in Laos". New Straits Times. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  65. ^ "Dua perseorangan kita tersungkur". Utusan Malaysia. 15 Disember 2009. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  66. ^ "SEA Games: Badminton star Lee 'told to rest'". ChannelNewsAsia. 9 Dis 2009. Dicapai pada 7 Feb 2010.
  67. ^ "Chong Wei turns on the style in first Korean Open victory". The Star. 18 Januari 2010. Dicapai pada 7 Februari 2010.
  68. ^ K.M. Boopathy (25 Januari 2010). "Malaysia Open: Super sixth crown for Chong Wei". New Straits Times. Dicapai pada 7 Februari 2010.
  69. ^ "Chong Wei finally lands All-England crown in seventh attempt". The Star. 15 Mac 2010. Dicapai pada 15 Mac 2010.
  70. ^ "Chong Wei takluk edisi ke-100". Berita Harian. 15 Mac 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-03-17. Dicapai pada 15 Mac 2010.
  71. ^ "Japan loss, outburst hit Malaysia's Thomas Cup hopes". The Times of India. 2010-05-12. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-05-31. Dicapai pada 2010-06-17.
  72. ^ "Thomas Cup: Malaysia in semi-final with 3-2 win over Denmark". The Star. 2010-05-12. Dicapai pada 2010-06-17.
  73. ^ "Misbun expects Chong Wei to return stronger after Lin Dan jolt". The Star. 2010-05-16. Dicapai pada 2010-06-17.
  74. ^ Gilmour, Rod (2010-06-19). "Malaysia's Lee Chong Wei sent packing from Singapore badminton Open". Telegraph.co.uk. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-06-23. Dicapai pada 2010-06-29.
  75. ^ "Malaysia's Lee Chong Wei defeats Taufik Hidayat to lift Indonesia Open". Telegraph.co.uk. 2010-06-27. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-07-01. Dicapai pada 2009-06-29.
  76. ^ Gilmour, Rod (2010-07-11). "Malaysian Open 2010: Lee Chong Wei predictably lifts home Grand Prix". Telegraph.co.uk. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-09-11. Dicapai pada 2010-08-02.
  77. ^ Paul, Rajes (2010-08-02). "Hyun-il concedes walkover to Chong Wei in Makau final". The Star. Dicapai pada 2010-08-03.
  78. ^ Gilmour, Rod (2010-08-27). "World Badminton Championships 2010: Lee Chong Wei and Lin Dan in shock exits". Telegraph.co.uk. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-03-10. Dicapai pada 2010-08-30.
  79. ^ "Unexpected back injury crushes Lee's world title hopes". The Star. 2010-08-29. Dicapai pada 2010-08-30.
  80. ^ "London 2012 - Chong Wei foils Chinese clean-sweep". Yahoo! Eurosport. Reuters. 2010-09-26. Dicapai pada 2010-09-27.
  81. ^ "Malaysia scores badminton gold rush". ABC Grandstand Sport. AFP. 2010-10-14. Dicapai pada 2010-10-14.
  82. ^ "Asian Games: Lin Dan powers past Lee to grab badminton gold". The Times of India. 2010-11-21. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-11-23. Dicapai pada 2010-11-21.
  83. ^ "Lee Chong Wei take Hong Kong Open title". The Times of India. 2010-12-12. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-12-15. Dicapai pada 2010-12-12.
  84. ^ Thompson, Dave (2011-01-09). "Chong Wei lands third Super Series Finals title". Reuters India. Dicapai pada 2011-01-09.
  85. ^ Paul, Rajes (2011-01-24). "Lee just too good for Taufik in final". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-01-24. Dicapai pada 2011-01-24.
  86. ^ "China cash in at million Korean Open". The Times of India. Reuters. 2011-01-31. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-02-05. Dicapai pada 2011-02-02.
  87. ^ Gilmour, Rod (2011-03-13). "All England Badminton 2011: Lee Chong Wei gets a prime-time call after retaining title in Birmingham". The Telegraph. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-03-17. Dicapai pada 2011-03-14.
  88. ^ "Chong Wei wins India Open Super Series". News One. 2011-05-01. Dicapai pada 2011-05-01.
  89. ^ "Chong Wei wins Malaysia Open". The Star. 2011-05-08. Dicapai pada 2011-05-08.
