Terengganu
Negeri Terengganu Darul Iman (Jawi: ترڠڬانو دار الإيمان) ialah salah sebuah negeri dalam Malaysia. Terengganu terletak di Pantai Timur Semenanjung Malaysia. Ia terletak di antara garisan bujur 102.25 dengan 103.50 dan garisan lintang 4 hingga 5.50 (lihat peta). Di bahagian utara dan barat lautnya, Terengganu bersempadan dengan Kelantan manakala di bahagian selatan dan barat dayanya pula, Terengganu bersempadan dengan Pahang. Keluasan negeri Terengganu ialah 12,955 km2.
 Negeri-negeri di Malaysia نڬري٢ دمليسيا |
|||||
| ترڠڬانو دار الإيمان Terengganu Darul Iman 登嘉樓 | |||||
| |||||
| Cogan kata: Terengganu Maju, Berkat, Sejahtera | |||||
| Lagu negeri: Selamat Sultan | |||||
 | |||||
| Ibu negeri (dan bandar diraja) |
Kuala Terengganu | ||||
| Parti memerintah | Gagasan Sejahtera (PAS) | ||||
| - Sultan | Sultan Mizan Zainal Abidin | ||||
| - Menteri Besar | Dr Ahmad Samsuri Mokhtar | ||||
| Sejarah | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| - Kesultanan Terengganu | 1724 | ||||
| - Penjajahan British | 1909 | ||||
| - Pendudukan Jepun | 1942 | ||||
| - Kemasukan ke Persekutuan Tanah Melayu | 1948 | ||||
| Keluasan | |||||
| - Jumlah | 12,955 km² | ||||
| Populasi | |||||
| - banci 2017 | 1,210,100[1] | ||||
| - Kepadatan | 79/km² | ||||
| Kod panggilan kebangsaan | 09 | ||||
| Poskod kebangsaan | 20xxx to 24xxx | ||||
| Huruf pertama plat kenderaan | T | ||||
| Laman sesawang: | terengganu.gov.my | ||||
Terengganu mempunyai 6 buah Sekolah Berasrama Penuh (SBP) iaitu:
- Sekolah Menengah Sains Sultan Mahmud (SESMA)
- Sekolah Menengah Sains Kuala Terengganu (SESTER)
- Sekolah Menengah Sains Dungun (SMSD)
- Sekolah Menengah Sains Hulu Terengganu (SAHUT)
- Sekolah Menengah Sains Setiu (SAIS)
- Sekolah Berasrama Penuh Integrasi Batu Rakit (BRaInS)
Isi kandungan
Sejarah سجارهSunting
Kerajaan كراجأنSunting
Sultan Negeri Terengganu merupakan Ketua Perlembagaan Negeri. Dibawah perlembagaan negeri, kuasa perundangan dipunyai oleh Dewan Undangan. Dewan ini melantikkan ahli Dewan untuk membentukkan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Terengganu (EXCO).
EXCO, yang diketuai oleh Menteri Besar, memegang kuasa eksekutif dan merupakan badan yang membuat dasar kerajaan negeri. Menteri Besar yang dilantik oleh Sultan adalah daripada parti politik yang memenangi kerusi yang terbanyak di dalam Dewan Undangan.
Pentadbiran ڤنتدبيرنSunting
Negeri Terengganu ditadbir dan di kelola oleh
- Lihat juga: Krisis politik Terengganu 2014
Daerah داءيرهSunting
Terengganu terbahagi kepada 8 daerah iaitu :-
- Besut بسوت
- Setiu ستيو
- Hulu Terengganu هولو ترڠڬانو
- Kuala Nerus كوالا نروس (Diisytiharkan pada 18 September 2014 oleh PM Malaysia yang ke-6,)
- Kuala Terengganu كوالا ترڠڬانو
- Marang مارڠ
- Dungun دوڠون
- Kemaman كمامن
Terengganu dibahagikan kepada 8 parlimen iaitu:-
- Besut بسوت
- Setiu ستيو
- Hulu Terengganu هولو ترڠڬانو
- Kuala Nerus كوالا نروس
- Kuala Terengganu كوالا ترڠڬانو
- Marang مارڠ
- Dungun دوڠون
- Kemaman كمامن
- Paka
Bandar-bandar utama di Terengganu adalah
Geografi ݢيوݢرافيSunting
Negeri Terengganu Darul Iman adalah salah sebuah negeri yang terletak di Pantai Timur Semenanjung Malaysia. Ia terletak diantara garisan bujur 102.25 dengan 103.50 dan garisan lintang 4 hingga 5.50. Di bahagian selatan dan barat daya pula bersempadan dengan Pahang. Keluasan negeri Terengganu sekarang kira-kira 1,295,638.3 hektar / 1,295,512.1 hektar. Jaluran pantainya menganjur sejauh 225 kilometer dari Utara ( Besut ) ke selatan ( Kemaman ). Sebelum tahun 1947 terdapat sembilan daerah di Terengganu; Kuala Terengganu, Kemaman, Kemasik, Paka, Dungun, Marang, Hulu Terengganu, Besut dan Setiu. Daerah dalam negeri Terengganu dikurangkan kepada enam: Kuala Terengganu, Kemaman, Dungun, Marang, Hulu Terengganu dan Besut. Kemudian pada 1 Januari 1985, sebuah daerah baru iaitu Setiu telah dibentuk dan menjadikannya daerah yang ketujuh di Negeri Terengganu. Dan seterusnya pada 18 September 2014, Kuala Nerus pula dibentuk dan menjadikan ia daerah yang kelapan. Tiap-tiap daerah ini ditadbirkan oleh Pegawai Daerah. Keluasan daerah tersebut adalah: Kuala Terengganu 60,654.3 hektar; Kemaman, 253,559.9 hektar; Gong Badak, ??? Dungun, 273,503.1 hektar; Marang, 66,654.3 hektar; Hulu Terengganu, 387,463.6 hektar, Setiu, 130,436.3 dan Besut, 123,367.8 hektar.