  90. ^ "Lee Chong Wei primed for Indonesia". The Times of India. 2011-05-24. Dicapai pada 2011-05-30.[pautan mati kekal]
  91. ^ "Lee, Gade prove class at Sudirman Cup". The Times of India. 2011-05-25. Dicapai pada 2011-05-30.[pautan mati kekal]
  92. ^ "Sudirman Cup: Malaysia fails to qualify for semis". The Star. 2011-05-26. Dicapai pada 2011-05-30.
  93. ^ "London 2012 – Lee Chong Wei completes Indonesia hat-trick". Yahoo! Eurosport. 2011-06-26. Dicapai pada 2011-06-27.
  94. ^ "Lin, Wang keep Chinese badminton sweep on track". AFP. 2011-08-14. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-02-21. Dicapai pada 2011-08-14.
  95. ^ "Chen shocks Lee to win Japan Open badminton tournament". AFP. 2011-09-25. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-09-29. Dicapai pada 2011-09-26.
  96. ^ "Chen Long wins Denmark Open, stunning Lee again". China.org.cn. 2011-10-24. Dicapai pada 2011-10-24.
  97. ^ Paul, Rajes (2011-10-31). "World No. 1 Chong Wei rakes in another title in France". The Star. Dicapai pada 2011-10-31.
  98. ^ Danlu, Tang (2011-11-20). ""Super Dan" ends Lee Chong Wei, Baun upsets Wang Shixian at HK Badminton Open". English.news.cn. Dicapai pada 2011-11-20.
  99. ^ Paul, Rajes (2011-11-27). "Chong Wei's reign under threat from resurgent world champ". The Star. Dicapai pada 2011-11-27.
  100. ^ Paul, Rajes (2011-12-18). "Tired Lee crumbles". The Star. Dicapai pada 2011-12-18.
  101. ^ "Lee beats foe Lin Dan in Korea Open final". The Times of India. 2012-01-08. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-07-30. Dicapai pada 2012-01-08.
  102. ^ Chong Wei julang gelaran ke-8 Terbuka Malaysia, Sinar Harian, 15 Januari 2012. Dicapai pada 15 Januari 2012.
  103. ^ "Lin Dan beats Chong Wei for 5th All England title". The Times of India. 2012-03-11. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-07-20. Dicapai pada 2012-03-12.
  104. ^ "India Open final: Wan stuns Chong Wei, Li Xuerui wins". Firstpost. 2012-04-30. Dicapai pada 2012-05-01.
  105. ^ "Chong wei retains gp gold title". Borneo Post. 2012-05-07. Dicapai pada 2012-05-08.
  106. ^ Paul, Rajes (2012-05-23). "Chong Wei out for three to four weeks after ankle injury". The Star. Dicapai pada 2012-05-23.
  107. ^ Chong Wei dethroned as world No. 1 after four years, The Star, 22 Jun 2012. Dicapai pada 22 Jun 2012.
  108. ^ "SLOW START: Chong Wei prepares for Indonesia's Santoso". New Straits Times. 1 August 2012. Dicapai pada 2012-08-05.
  109. ^ "Rusty Chong Wei blames pressure for close call in first round". The Star. 1 August 2012. Dicapai pada 2012-08-05.
  110. ^ "Chong Wei gives improved display to reach quarter-finals". The Star. 2 August 2012. Dicapai pada 2012-08-05.
  111. ^ "Chong Wei declares he's going for top prize after slaying Kashyap". The Star. 3 August 2012. Dicapai pada 2012-08-05.
  112. ^ "Heroic Chong Wei sinks Chen Long". New Straits Times. 3 August 2012. Dicapai pada 2012-08-05.
  113. ^ Chong Wei gagal dalam misi kutip emas, Sinar Harian, 5 Ogos 2012. Dicapai pada 30 Ogos 2012.
  114. ^ Paul, Rajes (14 January 2013). "Chong Wei gets off to a roaring start by clinching Korean Open title". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 January 2013. Dicapai pada 15 January 2013.
  115. ^ "Dato' Lee Chong Wei wins ninth Malaysian Open title". Borneo Post. 21 January 2013. Dicapai pada 21 January 2013.
  116. ^ "Chinese Chen Long beats Lee Chong Wei to win first All England Open title". English.news.cn. 11 Mac 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 November 2013. Dicapai pada 14 Mac 2013.
  117. ^ "Badminton: Ambitious Lee Chong Wei wants to forget his win". The Star. 9 March 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 March 2013. Dicapai pada 14 March 2013.
  118. ^ "Chong Wei fails to qualify for Australia Open Final". News Straits Times. 6 April 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 April 2013. Dicapai pada 13 April 2013.
  119. ^ "Badminton: Lee Chong Wei wins 5th Indonesia Open title". New Straits Times. 16 Jun 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 October 2013. Dicapai pada 17 June 2013.
  120. ^ "Lee Chong Wei retires hurt to give 'wildcard' Lin Dan record 5th world badminton title". NDTV Sports. 11 August 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 2013-08-14. Dicapai pada 11 August 2013.
  121. ^ Sukumar, Dev (22 September 2013). "Yonex Open Japan 2013: Day 6 – Teen Triumphs in Amazing Campaign". Badminton World Federation. Dicapai pada 27 September 2013.
  122. ^ Singh, Ajitpal (21 October 2013). "Lee Chong Wei lose in Denmark Open". News Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2013-10-21. Dicapai pada 25 November 2013.
  123. ^ Paul, Rajes (27 October 2013). "Chong Wei beaten, Kien Keat-Boon Heong in French Open final". The Star. Dicapai pada 25 November 2013.
  124. ^ "Super six for Chong Wei after Hong Kong win". The Star. 24 November 2013. Dicapai pada 25 November 2013.
  125. ^ "Malaysian Lee Chong Wei wins record fourth Superseries Finals title". The Manila Times. 15 December 2013. Dicapai pada 20 January 2014.
  126. ^ Hearn, Don (12 Januari 2014). "Korea Open Finals – No 4th for Lee Chong Wei". Badzine. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 February 2014. Dicapai pada 20 January 2014.
  127. ^ Paul, Rajes (19 January 2014). "Emotional Lee hints of retiring at year-end". The Star. Dicapai pada 21 January 2014.
  128. ^ "Badminton: Lee Chong Wei regains All England title in Birmingham". Sky Sports. 9 March 2014. Dicapai pada 10 March 2014.
  129. ^ "Lee Chong Wei wins third India Open Super Series title". NDTV Sports. 6 April 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-04-10. Dicapai pada 7 April 2014.
  130. ^ Paul, Rajes (13 April 2014). "Simon upsets Chong Wei to bag Singapore Open title". The Star. Dicapai pada 14 April 2014.
  131. ^ Sarkar, Pritha (28 May 2014). "Japan down Malaysia to claim maiden Thomas Cup title". Sbs.com.au. SBS. Reuters. Dicapai pada 7 June 2014.
  132. ^ "June 15th, Ayaka Takahashi/Misaki Matsutomo Achieve Long-Awaited Win in All-Japanese Final; Lee Chong Wei Captures An Unprecedented Fifth Title". Nippon Badminton Association. 15 June 2014. Dicapai pada 16 June 2014.
  133. ^ Ming Wai, Tang (21 June 2014). "Chong Wei shown exit by Tago in Jakarta". The Star. Thestar.com.my. Dicapai pada 22 June 2014.
  134. ^ O'Connor, Philip (1 September 2014). "Chen wins world title as Lee falls short again". Reuters. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-09-02. Dicapai pada 1 September 2014.
  135. ^ "Asian Games: Chen Long Slays Lee Chong Wei as China Reach Badminton Final". NDTV Sports. Agence France-Presse. 22 September 2014. Dicapai pada 9 October 2014.
  136. ^ "Asian Games: Lin Dan shatters Lee Chong Wei's golden dreams". Zee News. AFP. 28 September 2014. Dicapai pada 9 October 2014.
  137. ^ Singh, Ajitpal; Peters, Fabian (21 October 2014). "BAM: Top national shuttler fails doping test". New Straits Times Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-10-23. Dicapai pada 8 November 2014.
  138. ^ Paul, Rajes (6 November 2014). "New twist to Chong Wei's doping investigation". The Star Online. Dicapai pada 8 November 2014.
  139. ^ Singh, Ajitpal (3 November 2014). "Lee Chong Wei leaves to Oslo for his urine test". New Straits Times Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-11-03. Dicapai pada 8 November 2014.
  140. ^ "Badminton's world No1 Lee Chong Wei fails doping test". The Guardian. Associated Press. 8 November 2014. Dicapai pada 8 November 2014.