Ekonomi ايکونوميSunting
Kegiatan utama negeri Terengganu ialah perikanan yang merupakan kegiatan tradisi rakyat Terengganu disebabkan kedudukannya yang terletak berhampiran Laut China Selatan. Pun begitu, semenjak terjumpanya petroleum, sumber minyak merupakan penyumbang terbesar kepada hasil pendapatan negeri Terengganu.[2] Ekonomi negeri Terengganu sekarang ini semakin berkembang. Dengan adanya ECER, tahap kemiskinan di Terengganu telah banyak berkurang. Pelancong asing yang berkunjung ke Terengganu juga semakin bertambah
Demografi ديموݢرافيSunting
| Daerah | Populasi 2010 | |
| 1 | Kuala Terengganu | 343,284 |
| 2 | Kemaman | 171,383 |
| 3 | Dungun | 154,932 |
| 4 | Besut | 140,952 |
| 5 | Marang | 97,857 |
| 6 | Hulu Terengganu | 72,052 |
| 7 | Setiu | 55,517 |
| Jumlah | 1,035,977 |
Agama اݢامSunting
Menurut bancian tahun 2010, populasi beragama di Terengganu adalah 96.9% Muslim, 2.5% Buddha, 0.2% Hindu, 0.2% Kristian, dan 0.2% bagi pengikut agama lain atau tiada agama.
Budaya بوداياSunting
Masyarakat Melayu di Terengganu sememangnya kaya dengan budaya dan adat. Di Terengganu, terdapat beberapa jenis teater tradisional Melayu yang dikenali sebagai Rodat, Teater Nur Sakti dan Tarian Pulai. Juga Tarian Ulek Mayang yang biasa dimainkan di tepi pantai sewaktu pesta pantai yang biasa diadakan pada hujung tahun bagi tujuan untuk mengubati penyakit,namun tarian ini sekarang hanya sekadar Persembahan budaya semata-mata. Terengganu juga kaya dengan makanan tradisional dan berlainan dengan makanan Melayu di negeri lain. Di antara makanan tradisional masyarakat Melayu Terengganu yang berkhasiat dan sedap dikenali sebagai Keropok Lekor (orang Terengganu sebut keppok gotel/panjang/batang). Selain itu budu juga salah satu makanan yang popular di Negeri Terengganu. Sekarang masyarakat makin mengenali budu dan semakin tahu khasiat budu yang dikenali dengan nama "sos bilis". Di samping itu Nasi Dagang adalah nasi jenama masyarakat Terengganu , hanya masyarakat Terengganu yang dapat menghasilkan Nasi dagang yang sedap dan asli. Terdapat macam-macam makanan dan kuih tradisioanal yang sedap dan berkhasiat di negeri Terengganu antaranya Agar-agar kering, Akok Berlauk, apam hitam manis, apit-apit, asam gumpal, kuih tahi itik, Akok, Nganang, Bronok Sagu, Sagong, Bingka Nyior, Belebab Ubi, Nek Bak, Tok Aji Serbang, Ketupat sotong, Beekang, Roti Paung, Buah Bung Sambal, Kuih tepung kapur, Apam Dewa, Apam Kuah, Beluda dan banyak lagi.
Tarikan utama تاريكن اوتامSunting
- Masjid Kristal - Masjid ini dibina daripada kaca dan keluli, masjid pintar pertama di Malaysia dan mempunyai keluasan 2,146 meter persegi. Masjid ini boleh memuatkan 700 jemaah pada satu-satu masa dan dilengkapi dengan prasarana teknologi maklumat dan liputan WiFi yang membolehkan pengunjung menggunakan kemudahan akses internet bagi membaca Al-Qur'an elektronik.[4]
- Pantai Batu Buruk - Kawasan pantai seluas 100 meter dan sejauh 50 meter dari darat yang ditandakan dibuka untuk aktiviti riadah pada setiap Jumaat, Sabtu dan Ahad dari pukul 4 petang hingga 7 malam.[5]
- Bukit Puteri - Sestinasi bersejarah terkenal di negeri ini dan menjadi tumpuan pelancong apabila mereka singgah di Pasar Besar Kedai Payang.[6]
Penduduk terkenal ڤندودوق تركنلSunting
Lihat juga ليه جوݢSunting
Rujukan رجوكنSunting
- ^ http://www.statistics.gov.my/portal/download_Population/files/census2010/Taburan_Penduduk_dan_Ciri-ciri_Asas_Demografi.pdf
- ^ [1]
- ^ "2010 Population and Housing Census of Malaysia" (PDF) (dalam bahasa Melayu dan Inggeris). Department of Statistics, Malaysia. Dicapai 17 Jun 2012. p. 13
- ^ https://www.pressreader.com/malaysia/harian-metro/20170825/282952450323227
- ^ http://www.utusan.com.my/berita/nasional/pantai-batu-burok-mula-dibuka-8211-mb-1.277415
- ^ http://www.sinarharian.com.my/rencana/kubu-pertahanan-bukit-puteri-1.652850