  141. ^ Osborne, Paul (11 November 2014). "Badminton world number one provisionally suspended over doping violation". inside the games. Dicapai pada 11 November 2014.
  142. ^ Naidu, Sumisha (11 Mac 2015). "Badminton: Lee Chong Wei to appeal against doping suspension". Channel News Asia. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 March 2015. Dicapai pada 11 March 2015. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  143. ^ "Lee Chong Wei: Badminton star given eight-month ban for doping". BBC Sport. BBC. 27 April 2015. Dicapai pada 27 April 2015.
  144. ^ Zheng Guan, Kng (15 May 2015). "Life goes on for Chong Wei after Sudirman Cup exit". The Star. Thestar.com.my. Dicapai pada 20 May 2015.
  145. ^ "Lee Chong Wei wins Canada Open to take back-to-back titles". Zee News. Reuters. 29 June 2015. Dicapai pada 8 July 2015.
  146. ^ "Badminton: Chen beats Lee to retain world crown in Jakarta". Channel News Asia. 22 Ogos 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 Disember 2015. Dicapai pada 7 Disember 2015. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  147. ^ "Chong Wei falters in the second round of Japan Open to Lin Dan". The Star. 10 September 2015. Dicapai pada 7 December 2015.
  148. ^ Zheng Guan, Kng (15 September 2015). "'Troubled' Chong Wei crashes out in Korean Open qualifiers". The Star. Dicapai pada 7 December 2015.
  149. ^ Paul, Rajes (16 October 2015). "Chong Wei out of Denmark Open". The Star. Dicapai pada 7 December 2015.
  150. ^ "Chong Wei wins French Open title". The Star. 25 October 2015. Dicapai pada 7 December 2015.
  151. ^ "China Open Badminton 2015: Lee Chong Wei stuns Chen Long to sweep Superseries set". Allenglandbadminton.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Januari 2016. Dicapai pada 7 Disember 2015. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  152. ^ "Chong Wei wins Hong Kong Open". New Straits Times. 22 November 2015. Dicapai pada 7 December 2015.
  153. ^ "Chong Wei wins Malaysia Masters". The Star. 24 January 2016. Dicapai pada 25 January 2016.
  154. ^ Zheng Guan, Kng (10 March 2016). "Chong Wei crashes out of All-England". The Star Online. Dicapai pada 8 June 2016.
  155. ^ Vasavda, Mihir (1 April 2016). "India Open: Lin Dan, Lee Chong Wei get shock treatment". The Indian Express. Dicapai pada 8 June 2016.
  156. ^ Peter, Fabian (10 April 2016). "Chong Wei crowned Malaysia Open champion for the 11th time". New Straits Times. Dicapai pada 8 June 2016.
  157. ^ Sukumar, Dev; Leung, Edwin (1 Mei 2016). "Lee Chong Wei Masters Chen Long Again – Finals: Dong Feng Citroen Badminton Asia Championships". Badminton World Federation. bwfbadminton.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 Julai 2016. Dicapai pada 8 Jun 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  158. ^ Teik Huat, Lim (23 May 2016). "Chong Wei bent on Olympic gold after Thomas Cup collapse". The Star Online. Dicapai pada 8 June 2016.
  159. ^ Zheng Guan, Kng (5 June 2016). "Chong Wei wins sixth Indonesia Open title". The Star Online. Dicapai pada 8 June 2016.
  160. ^ Zheng Guan, Kng (7 June 2016). "Chong Wei withdraws from Australian Open with muscle injury". The Star Online. Dicapai pada 12 June 2016.
  161. ^ Rai, Vijesh (6 August 2016). "(Olympics) Chong Wei leads Malaysian contingent out at Maracana Stadium". New Straits Times Online. nst.com.my. Dicapai pada 21 August 2016.
  162. ^ "Rio Olympics 2016: Malaysia's Lee Chong Wei beats Lin Dan to make badminton final". BBC Sport. BBC.com. 19 August 2016. Dicapai pada 21 August 2016.
  163. ^ May, Chen (20 August 2016). "Olympics: China's Chen Long defeats world No. 1 Lee Chong Wei to win badminton gold". The Straits Times. Straitstimes.com. Dicapai pada 21 August 2016.
  164. ^ Paul, Rajes (25 September 2016). "Chong Wei stays dominant in Japan Open with sixth title". The Star. Thestar.com.my. Dicapai pada 5 January 2017.
  165. ^ Singh, Ajitpal (22 October 2016). "(Badminton) Chong Wei sent packing from Denmark Open". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 5 January 2017.
  166. ^ Ramesh, Akshay (27 October 2016). "Lee Chong Wei pulls out of French Open 2016 badminton due to injury". International Business Times. ibtimes.sg. Dicapai pada 5 January 2017.
  167. ^ "Chong Wei's Dubai journey ends". Sports247. Sports247.my. 17 December 2016. Dicapai pada 5 January 2017.
  168. ^ "Chong Wei wins fourth All-England title". The Star. Thestar.com.my. 12 March 2016. Dicapai pada 12 March 2017.
  169. ^ Peter, Fabian (8 February 2017). "Badminton: Chong Wei blasts Frost". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 25 March 2017.
  170. ^ Paul, Rajes (10 April 2017). "Lin Dan nails his first Malaysian Open title". The Star Online. Thestar.com.my. Dicapai pada 15 May 2017.
  171. ^ "Badminton: Lin Dan gets better of Lee Chong Wei again". The Straits Times. Straitstimes.com. 30 April 2017. Dicapai pada 15 May 2017.
  172. ^ "Lee Chong Wei's win not enough to carry Malaysia into Sudirman Cup semis". BadmintonPlanet.com. BadmintonPlanet.com. 27 May 2017. Dicapai pada 23 August 2017.
  173. ^ Paul, Rajes (15 June 2017). "Chong Wei out of Indonesian Open". The Star Online. Thestar.com.my. Dicapai pada 23 August 2017.
  174. ^ "Chong Wei Apologises To M'sians For His Defeat, Receives Touching Responses From Fans Including Indonesians". Malaysiandigest.com. 23 August 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-08-23. Dicapai pada 23 August 2017.
  175. ^ Paul, Rajes (24 September 2017). "Axelsen downs Chong Wei to claim Japan Open title". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 26 November 2017.
  176. ^ Talkah, Helmi (20 October 2017). "Chong Wei crashes out of Denmark Open days before 35th birthday". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 26 November 2017.
  177. ^ Zheng Guan, Kng (26 October 2017). "Chong Wei goes down to Kenta in French Open first round". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 26 November 2017.
  178. ^ "Chong Wei exits China Open". The Star Online. thestar.com.my. 17 November 2017. Dicapai pada 26 November 2017.
  179. ^ "Chong Wei beats Chen Long to end eight-month title drought in style". the Sun daily. thesundaily.my. 26 November 2017. Dicapai pada 26 November 2017.
  180. ^ Paul, Rajes (18 December 2017). "Lee Chong Wei fails in bid for fifth world title". The Star Online. Thestar.com.my. Dicapai pada 18 December 2017.
  181. ^ Wong, Jonathan (15 April 2018). "Commonwealth Games: Malaysian Lee Chong Wei beats Indian world No. 1 Srikanth Kidambi to claim badminton singles gold". The Straits Times. straitstimes.com. Dicapai pada 29 May 2018.
  182. ^ Paul, Rajes (9 April 2018). "Chong Wei and co collapse in team final defeat to India". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  183. ^ Peter, Fabian (17 January 2018). "Chong Wei out of Malaysia Masters". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  184. ^ Paul, Rajes (17 March 2018). "Chong Wei loses to Lin Dan in All-England". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  185. ^ Talkah, Helmi (28 April 2018). "Momota ends Chong Wei's run in Wuhan". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  186. ^ Zheng Guan, Kng (10 February 2018). "China down Malaysia in Asia Team Badminton Championships semis". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  187. ^ "Chong Wei to be more selective about tournaments after last Cup outing". The Star Online. thestar.com.my. 27 May 2018. Dicapai pada 29 May 2018.
  188. ^ Wong, Jonathan (15 April 2018). "Commonwealth Games: Malaysian Lee Chong Wei beats Indian world No. 1 Srikanth Kidambi to claim badminton singles gold". The Straits Times. straitstimes.com. Dicapai pada 29 May 2018.
  189. ^ Paul, Rajes (9 April 2018). "Chong Wei and co collapse in team final defeat to India". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  190. ^ Peter, Fabian (17 January 2018). "Chong Wei out of Malaysia Masters". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  191. ^ Paul, Rajes (17 March 2018). "Chong Wei loses to Lin Dan in All-England". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  192. ^ Talkah, Helmi (28 April 2018). "Momota ends Chong Wei's run in Wuhan". New Straits Times. nst.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  193. ^ Zheng Guan, Kng (10 February 2018). "China down Malaysia in Asia Team Badminton Championships semis". The Star Online. thestar.com.my. Dicapai pada 29 May 2018.
  194. ^ "Chong Wei to be more selective about tournaments after last Cup outing". The Star Online. thestar.com.my. 27 May 2018. Dicapai pada 29 May 2018.
  195. ^ "Badminton: Lee Chong Wei nets amazing 12th title in Malaysia Open by overwhelming Kento Momota". The Straits Times. straitstimes.com. 1 July 2018. Dicapai pada 26 July 2018.
  196. ^ "Chong Wei's bid for 7th Indonesian Open title over". The Star Online. thestar.com.my. 7 July 2018. Dicapai pada 26 July 2018.
  197. ^ Tan, Ming Wai (25 July 2018). "Respiratory problem sidelines Chong Wei from world meet and Asiad". The Star Online. Dicapai pada 25 July 2018. Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (bantuan)
  198. ^ "Chong Wei calls its quits". The Star (Malaysia). 13 June 2019. Dicapai pada 13 June 2019.
  199. ^ "Badminton: Malaysian great Lee Chong Wei confirms his retirement". Straits Times. 13 June 2019. Dicapai pada 13 June 2019.
  200. ^ "BREAKING: Legendary Malaysian badminton player Lee Chong Wei announces his retirement". Aditya Rangarajan. Fox Sports Asia. 13 June 2019. Dicapai pada 13 June 2019.
  201. ^ "Top shuttler Lee Chong Wei calls it a day after 19 years". Malay Mail. 13 June 2019. Dicapai pada 13 June 2019.
  202. ^ "Badminton ace Chong Wei retires". Robin Augustin and Shathana Kasinathan. Free Malaysia Today. 13 June 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-06-13. Dicapai pada 13 June 2019.
  203. ^ "Lee Chong Wei retires after 19 years at top of badminton". Jonathan White. South China Morning Post. 13 June 2019. Dicapai pada 13 June 2019.
  204. ^ "Tun M, isteri ucap terima kasih, selamat maju jaya kepada Chong Wei". Berita Harian. 2019-06-14.
  205. ^ "$1,300 pension for Malaysian shuttler". asiaonenews. 20 August 2008. Dicapai pada 24 November 2008.
  206. ^ "Datukship for Lee Chong Wei". asiaonenews. 20 August 2008. Dicapai pada 24 November 2008.
  207. ^ "Malaysian badminton star Lee to be UNICEF ambassador". gulfnews.com. 27 February 2009. Dicapai pada 28 February 2009.
  208. ^ "Lee Chong Wei". UNICEF. Dicapai pada 12 Jun 2017.
  209. ^ "Badminton Star becomes UNICEF Ambassador". Badminton-information. Dicapai pada 12 Jun 2017.
  210. ^ "Chong Wei receives Darjah Bakti award". newsabahtimes.com.my. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 April 2015. Dicapai pada 15 August 2013.
  211. ^ "Shuttler courts question marks over marriage date". The Star. 8 August 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 August 2012. Dicapai pada 8 August 2012. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  212. ^ Loshana K Shagar; Yvonne Lim (9 November 2012). "Chong Wei, Mew Choo hold grand and glitzy wedding reception". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-11-09. Dicapai pada 2012-11-09.
  213. ^ "Galaxy of stars at Lee's wedding". The Star. 11 November 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-11-14. Dicapai pada 12 November 2012.
  214. ^ "Chong Wei to name his son, due to be born today Kingston Lee". The Star. 12 April 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 April 2013. Dicapai pada 13 April 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  215. ^ Paul, Rajes (9 July 2015). "Chong Wei at ease after birth of second son". The Star. Dicapai pada 11 July 2015.
  216. ^ "PM presents PNB shares to Lee Chong Wei". BAM. 16 March 2011. Dicapai pada 17 March 2011.
  217. ^ "Top shuttler's new role". asiaone. 31 July 2011. Dicapai pada 14 August 2011.
  218. ^ Paul, Rajes (17 December 2011). "Chong Wei and Lin Dan move into the semis while promoting life stories". The Star. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 January 2012. Dicapai pada 18 December 2011. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  219. ^ "Chong Wei receives honorary lieutenant commander rank". 5 July 2012.
  220. ^ "Congratulations, Commander Lee Chong Wei". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-11-28. Dicapai pada 2018-06-27.
  221. ^ "Khalil pesan Chong Wei terus berjuang untuk negara". BH Online. 15 October 2016. Dicapai pada 27 October 2016.
  222. ^ "Chief Justice heads honours list". The Star Online. thestar.com.my. 9 September 2017. Dicapai pada 27 December 2017.
  223. ^ "国家元首授予PJN拿督勋衔 宗伟壮志征韩日". Kwong Wah (dalam bahasa Chinese). kwongwah.com.my. 10 September 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-06-27. Dicapai pada 27 December 2017.CS1 maint: unrecognized language (link)
  224. ^ Teik Huat, Lim (2006-04-05). "Sports Awards: Chong Wei steals the thunder". The Star. Dicapai pada 2009-03-24.
  225. ^ "Nicol Again Bags Top Penang Sports Award". Bernama. 2006-04-29. Dicapai pada 2008-11-25.
  226. ^ "李宗伟/林莉莉当选槟最佳男女运动员" (dalam bahasa Chinese). Kwong Wah Yit Poh. 2008-11-19. Dicapai pada 2008-12-25.CS1 maint: unrecognized language (link)
  227. ^ "Chong Wei and Yi Ting Receive Olympian Awards 2008". Bernama. Yahoo! Malaysia News. 2008-12-13. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-12-18. Dicapai pada 2008-12-13.
  228. ^ "Male/Female Player of the Year Award". BWF. Dicapai pada 2011-12-18.
  229. ^ "Anugerah Olahragawan, Olahragawati Kebangsaan 2008". Utusan Malaysia Online. 2009-03-24. Dicapai pada 2010-11-21.
  230. ^ "Chong Wei Wins SAM Sports Award". Bernama. Yahoo! Malaysia News. 2009-06-13. Diarkibkan daripada yang asal pada 2009-06-18. Dicapai pada 2009-06-29.
  231. ^ "2008年檳體育獎‧李宗偉膺最佳男運動員". Guang Ming Daily. 2009-08-09. Dicapai pada 2010-11-21.
  232. ^ "Lee Chong Wei and Wang Xiaoli/Yu Yang named 2011 BWF Players of the Year". BWF. 2011-12-12. Dicapai pada 2011-12-14.
  233. ^ Chaw, Kenneth (19 January 2013). "Chong Wei aces RTM award". The Star. Dicapai pada 24 May 2014. Cite has empty unknown parameters: |1= dan |2= (bantuan)
  234. ^ Chong Wei terima ijazah kehormat USM
  235. ^ "Chong Wei penerima kedua Darjah Bakti" (dalam bahasa Malay). Bernama. 7 June 2009. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-07-29. Dicapai pada 29 July 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
  236. ^ Rajes Paul (10 September 2017). "Chong Wei all fired up". The Star. Dicapai pada 29 July 2018.
  237. ^ "Chong Wei penerima kedua Anugerah Darjah Bakti". Bernama (dalam bahasa Malay). mStar. 6 June 2009. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-08-02. Dicapai pada 2 August 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
  238. ^ "Lee Chong Wei conferred the title Datuk Wira". BadmintonPlanet.com. 18 October 2016. Dicapai pada 29 July 2018.
  239. ^ Priscilla Dielenberg (20 August 2008). "Datukship for Chong Wei (updated)". The Star. Dicapai pada 29 July 2018.
  240. ^ Tujuh menerima darjah kebesaran tertinggi Sabah Seri Panglima Darjah Kinabalu (SPDK)
  241. ^ "First trailer out for Lee Chong Wei biopic". The Star Online. 21 December 2017. Dicapai pada 22 December 2017.
  242. ^ Kho, Gordon (18 January 2018). "Movie premiere is the Wei to go". The Star. Thestar.com.my. Dicapai pada 27 February 2018.

Pautan luar

sunting
Sukan Olimpik
Didahului oleh
Pandelela Rinong 		Pembawa bendera   Malaysia
Rio de Jeneiro 2016 		Diikuti oleh:
Lee Zii Jia

\

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Lee_Chong_Wei&oldid=6350772"